Aparaty cyfrowe

Najistotniejsze pojęcia związane z aparatami s.1

przeczytasz w 3 min.

AMOLED – ang. Active-Matrix Organic Light-Emitting Diode, alternatywna technologia wykonania wyświetlaczy stosowana w aparatach zamiast ekranów LCD (na przykład w Samsung NX10). Ekrany AMOLED cechują bardziej wyraziste barwy i znacznie wyższy kontrast oraz większe kąty widzenia niż ekrany LCD. Są także energooszczędne i nie wymagają dodatkowego podświetlenia.

AVCHD - wydajny kodek wideo pozwalający na zapis wideo o wysokiej rozdzielczości w aparatach, ale także kamerach wideo. Znajdziemy go na przykład w cyfrówce Panasonic DMC-TZ7 (w wersji AVCHD Lite).
Bracketing – mechanizm wykonywania kilku zdjęć jedno po drugim, różniących się między sobą o zadany krok w wartościach ekspozycji (autobraketing), balansu bieli czy punktu zogniskowania.

BSI – backside illumination (tylne podświetlenie), technologia polegająca na odwróceniu kolejności nanoszenia warstw w procesie produkcji matryc. W efekcie elementy światłoczułe znajdują się tuż pod mikrosoczewkami i filtrami kolorów, co znakomicie zmniejsza straty padającego światła. Obecnie technologia wdrażana jest głównie w aparatach z segmentu kompaktów.

Bulb – tryb, w którym migawka jest otwarta tak długo, jak długo wciśnięty jest jej spust. Tryb przydatny podczas długich ekspozycji i zastosowaniu wężyka spustowego.

CCD, CMOS – dwie konkurencyjne technologie produkcji matryc światłoczułych. CMOS (oraz jego modyfikacje) stosowana jest w nowych modelach lustrzanek cyfrowych i „lustrzanek bez lustra” oraz w niektórych kompaktach. Jej zaletą jest większa niż w przypadku CCD prędkość odczytu, co odgrywa znaczną rolę w trybie seryjnym fotografowania. Druga zaletą są bardzo niskie w porównaniu z CCD szumy generowane podczas pracy na wyższej czułości ISO.

Układy CCD - znajdziemy w większości kompaktów. Cechą charakterystyczną tych układów są nieładne artefakty w miejscu silnego prześwietlenia zdjęcia (jasna lampa, słońce), a także silne szumy na wyższym ISO (zwłaszcza w kompaktach).

Ekspozycja – kombinacja czasu naświetlania zdjęcia, przysłony oraz czułości matrycy, określana mianem EV. Różne kombinacje tych parametrów mogą dać to samo EV, na przykład przysłona f2.0 czas 1/100s i ISO 100 to taka sama ekspozycja, co f4.0 1/50s ISO200. Im mniejsza wartość EV, tym więcej światła rejestrujemy.

Zmiana EV o 1 odpowiada dwukrotnej zmianie ilości padającego światła. Aparaty cyfrowe wyposażone są w funkcję korekty ekspozycji, czyli jej zmiany o zadaną wartość EV w stosunku do ustawień automatyki aparatu - na przykład + 1 EV lub – 2/3 EV).

Ekwiwalent ogniskowej – rzeczywista ogniskowa obiektywu pomnożona przez wartość crop, czyli ile razy przekątna matrycy jest mniejsza od przekątnej standardowej klatki kliszy małoobrazkowej. Ekwiwalent pozwala określić realny kąt widzenia obiektywu przy fotografowaniu danym aparatem, a co za tym idzie – zawartość zdjęcia. Podawany jest w instrukcjach aparatu i na obudowach niektórych cyfrówek. Zwykle jednak obiektywy opisywane są rzeczywistą ogniskową.

EXIF – informacje o ustawieniach aparatu dołączane do plików cyfrowych zdjęć, wyświetlane podczas ich przeglądania. Kompletny EXIF można odczytać na komputerze.

Firmware – oprogramowanie aparatu decydujące o wyglądzie menu, ale również o funkcjonowaniu poszczególnych podzespołów. Każdy aparat można zaktualizować do nowszej wersji firmware (jeśli taka się pojawi). Aktualizacje obejmują głównie korektę zauważonych po wprowadzeniu na rynek aparatu błędów w jego funkcjonowaniu.

Histogram – wykres ze statystyką naświetlenia kadru. Pozwala ocenić poprawność naświetlenia kadru. Niektóre aparaty wyposażono w przydatną funkcję prezentacji histogramu w trakcie kadrowania w trybie LiveView.

ISO – czułość matrycy, czyli parametr określający wrażliwość sensora na padające światło. Im wyższe ISO, tym mniejsza ilość światła potrzebna jest do rejestracji danego ujęcia. ISO wyrażane jest w skali liniowej, czyli dwukrotny wzrost tej wartości oznacza dwukrotnie większą czułość. Za standardową czułość w aparatach uznawane jest zazwyczaj ISO 100 lub ISO 200 (w przypadku Nikon, Sony)

Karta pamięci flash – układ pamięciowy w postaci małej plastikowej płytki, na którym zapisywane są pliki ze zdjęciami. Urządzenie analogiczne do pendrive'a.

LCD – wyświetlacz na tylnej ściance w aparacie cyfrowym, pokazujący aktualnie kadrowaną (w trybie LiveView) scenę, menu aparatu oraz zdjęcia zapisane na karcie lub w pamięci wewnętrznej. Niektóre aparaty mają dodatkowy monochromatyczny wyświetlacz umieszczony na górnej ściance aparatu, wyświetlający podstawowe parametry ekspozycji, liczbę zdjęć do wykonania i stopień naładowania baterii.

LiveView – tryb podglądu zdjęcia na głównym wyświetlaczu LCD podczas kadrowania i ogniskowania (podgląd na żywo), dostępny we wszystkich kompaktach i większości nowych lustrzanek.

Makro – tryb fotografowania. Może to być zwykły tryb tematyczny niewpływający na zakres ustawiania ostrości, ale również funkcja (w kompaktach) rozszerzająca ten zakres na niewielkie odległości od fotografowanego obiektu.

Matryca – detektor światła pełniący tę samą rolę w cyfrówce, co klisza w aparacie analogowym. Najważniejsze cechy matrycy, to jej rozmiar fizyczny oraz gęstość upakowania pikseli, czyli liczba pikseli podzielona przez rozmiar matrycy. Charakterystyczne rozmiary określa się następującymi określeniami:

  • Fullframe (FX) – matryca o rozmiarze klatki filmu małoobrazkowego, czyli 35.9 x 24 mm
  • DX, APS-C - sensor o wymiarach 23.6 x 15.8 mm lub 22.3 x 14.9 mm
  • 4/3” – matryce 18.00 x 13.50 mm (aktywna powierzchnia 17.3 x 13.0 mm)
  • typ 1/1.7” – rozmiar 7.6 x 5.7 mm
  • typ 1/2.3” – rozmiar  6.2 x 4.6  mm (najpopularniejszy w nowych kompaktach)
  • typ 1/2.5” – wymiary 5.8 x 4.3 mm (nie zalecana dla więcej niż 10 Mpix)