Aparaty cyfrowe

Najczęstsze pytania i wątpliwości cz. 2

przeczytasz w 3 min.


6. Czy stabilizacja obrazu jest potrzebna?

Stabilizacja obrazu to funkcja, która pozwala zniwelować wpływ drgań aparatu na zdjęcie, czyli umożliwia wykonanie nieporuszonego ujęcia. Jest bardzo przydatnym usprawnieniem, jeśli w grę wchodzą niezbyt długie czasy naświetlania, nie dłuższe niż np. 1/10 sekundy (wiele zależy od stabilności naszego uchwytu) oraz bardzo niewielkie drgania, wywołane przez nasz organizm.

Stabilizacja nie pomoże, gdy jest zbyt ciemno i czas ekspozycji znacznie przekracza 1/10 sekundy, gdy fotografujemy poruszające się obiekty lub sami się poruszamy, lub też jesteśmy poddani znacznym drganiom, na przykład w samochodzie. Warto też pamiętać, że stabilizacja pozwala zredukować poruszenie zdjęcia, ale na pewno go nie wyostrzy. Kiedy więc jest nam potrzebna ta funkcja?

  • Przy korzystaniu z dużej ogniskowej (zwłaszcza w sytuacji, gdy nie możemy poratować się statywem), gdzie nieznaczne drgania wywierają większy wpływ na ostrość ujęcia
  • Gdy robimy często zdjęcia w ciemnych pomieszczeniach, na przykład na prywatce bez lampy błyskowej, a także o zmierzchu na dworze
  • Gdy nie możemy podnieść wartości ISO bez konsekwencji utraty jakości obrazu

Powinniśmy jednak uważać na tzw. elektroniczną stabilizację obrazu, która - w przeciwieństwie do optycznej - opiera się na podbiciu wartości ISO, zmniejszaniu rozdzielczości. Efektem jest zaszumione zdjęcie, a redukcja drgań i tak nie daje spodziewanych rezultatów. Elektroniczna stabilizacja jest zwykle jednym ze składników dumnie określanych jako systemy Dual Anti –Blur itp. Tak naprawdę ważny jest tylko drugi składnik - optyczny.

7. Ekran dotykowy czy więcej przycisków?

Zastosowanie w aparacie cyfrowym ekranu dotykowego pozostawia więcej miejsca na wyświetlacz na tylnej części obudowy, dzięki czemu może on być duży i bardziej czytelny. Niestety, kosztem tego zabiegu jest utrudniony dostęp do wielu funkcji aparatu, a polecenia menu przysłaniają często kadr ujęcia (dopasowanie na przykład właściwego balansu bieli jest w takim przypadku bardzo niewygodne).

Na dodatek taki ekran szybko się brudzi (specjalny rysik zwykle gdzieś się zawierusza, albo jest nieporęczny w użyciu) i wygodne oglądanie na nim czegokolwiek staje się wręcz niemożliwe. Dlatego w przypadku cyfrówki lepiej pozostać przy sprawdzonym systemie klawiszowym.

8. Dla kogo potrzebne są tryby manualne?

Manualne tryby fotografowania są niezbędne, jeśli chcemy fotografować świadomie, z pełną kontrolą ustawień. Możemy wówczas swobodnie dobrać zarówno wartość przysłony, jak i czasu naświetlania. Tym samym możemy uzyskać wiele fantastycznych efektów na zdjęciach. Tryby półautomatyczne (tzw. priorytetowe – priorytet czasu/migawki lub przysłony) zapewniają swobodny dobór jednego z tych parametrów, natomiast drugi ustawiany jest automatycznie (według wskazań światłomierza).

Aparat pracujący w trybie automatycznym niestety nie bierze pod uwagę naszych fotograficznych planów. Np. gdy chcemy wykonać zdjęcie o dużej głębi ostrości (przy ustawionej dużej wartości przysłony), a jest ciemno, automat ustawi małą wartość przysłony - czyli duży otwór - aby wpuścić więcej światła na matrycę i wykonać nieporuszone zdjęcie. Tym samym niemożliwe staje się zrealizowanie wielu naszych wizji.

Jednak jeśli jesteśmy kompletnymi laikami i nie rozumiemy zależności pomiędzy czasem naświetlania a przysłoną, ani nie pojmujemy wpływu tych parametrów na uzyskiwane efekty, tryby manualne są całkowicie zbędne.

9. Co daje duża liczba trybów tematycznych?

Tematyczne tryby fotografowania przydają się osobom, które za żadne skarby świata nie potrafią pojąć zawiłości fotografowania. Pozornie zdejmują z fotografa odpowiedzialność za prawidłowe ustawienia, a ich różnorodność pozwala dopasować się do prawie każdych warunków (zdjęcia portretowe, nocne, krajobraz, plaża, pod wodą i wiele, wiele innych).

W błędzie będą jednak osoby, które uważają, że same ustawienia kipią różnorodnością. Często jeden tryb od drugiego różni się wyłącznie ustawieniem innej wartości danego parametru, np. przysłony (mniejsza wartość daje większe rozmycie tła, większa – przeciwnie) lub balansu bieli. Warto również pamiętać, że pewnych ustawień musimy dokonać tak czy owak samodzielnie - np. dobór właściwej ogniskowej, spoczywa już na nas. Dla przykładu: portret – długa ogniskowa, widoki – krótka.

10. Co to są inteligentne tryby fotografowania?

Dzisiejsze cyfrówki ułatwiają fotografowanie na wiele różnych sposobów. Przede wszystkim wyposażone są w inteligentne tryby pracy, które pozwalają zapomnieć o niezbędnych dla danej scenerii ustawieniach i rozleniwiają do tego stopnia, że nie musimy się zastanawiać nawet nad doborem właściwego trybu tematycznego. Nie są jednak tym samym co automatyczny tryb pracy aparatu.

W inteligentnym trybie aparat w sposób bardziej zaawansowany analizuje kadr ujęcia i np. automatycznie dobiera najbardziej odpowiedni do panujących warunków program. W inteligentnych funkcjach zwykle stosowane są także odpowiednie zabiegi. Jeśli wystąpi „X” (jakieś zdarzenie, sytuacja, pojawi się obiekt), ustawiam „Y” (czyli nastąpi akcja, np. zmiana parametru lub wywołanie danej funkcji), podobnie jak w programowaniu.

Inteligentną funkcją jest też wykrywanie twarzy i uśmiechu, co jest przydatne zwłaszcza gdy planujemy autoportrety lub zdjęcia grupowe. Inteligentne ISO podnosi czułość matrycy w momencie, gdy aparat wykryje ruch. Inteligentna ekspozycja czy funkcja d-lighting to z kolei tryb przydatny dla trudnych scen o dużym kontraście. Funkcja ta optymalizuje naświetlenie ujęcia – zapobiega prześwietleniu jasnych miejsc i wyciąga detale w ciemniejszych (niemal jak ujęcia HDR).

Warto wiedzieć, iż wszystkie te inteligentne metody pracy ukrywają się pod bardzo różnorodnymi określeniami, a często mają identyczne przeznaczenie.