Nauka

Jaki dźwięk wydają meteoroidy uderzając o powierzchnię Marsa

przeczytasz w 2 min.

Lądownik marsjański NASA InSight wylądował na Czerwonej Planecie w 2018 roku. Poza innymi instrumentami na jego pokładzie znajduje się sejsmometr, który wykrywa fale sejsmiczne rozchodzące się w litosferze Marsa.

InSight na posterunku

Od czasu swojego lądowania InSight wykrył wibracje pochodzące z czterech różnych kolizji kosmicznych skał z powierzchnią Marsa. Zdarzenia miały miejsce w 2020 i 2021 roku. Zapis tych uderzeń to pierwsze zarejestrowane fale sejsmiczne i akustyczne jakie zostały wykryte na Marsie.

Lądownik InSight zlokalizowany jest na wulkanicznej równinie o nazwie Elysium Planitia, która położona jest w okolicy równika planety. Uderzenia meteoroidów w powierzchnię Marsa miały miejsce w odległości od 85 do 290 kilometrów od niego.

Dźwięk kosmicznej skały

Najnowsza z czterech zarejestrowanych kolizji była dosyć dramatyczna, a miała miejsce 5 września 2021 roku. Podczas wejścia w cienką atmosferę Marsa (ma ona gęstość tylko 1% atmosfery ziemskiej) metoroid rozpadł się na trzy części, które uderzyły po sobie w powierzchnię. Poniższy film zawiera nagranie dźwiękowe z tego zdarzenia, więc możemy się nausznie przekonać jak brzmi taka kolizja na Czerwonej Planecie.

Bip-bop-blip nie budzi wielkiego respektu, ale ma to oczywiście związek z innymi warunkami fizycznymi na powierzchni Marsa. Fale dźwiękowe po kolizji przemieszczały się w rzadkiej i suchej atmosferze planety. Efekt odrobinę zbliżony do tego można uzyskać też na najsuchszych ziemskich pustyniach. W rezultacie dźwięki o niskich tonach słyszalne są przed dźwiękami wysokimi, co tworzy efekt blipnięcia.

Nad rejon uderzenia wysłano Mars Reconnaissance Orbiter, który przy użyciu swojej czarno-białej kamery kontekstowej zlokalizował miejsca upadku odłamków meteoroidu. Następnie zespół orbitera użył kamery High-Resolution Imaging Science Experiment (HiRISE), aby uzyskać zbliżenia kraterów w kolorze (patrz: główne zdjęcie artykułu). Po przeanalizowaniu wcześniejszych danych udało się namierzyć też pozostałe trzy miejsca uderzeń, które miały miejsce 27 maja 2020, 18 lutego 2021 i 31 sierpnia 2021. Następnie również tam wysłano MRO i zrobiono zdjęcia przy pomocy HiRISE

InSight jest istrumentem mającym badać geologiczną sytuację na Marsie. Rejestruje on głównie trzęsienia powierzchni jakie mają miejsce w wulkanicznie aktywnym rejonie Czerwonej Planety. Zazwyczaj są to jednak dosyć słabe wstrząsy, ale 4 maja 2022 roku odnotowano wstrząs o sile 5 stopnia. Takie zdarzenia są niezwykle cenne dla badaczy, bo dostarczają mnóstwa danych o głęboko położonych warstwach geologicznych globu. Niestety z uwagi na pylące się panele słoneczne dalsze działanie urządzenia stoi pod znakiem zapytania. Nie jest tajemnicą, że w najbliższej przyszłości InSight zakończy swoje funkcjonowanie z braku prądu.

Źródło: technology.org, theverge.com, NASA 

Komentarze

1
Zaloguj się, aby skomentować
avatar
Komentowanie dostępne jest tylko dla zarejestrowanych użytkowników serwisu.
  • avatar
    JaYmZ
    3
    Dźwięk od 53 sekundy przypomina mi ten z "Podróży Pana Kleksa", gdy statek Apolinary poszedł w głębiny, aby uciec przed Pułkownikiem Alojzym Bąblem.