Dyski

USB 3.0 vs USB 2.0 i test chipsetu AMD 890GX

przeczytasz w 3 min.

USB 3.0 jest tym, czego potrzebowaliśmy od dawna. Ale to nie koniec rewelacji! AMD wprowadziło też świetny chipset 890GX. Jego zalety? Wysoka wydajność, najszybsza integra na rynku i energooszczędność

Ostatnie kilkanaście miesięcy obfitowało w premiery nowych procesorów AMD. Zieloni zdecydowanie nie próżnowali. Niestety wszystkie procesory pracowały na starych, debiutujących jeszcze w 2007 roku chipsetach siódmej generacji. Jeszcze w październiku zeszłego roku pisałem artykuł na temat najmłodszego członka tamtej rodziny – AMD 785G.

Odświeżenie rodziny chipsetów było tylko kwestią czasu, dlatego teraz mam przyjemność zaprosić do artykułu na temat pierwszego z chipsetów ósmej generacji AMD. Chodzi oczywiście o 890GX.

Sprawdzę, jak nowy chipset sprawuje się względem najsilniejszego „starego” 790GX, porównam go do najszybszych rozwiązań konkurencji. Dowiesz się też, czy 890GX oferuje coś więcej niż tylko szybką grafikę.

Debiutująca pod koniec 2007 rodzina siódmej generacji chipsetów AMD liczy sobie w tej chwili kilkanaście modeli. Wiele z nich to modele prawdziwie przełomowe – chodzi oczywiście o najsilniejsze 790FX oraz 790GX. Szczególnie ten ostatni wywołał na rynku niemałą rewolucję. Jego możliwości graficzne wyprzedzały konkurencyjne rozwiązania o kilka długości. Intel nie dysponował wtedy niczym, co mogło chociaż nawiązać rywalizację z 790GX.

Obecnie jesteśmy w nieco innym miejscu. W konkurencyjnych układach Intela zintegrowany jest nowoczesny i wydajny GMA HD, który bez większych problemów jest w stanie rywalizować z rozwiązaniami AMD. Zarówno pod względem wydajności 3D, jak i możliwościach dodatkowych. Bez wątpienia AMD potrzebowało nowego chipsetu ze zintegrowana grafiką. Chipsetu, który po raz kolejny podniesie poprzeczkę wydajności wysoko do góry. Dlatego oczekiwania względem 890GX są bardzo wysokie. Zerknijmy na jego diagram.

AMD 890GX

Poniżej dla porównania przedstawiam także diagram 790GX:

AMD 790GX

Dla lubiących cyferki przedstawiam zestawienie najważniejszych cech w tabelce. Dołączyłem tam także 785G, dlaczego – napiszę poniżej.

Chipset890GX790GX785GX
Obsługiwane CPUWszystkie AM3Wszystkie AM2/AM2+Wszsytkie AM2+/AM3
Obsługiwana pamięćDDR3 – 1333 MHzDDR2 – 1066 MHzDDR2/DDR3
MagistralaHyperTransport 3.0HyperTransport 3.0HyperTransport 3.0
Łącze wewnętrzneA-Link Express IIIA-Link Express IIA-Link Express II
Porty USB 2.014 sztuk14 sztuk12 sztuk
Porty USB 3.0Zewnętrzny kontrolerNieNie
Zintegrowana grafikaRadeon HD4290Radeon HD3300Radeon HD 4200
Gniazda zewnętrzneD-sub, DVI, HDMI 1.3D-sub, DVI, HDMI 1.2D-sub, DVI, HDMI 1.3
Taktowanie grafiki700 MHz700 MHz500 MHz
Wersja SM/DX4.1/10.14.0/10.04.1/10.1
Ilość jednostek cieniujących404040
Dekoder HDTak, UVD 2.0Tak, UVD 1.0Tak, UVD 2.0
Mostki południoweSB850SB750SB750
Porty SATA6x SATA 6.0 Gbps6x SATA 3.0 Gbps6x SATA 3.0 Gbps
TDP mostka północnego22 W15 W15 W
TDP mostka południowego4.0 W4.5 W4.5 W
Tech. wykonania55nm55nm55nm

Co się zmieniło?

Największą jest oczywiście zmiana obsługiwanego gniazda procesora. 790GX obsługiwał jeszcze gniazdko AM2+, a nowy 890GX działa już tylko z procesorami AM3. Konsekwencją zmiany gniazda jest oczywiście zmiana obsługiwanej pamięci. „Siedemsetka” działała z pamięciami DDR2, a nowy chipset wymaga już pamięci DDR3.

Mostki północny i południowy nowej konstrukcji połączone są złączem A-Link Express w nowej wersji III, która zapewnia przepustowość na poziomie 2 GB/s. Przyspieszenie tej magistrali było konieczne ze względu na natywną obsługę 6 portów SATA 6.0 Gbps, a także zintegrowanej karty sieciowej Gigabit Ethernet w SB850. SB750 parowany z 790GX obsługiwał porty SATA w wersji 3.0 Gbps, a karta sieciowa była zewnętrzna, przyłączona za pomocą magistrali PCI-e.

Bardzo miłym akcentem jest także dodanie dwóch linii adresowych PCI-e 2.0 do nowego mostka południowego. W ten sposób producenci będą dysponować łącznie 8 niezależnymi liniami PCI-e, przy czym pierwsze 6 będzie można łączyć tak, aby zbudować port PCI-e 2.0 x4 i dwa porty PCI-e 2.0 x1

Kolejną bardzo ważną zmianą była oczywiście wymiana wysłużonego już rdzenia graficznego Radon HD 3300 na wersję HD 4290. Jeśli zerkniecie na tabelkę z porównaniem cech, zauważycie że mimo dużego skoku „numerka”, tak naprawdę cechy karty graficznej decydujące o jej wydajności nie zmieniły się wcale. Oba rdzenie taktowane są zegarem 700 MHz, oba mają po 40 jednostek cieniujących.

Zmiana grafiki na serię 4000 miała oczywiście pozytywne konsekwencje. Zmieniona została obsługa SM z 4.0 na 4.1 i DX z 10.0 na 10.1, co oczywiście zaprocentuje w grach potrafiących skorzystać z DX 10.1. Zmienił się także dekoder HD na UVD 2.0, niemniej obie te cechy widzieliśmy wcześniej w chipsecie 785G. Czy tak kosmetyczne zmiany wystarczą, aby zawalczyć z kolejnymi generacjami zintegrowanych układów graficznych u konkurencji? Piszę kolejnymi generacjami, ponieważ obawiam się, że na jakieś znaczące zmiany ze strony IGP w chipsetach AMD będziemy musieli poczekać na chipsety 9-tej generacji.

Co się nie zmieniło?

Nie zmieniła się niestety ilości linii adresowych PCI-e 2.0 w mostku północnym. Nadal mamy ich tylko 16, więc tryb CrossFire będzie realizowany na portach PCI-e 2.0 x8. Obawiam się, że tę cechę AMD zarezerwowało wyłącznie dla serii FX. Szkoda. Oczywiście jeśli zechcemy zainstalować tylko jedną kartę graficzną, będzie ona działać w trybie PCI-e 2.0 x16.

W nowym chipsecie nie znajdziemy także obsługi USB 3.0. Ta niestety jest realizowana przez zewnętrzny kontroler instalowany na płycie głównej. W testowanym przez mnie egzemplarzu był to chip NEC. Mam nadzieję, że AMD nie każe nam czekać do kolejnej generacji chipsetów na integrację USB 3.0 w mostku południowym. Moim zdaniem premiera nowej generacji chipsetów była do tego świetną okazją.

Wrócimy raz jeszcze do tabelki. Jeśli tym razem porównamy sobie 890GX i 785G, okaże się, że nowy chipset to znany już od jakiegoś czasu 785G, ale na sterydach. Podniesiono taktowanie rdzenia grafiki, dodano obsługę A-Link Express III i to w zasadzie wszystko. Za największe zmiany w 890GX odpowiada - jakby nie patrzeć - mostek południowy. Zapraszam dalej do opisu płyty głównej.