Systemy operacyjne

Środowisko graficzne

przeczytasz w 2 min.

W zależności od tego, co wybraliśmy podczas instalacji, po starcie komputera zostaniemy poproszeni (albo nie) o  podanie nazwy użytkownika, jego hasła i środowiska. Poniżej pokazany został ekran logowania z Ubuntu.

Niżej zostało pokazane standardowe środowisko "Ubuntu network edition". Wersja "2D", której używam później, różni się tym, że programy - sygnalizowane tutaj ikonami na pulpicie, które notabene można wyłączyć - mogą być pokazywane normalnie w menu, podobnie jak w Windows w menu Start.

Mint z kolei domyślnie proponuje barwy zielone i  wygląd bardziej zbliżony do Windows.

Od strony technicznej: systemy uniksopodobne najczęściej jako środowisko graficzne wykorzystują rozwiązania zgodnie z  X Window System znanym również jako X11. Jego istotą jest obecność serwera (tzw. X Servera). Obsługuje on pulpit, zdefiniowane są z jego użyciem wyłącznie elementarne operacje związane z położeniem okien, kursora myszy i naciskanymi klawiszami. Jest to klasyczna architektura klient-serwer i nie jest wielkim problemem udostępnienie pulpitu np. poprzez sieć (coś na wzór Remote Desktop z Windows). Dystrybucje Linuxa przez lata zawierały jego implementację o nazwie XFree86, obecnie jest to częściej X.Org (również w Ubuntu i Mint). Z  ciekawostek: Mint nie blokuje domyślnie kombinacji klawiszy Ctrl+Alt+Backspace restartującej środowisko graficzne (w Ubuntu trzeba to sobie uaktywnić).

X11 nie definiuje styli okien albo wyglądu ich krawędzi. Robi to dodatkowy element - menedżer okien. Istnieje wiele różnych (np. Fluxbox, AfterStep czy Xmonad), choć najpopularniejszymi są obecnie KDE i Gnome, które dodatkowo zawierają takie aplikacje jak menedżer plików, pasek zadań, menu startowe i inne elementy budujące spójne i kompletne środowisko graficznie jak w Windows, oraz udostępniają zestawy bibliotek pozwalających programistom w  prosty sposób pisać aplikacje okienkowe - odpowiednio QT i GTK+.

Gnome powstaje w ramach projektu GNU. Jest wyraźnie preferowane zarówno w Ubuntu jak i Mint (pokazane powyżej pulpity opierają się właśnie na Gnome). Wersja 1.0 została wydana w  marcu 1999, wersja 2.0 w czerwcu 2002, obecna to 2.30 (użyta w  opisywanych dystrybucjach).

Biblioteki QT przez lata były własnością firmy Qt Development Frameworks przejętej obecnie przez Nokię. Obecnie są udostępnione na licencji GNU GPL. Niestety, ale KDE w wersji 4, szczególnie we wcześniejszych wydaniach, było i jest dosyć mocno krytykowane ze względu na powolność, duże zużycie zasobów oraz brak stabilności. Obecna wersja to KDE 4.4.2, poniżej przykładowy pulpit z Ubuntu: