Monitory

Testy matrycy - kolory, podświetlenie, szybkość

przeczytasz w 4 min.

Procedura testowa

Monitor przed każdym testem, po zmianie ustawień, został rozgrzany pracując przynajmniej godzinę w przeróżny sposób, głównie oglądając serial (#zostańwdomu). Testy wykonaliśmy przy użyciu kolorymetru X-Rite i1display Pro w połączeniu z aplikacją DisplayCAL. Karta graficzna użyta do testów to Nvidia RTX 2070. Do komunikacji użyliśmy dostarczonego z monitorem przewodu DisplayPort 1.2. Monitor w systemie został ustawiony na najwyższą możliwą dla niego, 8-bitową przestrzeń barw RGB. Poniżej ustawienia domyślne, z jakimi pracuje monitor zaraz po wyjęciu z opakowania.

iiyama ProLite XUB3493WQSU – ustawienia fabryczne (domyślne)

Jasność:70%
Kontrast:50%
Ostrość:4/7
Profil:Użytkownika (kolory 100/100/100)
Czas reakcji:Overdirve wyłączone
Głębia czerni:0
Inne funkcje:ACR: Wyłączony;
ECO: Wyłączony;
X-Res: Wyłączony;
FreeSync: Wyłączony;
HDR: Wyłączony;
Zakres HDMI RGB: Pełen

Pomiary kolorów przed kalibracją

Producent obiecuje 100% pokrycia gamutu sRGB, więc naturalnie byliśmy ciekawi, na ile dokładnie uda się ten zestaw barw odwzorować. Poniżej testy na profilu domyślnym – tak jak monitor pracuje zaraz po wyjęciu z pudełka.

iiyama ProLite XUB3493WQSU – pomiary dla profilu domyślnego

Jasność maksymalna:70% - 344,14 cd/m2;
100% - 459,21 cd/m2
Luminacja czerni:70% - 0.384 cd/m2;
100% - 0,516 cd/m2
Kontrast:podświetlenie 70% - 895:1;
podświetlenie 100% - 889:1
Gamma:2,39
Punkt bieli:6497 K
ΔE*00 względem sRGB:Średnia: 2,74;

Wyniki z pewnością nie zachwycają – przynajmniej w naszym egzemplarzu. Średnia deltaE dla profilu sRGB znacząco przewyższa normy nominalne, o tych rekomendowanych nawet nie wspominając. Z drugiej strony nie jest to na tyle duży błąd, aby gołym okiem, bez podstawienia obok modelu z wierniejszym odwzorowaniem, wykryć nieprawidłowość. Potwierdza to natomiast nasze przeczucia dotyczące problematyczności zastosowania tej matrycy przy jakiejkolwiek obróbce grafiki bez kalibracji. Pochwalić należy barwę bieli – niemalże idealnie 6500 K to rzadki widok. Również znacząco powyżej tego, co obiecuje producent i czego spodziewalibyśmy się po tej klasy monitorze, wypada maksymalna jasność w środku matrycy. Niestety gorzej ma się sprawa kontrastu – niespełna 900:1 to znacząco poniżej zapewnień producenta.

iiyama ProLite XUB3493WQSU - raport weryfikacji sRGB przed kalibracją

Postanowiliśmy zmierzyć też pozostałe dostępne profile kolorów i poniżej tabela z wynikami. Dodamy, że tryb Eco zdaje się jedynie obniżać jasność do poziomu kolejno 60/40/10%, bez zmian w aktywnym profilu kolorów. Dodatkowo po jego aktywowaniu tracimy dostęp do funkcji ACR oraz regulacji ostrości.

iiyama ProLite XUB3493WQSU – pomiary profili dodatkowych

Pomiar\ProfilCiepłyNaturalnyZimnyFilmyKrajobrazTekstGryStandard
Jasność maksymalna:284,6 cd/m2308,3 cd/m2237,8 cd/m2315,7 cd/m2247,3 cd/m2137,3 cd/m2414,7 cd/m2460,4 cd/m2
Luminacja czerni:0,387 cd/m20,388 cd/m20,388 cd/m20,440 cd/m20,338 cd/m20,204 cd/m20,518 cd/m20,518 cd/m2
Kontrast:735:1796:1613:1718:1732:1672:1801:1889:1
Gamma:2.352.362.332.332.352.342.362.39
Punkt bieli:5905 K7000 K10 136 K8393 K5930 K6562 K5926 K6476 K
sRGB ΔE*00
średnia / maksymalna:
2,47 / 5,412,71 / 6,573,57 / 9,265.24 / 9.22,43 / 5,252,64 / 5,962.45 / 5.472,77 / 6,51

Jak zatem wypada zdolność reprodukcji kolorów? Pokrycie popularnych gamutów nie wypada zbyt pomyślnie. Do obiecanych 100% sRGB brakuje bardzo dużo (czego się poniekąd spodziewaliśmy po raporcie sprzed kalibracji), co jednak nie oznacza, że jest to zły wynik - prawie 90% zgodności z sRGB to w przypadku docelowych zastosowań tego monitora wynik zadawalający.

iiama ProLite XUB3493WQSU - pokrycie gamutów po kalibracji

Odnosząc się jeszcze do pozostałych gamutów - nawet stosując korzystny przelicznik z DCI-P3 na NTSC raczej nie wyjdzie tu 74% jego pokrycia. Nie do końca wiemy, z czego wynika aż taka rozbieżność w naszych testach względem specyfikacji producenta. Dla pewności test powtórzyliśmy przy użyciu przewodu HDMI, jednak bez zmian w rezultatach. Poniżej jeszcze wizualizacja pokrycia popularnych gamutów.

Wizualizacja pokrycja wybranych gamutów

iiyama ProLite XUB3493WQSU - Pokrycie z gamutem sRGB
Pokrycie z gamutem sRGB (kliknij, aby powiększyć)
 
iiyama ProLite XUB3493WQSU - Pokrycie z gamutem Adobe RGB
Pokrycie z gamutem Adobe RGB (kliknij, aby powiększyć)
 
iiyama ProLite XUB3493WQSU - Pokrycie z gamutem Apple RGB
Pokrycie z gamutem Apple RGB (kliknij, aby powiększyć)
iiyama ProLite XUB3493WQSU - Pokrycie z gamutem DCI-P3
Pokrycie z gamutem DCI-P3 (kliknij, aby powiększyć)

Pomiary kolorów po kalibracji

Kalibracja niestety nie poprawi znacząco pokrycia gamutów, jednak jest szansa, że poprawi odwzorowanie kolorów, które matryca jest w stanie wyświetlić. I ku naszemu zaskoczeniu poprawa była znaczna.

iiyama ProLite XUB3493WQSU - raport weryfikacji sRGB przed kalibracją

Co prawda cudów nie ma i monitor nie zaczął nagle wyświetlać barw, których przedtem nie potrafił wygenerować, ale różnica w odwzorowaniu tych, które mieszczą się w jego zakresie była ogromna – do tego stopnia, że średnia deltaE dla sRGB spadła do 0,9. Najwyższy poziom błędu wynosił 3,05 (kolor 255/0/170). Dla większości odcieni błąd jednak nie przekraczał 0.3! Takie wyniki nie tylko mieszczą się w nominalnych, ale też rekomendowanych wartościach. 

Testy podświetlenia

Kolejne, co sprawdziliśmy, to działanie podświetlenia. O ile nie zauważyliśmy znaczącego wyciekania podświetlenia przy krawędziach (może trochę przy dolnej prawej krawędzi?), tak efekt IPS Glow jest dosyć pokaźny (co zresztą widać powyżej w minimalnym poziomie czerni w okolicy 0,4 cd/m2 dla 100% jasności). Niestety podczas oglądania filmów czarne paski będą się rzucać w oczy (choć niekoniecznie, bo jeżeli mówimy o filmach nagranych w kinowym formacie 2.35:1, to pasków nie będzie – cała matryca będzie wyświetlać film!).

iiyama ProLite XUB3493WQSU - IPS Glow i BLB

Kolejny test dotyczył równomierności podświetlenia. O ile średnia deltaC wypada całkiem przyzwoicie (cała matryca w zakresie tolerancji nominalnej), tak natężenie podświetlenia jest już bardzo nierównomierne – przykładowo pomiędzy środkiem ekranu a dolnym prawym narożnikiem, mimo ponawianych testów, zmierzyliśmy ponad 110 nit różnicy!

iiyama ProLite XUB3493WQSU - równomiernosć podświetlenia deltaC
Pomiar deltaC dla calej matrycy (kliknij, aby powiększyć).

Pomiary równomierności temperatury bieli na całej powierzchni matrycy (deltaE) wypadły odczuwalnie gorzej. Górna oraz boczne krawędzie zaliczają znaczne odchylenie ze średnią deltaE w okolicy 5.0. Środek matrycy za to oferuje całkiem przyzwoitą konsekwencję w temperaturze bieli.

iiyama ProLite XUB3493WQSU - równomierność podświetlenia deltaE
Pomiar deltaE dla calej matrycy (kliknij, aby powiększyć).

Zmierzyliśmy na koniec wartość jasności podświetlenia dla różnych ustawień jasności skalibrowanego monitora. Kontrast pozostawiliśmy na ustawieniu fabrycznym 50%.

iiyama ProLite XUB3493WQSU – pomiary jasności po kalibracji

Jasność 100%:424 cd/m2
Jasność 90%:400 cd/m2
Jasność 80%:360 cd/m2
Jasność 70%:318cd/m2
Jasność 60%:277 cd/m2
Jasność 50%:234 cd/m2
Jasność 40%:201 cd/m2
Jasność 30%:168 cd/m2
Jasność 20%:135 cd/m2
Jasność 10%:101 cd/m2
Jasność 0%:68 cd/m2
Jasność 0% + Kontrast 0%:12 cd/m2

Jak widać, da się zejść do dosyć komfortowej w nocnych warunkach okolicy 70 cd/m2, a w razie potrzeby redukując kontrast, można obniżyć jasność do okolicy 10 cd/m2 – to już rewelacyjny wynik. Widać też, że nawet po kalibracji (polegającej na obniżaniu jasności składowych barw aż do uzyskania idealnego ich balansu) nadal mamy jasność maksymalną powyżej tego, co producent obiecał. Zwłaszcza, że typowo w tej klasie monitorów spodziewalibyśmy się raczej 300-350 nit. 

iiyama ProLite XUB3493WQSU jest całkowicie wolna od migotania, nawet przy najniższym dostępnym poziomie podświetlenia!

Ostatecznie wspomnimy też, że monitor jest zgodny z HDR10, jednak nie zauważyliśmy istotnej różnicy w działaniu monitora po jego aktywowaniu – część detali w cieniach była lepiej widoczna, jednak bez 10-bitowego panelu i jasności, co najmniej 600 nit to nadal tylko namiastka prawdziwego HDR (jak w większości monitorów komputerowych).

Test szybkości matrycy

Oczywiście w tej cenie, jaką iiyama przypięła do opisywanego modelu, można zakupić monitor faktycznie dedykowany dla gracza – będzie to matryca z odświeżaniem 144-240 Hz i bardzo niskim czasem reakcji. Poza tym będzie to też monitor 16:9 o przekątnej maksymalnie 27”. Czy to oznacza, że testowana iiyama nie nadaje się do grania? Nic bardziej mylnego.

Proporcje 21:9 oraz wysoka rozdzielczość pozwalają cieszyć się kinowymi wrażeniami w tytułach nastawionych na rozgrywkę pojedynczego gracza

Producent nie tylko pomyślał tu o podniesieniu nieco odświeżania (z tradycyjnych 60 Hz do 75 Hz), ale również zapewnił wsparcie dla FreeSync w zakresie 48-75 Hz. Niestety jest to podstawowy FreeSync, zatem nie uświadczymy kompensacji niskiej wydajności i poniżej 48 FPS odświeżanie przestanie się synchronizować. Test MPRT wykazały wartość w okolicy 11,5 ms, natomiast poniżej wyniki testów trybu Overdrive.

iiyama ProLite XUB3493WQSU - Test czasu reakcji (GTG) oraz błędów w obrazie (75 Hz) [mniej = lepiej]

Legenda: średni czas reakcji piksela
 średni błąd (over/undershot)
Overdrive wyłączone 9,3 ms
0,4%
Overdrive -2 8,1 ms
0,9%
Overdrive -1 7,5 ms
1,3%
Overdrive 0 6,1 ms
2,1%
Overdrive +1 5,2 ms
19%
Overdrive +2 4,7 ms
32%

Tradycyjnie już najlepszym do codziennego użytku okazał się tryb Overdrive 0 – overshot na poziomie 2% jest całkowicie akceptowalny (praktycznie niewidoczny gołym okiem). Czas reakcji jest ogólnie bardzo dobry i dla monitora 75 Hz całkowicie wystarczający. Zmierzyliśmy też input lag i ten wynosi już nieco ponad 9 ms, całkowicie zatem mówimy o reakcji na poziomie 15 ms, co jak na typową matrycę IPS jest wynikiem dobrym i pozwoli cieszyć się grą nawet w szybszych strzelankach (choć oczywiście nie na poziomie e-sportowym).

Test poboru energii

Ostatnie, co sprawdziliśmy, to pobór prądu przez wcale przecież duży monitor. Producent obiecuje zużycie poniżej 44 W w typowym użytkowaniu oraz poniżej 0,5 W w spoczynku. Wyniki z grubsza pokryły się z tymi obietnicami.

iiyama ProLite XUB3493WQSU - pobór prądu

Spoczynek 0,4 W
20% podświetlenia 15 W
70% podświetlenia 33 W
100% podświetlnia 47 W

Zapraszamy teraz na ostatnią stronę, gdzie podsumujemy niniejszą recenzję.