Który Linux wybrać? 5 szybkich porad dla początkujących
Systemy operacyjne

Który Linux wybrać? 5 szybkich porad dla początkujących

przeczytasz w 5 min.

Zdecydowałeś się na Linuxa, ale nie wiesz którą dystrybucję wybrać? W tym przyjrzymy się najciekawszym i najwygodniejszym wersjom Linuxa.

Linux to darmowy system operacyjny, stabilny oraz otwarty, działa na licencji Open Source. Dzięki temu nie trzeba kupować dodatkowych pakietów, ma się w nim dostęp do wielu różnych programów, chociażby biurowych. Co więcej, jest na bieżąco uaktualniany, a jego najpopularniejszymi dystrybucjami są Ubuntu oraz Mint. Chcesz zainstalować Linuxa i zastanawiasz się, którą z nich warto wybrać? Sprawdź nasze porady dla początkujących.

Popularne dystrybucje Linuxa, o których również warto wiedzieć

Największym problemem dla osób, które zaczynają swoją przygodę z systemem operacyjnym Linux jest oczywiście wybranie odpowiedniej wersji, która nie odstraszy stopniem skomplikowania, ale zapewni łatwą i intuicyjną obsługę. Dystrybucji jest mnóstwo i bez wątpienia może od ich natłoku rozboleć głowa, szczególnie, gdy jesteś przyzwyczajony do Windowsa, którego nazwy wersji wymienić można jednym tchem.

Fedora ustawienia Gnome - standardowy interfejs Gnom
Fedora ustawienia Gnome - standardowy interfejs Gnom

Wojciech Kiełt - Redaktor benchmark.pl
Wojciech Kiełt

jaki Linux wybrać - refleksje

Najlepszy dla początkujących będzie Mint Cinnamon

W poszukiwaniu najciekawszej i najwygodniejszej wersji Linuxa miałem okazję używać lub sprawdzić różne dystrybucje: Ubuntu, Kubuntu z Plazmą, Mint Mate, Mint Cinnamon, Mint Xfce, SUSE z Plazmą i z Gnome, Fedorę z Plazmą i z Gnome, a nawet Linux Lite. Każda z tych dystrybucji ma swoje niuanse, zalety i minusy – rozwiązania, które mogą się bardzo podobać lub wręcz irytować. Szczególnie te z interfejsem graficznym Gnome lub Plazma, mogą po pewnym czasie przyprawiać o ból głowy – choć na początku wydają się najładniejsze lub najbardziej bogate w różne funkcje.

Każdemu kto chce spróbować Linuxa, a do tej pory pracował tylko na Windows, polecam zacząć od Minta w wersji Cinnamon. Ewentualnie Mint Mate jeśli chce go zainstalować na słabym sprzęcie. Dystrybucje Minta uważam za najwygodniejsze, najbardziej intuicyjne, wyposażone w kompletny zestaw aplikacji i względnie ładne graficznie. Mają też najbardziej przyjazny instalator.

Fedora błąd podczas instalacji na jednym z laptopów - to nie wróży dobrze dla początkującego usera
Fedora błąd podczas instalacji na jednym z laptopów - to nie wróży dobrze dla początkującego usera

SUSE ustawienia w interfejsie KDE Plasma
SUSE ustawienia w interfejsie KDE Plasma

Oprócz Ubuntu oraz Mint warto wspomnieć między innymi o openSUSE, które jest stabilną i wszechstronną dystrybucją, przeznaczoną dla początkujących oraz zaawansowanych. Koncentruje się na łatwości użytkowania oraz bezpieczeństwie, a także posiada przyjazny kreator, gdzie ma się do wyboru kolekcję pakietów.

  • Oficjalna strona openSUSE: www.opensuse.org

SUSE interfejs w wersji KDE Plasma wyglada bardzo zachęcająco
SUSE interfejs w wersji KDE Plasma wyglada bardzo zachęcająco

Ciekawą dystrybucją jest również Fedora, której twórcy mieli na celu stworzenie użytecznego programu operacyjnego, w oparciu o wolne oprogramowanie na licencji GNU PL. Warto także wspomnieć o MX Linux, bazujący na Debianie, który charakteryzuje się prostą konfiguracją oraz solidnym wykonaniem.

  • Oficjalna strona Fedora: www.getfedora.org
  • Oficjalna strona MX Linux: www.mxlinux.org

Fedora interfejs Gnome - czyli praktycznie taki sam jak w Ubuntu
Fedora interfejs Gnome - czyli praktycznie taki sam jak w Ubuntu

Jedną z najstarszych dystrybucji Linuxa jest Debian, który ma opinię stabilnego systemu o wysokiej jakości. Jest to jedna z najbardziej rozbudowanych wersji tego systemu. Bardzo atrakcyjny pod względem wizualnym jest również Elementary OS, łatwy w obsłudze oraz przystosowaniu do codziennego korzystania.

  • Oficjalna strona Debian: www.debian.org
  • Oficjalna strona Elementary OS: www.elementary.io

Mimo wielu różnych dystrybucji, które z pewnością mają swoje zalety, w artykule skupiamy się na dwóch, czyli Ubuntu i Mint. Są one doskonałym wyborem dla początkujących użytkowników, z uwagi na łatwość obsługi, intuicyjny rozkład opcji oraz funkcji, który ułatwia dostosowanie się do systemu, a także automatyczne aktualizacje.

  • Oficjalna strona Ubuntu: www.ubuntu.com
  • Oficjalna strona Mint: www.linuxmint.com

Dodatkową zaletą tych dwóch dystrybucji jest również duża i pomocna społeczność oraz wsparcie. Oczywiście sam wybór zależy od potrzeb użytkownika – mamy nadzieję, że te szybkie porady dla początkujących pomogą Ci dokonać dobrego dla siebie wyboru.

Dlaczego właśnie Mint, a nie Fedora czy Suse?

Fedora czy Suse to świetne dystrybucje, ale nie polecam ich początkującym użytkownikom. Jednym z powodów może być na przykład fakt, że Fedora w czystej instalacji nie ma zintegrowanej prostej nakładki Gufw Firewall. Interfejs do konfigurowania zapory trzeba doinstalować ręcznie, lub nauczyć się jej obsługi przez terminal. Dodatkowe elementy sterowania oknami jak „maksymalizuj” i „zminimalizuj” również trzeba uaktywnić przez narzędzia, których nie ma od ręki w czystej instalacji. To tylko dwa przykłady z brzegu, które czynią większość dystrybucji „mniej przyjaznaymi” dla nowego użytkownika Linuxa.

Linux Mint vs. Ubuntu – wygląd

Obie dystrybucje są rozwidleniem systemu Debian i mają wiele wspólnych cech. Mint to doskonała alternatywa dla Windowsa, natomiast Ubuntu bardziej nastawione jest na konkurowanie z systemem Mac.

Oba systemy działają na wielu urządzeniach, jednak warto wiedzieć, że Ubuntu wymaga nieco więcej mocy obliczeniowej – Mint zadziała także na nieco starszym sprzęcie. Dużą zaletą tych dystrybucji jest łatwa instalacja – korzystają one z instalatora Ubiquity oraz UEFI.

Mint dostarczany jest z różnymi środowiskami graficznymi, z domyślnym Cinnamon – ma on interfejs podobny do Windowsa, z dolnym panelem, na którym znajdują się aktywne okna aplikacji i powiadomieniami systemowymi po prawej. Ubuntu natomiast posiada domyślną wersję Gnome, który ma panel po prawej stronie i górny pasek z obszarem powiadomień.

Linux Mint vs. Ubuntu – wydajność

Pod względem wydajności Mint nieco wyprzedza Ubuntu, szczególnie w przypadku starszych laptopów i komputerów. Ten drugi system jest lepszy dla nowoczesnych urządzeń z dobrym wyposażeniem sprzętowym. Linux Mint będzie działał płynnie nawet na starym sprzęcie, także doskonale nadaje się do podarowania na nowo życia zapomnianemu laptopowi (szczególnie dotyczy to wersji Mate i Xfce).

Mint - bogate i czytelne ustawienia systemowe
Mint - bogate i czytelne ustawienia systemowe

Ubuntu może być nieco wolniejsze i wymaga znacznych zasobów, aby się załadować, natomiast menedżer oprogramowania Mint jest szybki i prosty.

Linux Mint vs. Ubuntu – oprogramowanie

Jako nowy użytkownik Linuxa, po zainstalowaniu systemu, z pewnością chcesz sprawdzić jego możliwości, na początku na prostym poziomie – do słuchania muzyki, oglądania filmów, wykonywania zadań biurowych lub przeglądania stron internetowych. Te podstawowe wymagania spełniają Ubuntu oraz Mint, jednak nie w całości.

Oba mają zestaw domyślnych aplikacji, które zwiększają wydajność, jednak brakuje im kodeków multimedialnych, które trzeba samodzielnie zainstalować.

Linux Mint oferuje kilka najlepszych programów, takich jak VLC i GIMP, od razu zainstalowanych, których Ubuntu nie dostarcza ad hoc. Można je oczywiście zainstalować później, jednak dla osób, które potrzebują tego typu oprogramowania, Mint oferuje znacznie prostszą drogę.

Linux Mint vs. Ubuntu – personalizacja GUI

W tym wypadku warto pochylić się najpierw nad dystrybucją Mint, która daje lepsze możliwości personalizacji, jeśli chodzi o upiększanie graficznego interfejsu użytkownika. Ma mnóstwo ładnie wyglądających motywów, które są preinstalowane przez społeczność.

Mint - Bardzo przyjazny start dla poczatkującego usera
Mint - Bardzo przyjazny start dla poczatkującego usera

W przypadku Ubuntu instalacja dodatkowych opcji nie jest trudna, jednak wymaga to dodatkowych narzędzi, aby uzyskać więcej opcji dostosowywania motywów oraz ikon. Obie dystrybucje można jednak łatwo dostosować do swoich potrzeb, począwszy od ikon, menu, systemu plików, zarządzania oknami i wielu innych.

Ubuntu vs. Mint – codzienne użytkowanie

Obie dystrybucje zapewniają opcję aktualizacji aplikacji i systemu do najnowszej wersji i mają narzędzia, które sprawdzają najnowsze wydania za pomocą jednego kliknięcia.

Jeśli chodzi o wykorzystywanie na co dzień, to Ubuntu coraz częściej używany jest w świecie korporacyjnym oraz biznesowym – wiele serwerów działa w systemie Linux, bardzo często właśnie na tej dystrybucji. Mint natomiast jest skierowany do biurkowego użytkownika, który chciałby usprawnić pracę swojego sprzętu oraz jego wydajność.

Warto jeszcze wspomnieć o grach. Ubuntu to świetny wybór dla nowoczesnego sprzętu, dlatego większość wydań będzie na nim bardziej wydajna i będzie miała mniejsze problemy z kompatybilnością. Same wrażenia jednak są mniej więcej takiej same w obu systemach.

Mint vs. Ubuntu – co wybrać?

Linux Mint i Ubuntu to bardzo popularne dystrybucje i jak widać, niosą ze sobą mnóstwo korzyści dla nowych użytkowników. Jeśli przesiadasz się na Linuxa z Windowsa i masz starszy sprzęt, to lepszym wyborem będzie Mint, który zagwarantuje podobne graficznie środowisko. Natomiast jeśli nieco już kojarzysz dystrybucje Linuxa i jesteś obeznany z technologią, a ponadto masz nowoczesny komputer to śmiało wybierz Ubuntu. Oczywiście, nie ma jednej odpowiedzi, który system będzie faktycznie lepszy dla Ciebie – wszystko zależy od Twoich potrzeb i od tego, do czego najczęściej wykorzystujesz swój komputer.

Komentarze

62
Zaloguj się, aby skomentować
avatar
Komentowanie dostępne jest tylko dla zarejestrowanych użytkowników serwisu.
  • avatar
    bbkr_pl
    5
    Nie rozumiem czemu wszystkie tego typu poradniki skupiaja sie na dystrybucjach a nie na desktopach. Na poziomie uzytkownika zaczynajacego prace z Linuxem naprawde nie ma znaczenia co dziala pod spodem.

    Wychodzac od tego najlepsza opcja wedlug mnie jest tu KDE, bo zawiera w ekosystemie duzo spojnych tematycznie aplikacji - Kmail, Krita, Krusader, Okular, Gwenview, KDEConnect, itp. Wszystko uzywa sie schematycznie podobnie. A skoro KDE to z dystrybucji najlepsza jest KDE Neon (ale jak napisalem - to sprawa drugorzedna).

    W srodku stawki umiescilbym Cinnamon.

    Za to najgorsze "duze" srodowisko dla poczatkujacych to zdecydowanie Moksha.
    • avatar
      init0
      3
      Archlinux - polecam gorąco. Prosta i bardzo elastyczna dystrybucja. Dokumentacja genialna.
      • avatar
        biuro74
        3
        Nawet tego nie czytam, bo szkoda. Jak cegłą w ścianę ;-) kiedyś pisałem, że "Linux" odmieniamy w języku polskim ze spolszczoną końcówką: "linuksowi", "linuksa" itp, to najwyraźniej pani wie lepiej. I to "wie lepiej" ciągnie się - niestety - na całą resztę, na przykład:
        "Dlaczego właśnie Mint, a nie Fedora czy Suse?
        (...)
        Dodatkowe elementy sterowania oknami jak „maksymalizuj” i „zminimalizuj” również trzeba uaktywnić przez narzędzia, których nie ma od ręki w czystej instalacji."
        No to chyba przeglądała pani stronę Fedory słabo, skoro nie odnalazła "Fedora spins" - tam do wyboru do koloru, jakie środowisko graficzne (a nie jakaś lamerska "wersja") jest do ściągnięcia jako CZYSTA INSTALCJA.

        Kiedyś benchmark.pl znany był z tego, że pisali w nim ludzie znający się na rzeczy. Pamiętam rok 1996 bodaj, jego pierwszy wygląd. Chyba wtedy ludziom zależało (generalnie), a dzisiaj to jakaś siekanka. Obym nie doczekał się czasów, kiedy redaktorzy będą dumni, że potrafili sklecić tytuł, a pod nim same obrazki do przeglądania, aby "obczaić, o co z grubsza chodzi".
        • avatar
          max95100
          2
          Jakoś nigdy nie byłem zwolennikiem linuxów debiano podobnych.
          A od kilkunastu lat bawiłem się różnymi dystrybucjami. Od auroxa, przez mandrive, opensuse, manjaro po deepina. Na co dzień korzystam z fedory i Manjaro. Nigdy nie potrzebowałem konfigurować ani zmieniać ustawień firewalla, nie miałem również problemów z bezpieczeństwem. Za to przez długi czas najważniejsze dla mnie były możliwości konfiguracyjne, na które pozwalało mi jedynie środowisko KDE. Jednak już od jakiegoś czasu wkurza mnie konieczność logowania się do skype przy każdym uruchomieniu aplikacji, dlatego przeszedłem na fedorę z gnome na laptopie. Lubię również manjaro z kde, ale to już na komputerze stacjonarnym
          • avatar
            Marti99
            2
            Jak ktos nie wie jaki wybrac to niech sobie odpusci. Pozniej potrzebna by byla wiedza "tajemna" jak skompilowac jadro czy jak przeedytowac pliki sterownika zeby zainstalowac proste urzadzenie.
            • avatar
              Konto usunięte
              1
              ten jest spoko https://zorin.com/os/
              • avatar
                grzesiek811
                1
                Próbowałem już dużą ilość dystrybucji, ale zawsze wracam do Ubuntu. Niedawno nawet wydawało mi się, że najlepszy jest Debian, ale i tak wróciłem do Ubuntu.
                Używam komputer jako HTPC i serwer w jednym i uważam, że Ubuntu daje mi najwięcej możliwości i wygody.
                • avatar
                  cocolino
                  1
                  Manjaro
                  • avatar
                    zaroowka
                    1
                    Może jestem dziwny, ale od lat tylko i wyłącznie Debian - i na desktopach i na laptopach i na serwerach. Dobrze skonfigurowany będzie działał i działał i działał. :)
                    • avatar
                      Gadon
                      1
                      Dlaczego autorzy takich "poradników" piszą tak jakby istniało tylko ubuntu, mint, debian, fedora?

                      Ja osobiście polecam Manjaro, szybkie łatwe w obsłudze itp.
                      • avatar
                        Sevilo
                        1
                        Gnome dla użytkownika macOS? No nie bardzo - KDE znacznie łatwiej upodobnić do macOS. Tym bardziej elementaryOS ze swoim Pantheonem - ten system to jest dramat dla kogokolwiek migrującego z Windows czy macOS. Brak ikon na pulpicie (nie da się ustawić bez marnych programików, które się wysypują ciągle i są po prostu marną protezą prawdziwego pulpitu), brak przycisku do minimalizacji okna (trzeba go ustawiać ręcznie w elementary tweaks, które oczywiście trzeba dodatkowo zainstalować) oraz brak ikon tray (też da się naprawić, ale trzeba wiedzieć co pobrać). W dodatku ostatnie wydania są wyjątkowo nieudane - samo elementaryOS bankrutuje, współzałożyciel i programista odszedł (lub został wyrzucony przez gościa Daniela Forè, obecnie Danielle Forè, bo "zmienił piec" i najwyraźniej jego tranzycja go tak pochłonęła, że nie ma czasu na robienie przyjaznego i stabilnego UI, w którym użytkownik może wszystko sobie dopasować). Ten system jest aktualnie dla nikogo - piszą o sobie, że są idealnym zamiennikiem Windows i macOS, co prawdą wcale nie jest. Odradzam nowym użytkownikom, bo się tylko zniechęcą do dystrybucji Linuxa. KDE lub forki starych wersji Gnome (Cinnamon, Mate) są najlepsze dla użytkowników Windows i macOS. A to co pod spodem DE, czyli czy Ubuntu, Mint, Fedora, Debian itd, ma drugorzędne znaczenie. Fedora została ostatnio okrzyknięta nowym Ubuntu, gdyż jej rozwój leży w rękach community, a nie korporacji Canonical jak w przypadku Ubuntu (owszem Fedora jest powiązana z Red Hat, ale oni tworzą swojego RHELa na podstawie Fedory, a nie na odwrót).
                        • avatar
                          madbeaver
                          0
                          Dla początkujących polecam zdecydowanie Suse lub Fedora, zwłaszcza Xfce lub Lxqt. Debian i pochodne z uwagi na ograniczenia licencyjne oprogramowania dostępnego w repozytorium może z czasem prowadzić do wynaturzeń rodem z Windowsa i problemów przy aktualizacjach. Poza tym sprawność działania apt pozostawia wiele do życzenia. O ile jest możliwe radziłbym nie rozpędzać się z flatpak, appimage, snap.
                          • avatar
                            antytalent
                            0
                            Najlepiej żadnego, po co utrudniać sobie życie.
                            • avatar
                              Agencja
                              -4
                              Lepiej napisz jak zainstalować Logitech Options
                              • avatar
                                Konto usunięte
                                0
                                Pop!_OS - moim zdaniem takie trochę lepsze Ubuntu. Polecam poczekać na wydanie wersji 22.04 LTS.
                                https://pop.system76.com
                                • avatar
                                  adamgr
                                  0
                                  Ja tam używam systemu najbardziej podobnego do Windowsów czyli .... Windowsa :)
                                  Na serwerach CentOS.
                                  • avatar
                                    dibon
                                    0
                                    Kiedyś Mandrake, w międzyczasie Gentoo, potem już tylko Debian.
                                    • avatar
                                      Diuran
                                      0
                                      Ja kupiłem laptopa Starlight i czekam aż przybędzie z systemem MX Linux XFCE
                                      • avatar
                                        grzesiek811
                                        0
                                        A ja mimo wszystko ciągle jestem z Ubuntu. Próbowałem różne dystrycucje ubuntu, Mint, Debian, Opensuse, PClinuxOS, Sabayon, Manjaro i jakoś zawsze i tak wracałem do Ubuntu, obecnie 20.04 LTS.
                                        Używam zarówno na serwerze jak i desktopie. Debian testing miał jakieś dziwne repozytoria, niektóre programy stare, inne w wersji beta.
                                        • avatar
                                          jogin
                                          0
                                          po przetestowaniu archa, manjaro, minta, ubuntu, debiana, yyyy... teraz kolej naaaa https://forum.linux.pl/index.php/topic,26145.0.html