Telewizory

OLED spintroniczny: nowa technologia i nadzieja na tańsze i jaśniejsze wyświetlacze organiczne

przeczytasz w 2 min.

Jasność sterowana magnetycznie

Rzadko kiedy mamy okazję pisać o całkowicie nowej technologii wyświetlania obrazu. I choć osiągnięcie inżynierów z Uniwersytetu w Utah ma w swojej nazwie OLED, to są oni przekonani, że technologia zasługuje na miano nowej. Tańszej, ekologiczniejszej i dającej znacznie jaśniejsze światło niż wszelkie obecne technologie LED.

Technologia OLED towarzyszy nam już od kilku lat, przede wszystkim w formie urządzeń mobilnych (stosowana jest tam jej odmiana AMOLED). Do dużych wyświetlaczy dopiero OLEDy wkraczają, mamy nadzieję, że już tego lata. Zalety tej technologii (pomijamy oczywistą kwestię ceny) w porównaniu z obecnie dominującym LCD są niezaprzeczalne. OLEDy zużywają mniej energii, mają mniejszą grubość piksela, są jaśniejsze i dają doskonałe czernie.

Telewizor OLED 55 cali LG widok bok przód
Panele OLED mają w tym roku trafić do sklepów.

Tymczasem na Uniwersytecie w Utah powstał prototyp spinowej diody organicznej, która może obecną technologę odstawić do lamusa. Jej opracowanie stało się możliwe dzięki dokonanemu w 2004 roku odkryciu elementu zwanego organicznym zaworem spinowym (organic spin valve). Składa się on z trzech warstw - organicznej warstwy półprzewodnikowej, którą umieszczono pomiędzy dwoma ferromagnetycznymi elektrodami.

Zwykły organiczny zawór spinowy (wymiar poprzeczny 300 mikrometrów i grubość 40 nm) pozwala jedynie sterować przepływem prądu poprzez zmianę spinów znajdujących się w warstwie półprzewodnika elektronów i dziur elektronowych na równoległe bądź antyrównoległe.

spinowy oled kolor pomaranczowy magnetyczna komora widok
Prototypowa dioda o pomarańczowym kolorze pracuje na razie w temperaturze -33 stopni C. Przydałaby się w mroźną zimową noc, ale dla codziennych zastosowań ten parametr trzeba będzie zmienić.

Aby nadać takiemu elementowi własności świecące, a zarazem móc nazwać go spintronicznym OLEDem, konieczne było zmodyfikowanie materiału stosowanego w elektrodach. Umożliwiło to jednoczesne wstrzykiwanie do obszaru półprzewodnika dziur i elektronów, które w razie zetknięcia się tworzą ekscyton (wzbudzoną kwazicząstkę), która w przypadku zastosowanego w diodzie polimeru (deuterated-DOO-PPV) daje światło pomarańczowe. Jasność takiej diody sterowana jest w tym przypadku przez pole magnetyczne.

Kierujący projektem Z Valy Vardeny przewiduje, że w ciągu najbliższych dwóch lat powstaną odpowiedniki OLEDów w kolorach czerwonym i niebieskim, a także białym. Najbardziej obiecująco brzmi jednak zapowiedź wytworzenia spintronicznych OLEDów, w których pojedynczy piksel będzie mógł świecić różnymi kolorami.

Zanim jednak zobaczymy pierwsze prototypowe „magnetyczne panele OLED” upłynie sporo czasu. Zapewne wcześniej doczekamy się elastycznych wielkoformatowych wyświetlaczy, wykonanych w tradycyjnej technologii OLED. Takie urządzenia o przekątnej 60 cali do 2017 roku, w ramach koreańskiego programu Future Flagship, ma opracować koncern LG.


Więcej o technologii OLED:

Źródło: Uniwersytet Utah

Komentarze

20
Zaloguj się, aby skomentować
avatar
Komentowanie dostępne jest tylko dla zarejestrowanych użytkowników serwisu.
  • avatar
    Kolo97
    8
    OLED się jeszcze porządnie nie rozwinął, a już jest coś nowego. Większość ludzi i tak ma jeszcze telewizory i monitory z podświetleniem CCFL
    • avatar
      Fa_sol
      3
      O OLED'ach już ładne parę lat temu w szkole się uczyłem a do tej pory jedynie w małej skali są wykorzystywane. Niestety tak jak autor zauważył zanim powyższa, usprawniona technologia wejdzie w życie to czasu wiele przeminie.

      Niemniej jednak z wielkim zainteresowaniem będę czytać o kolejnych krokach w rozwinięciu tej technologii.
      • avatar
        hideo
        2
        od kiedy to OLEDy są jaśniejsze? najjaśniejsze wyświetlacze to nadal LCD, czerń i kontrast lepszy w OLED ale jasność to LCD
        • avatar
          pomidor
          1
          Równie dobrze ten wynalazek może pozostać tylko ciekawostką. Samo odkrycie OLED nastąpiło jakieś 20 lat temu, i przez te 20 lat zainwestowano kupę kasy aby z tego zrobić wyświetlacz. Ponieważ OLED spin nie wnosi nic nowego do wyświetlaczy, z wyjątkiem innej metody działania, to raczej nikt nie zainwestuje grubej kasy aby to doprowadzić do masowej produkcji.
          • avatar
            Sakret
            1
            połowy tego artykułu nie rozumiem jako zwykły czytelnik, ponieważnie zajmuje sięelektroniką ale bardzo fajna informacja , mam nadzieje że rzęczywiście będzie tańsza i bardziej wydajna ta technologia.
            • avatar
              Ruter19
              1
              OLED'y są cienkie jak barszcze wole LCD z CCFL przynajmniej nie mam aż tak niebieskiego tła :/ no i wcale nie maja lepszego Motion PLUS :/ Będe wierny jeszce mojemu Samsungowi A656 4 ms 50tys kontrast jeszcze przez najblizsze 2 lata :D
              • avatar
                Konto usunięte
                -1
                zenada
                • avatar
                  Konto usunięte
                  -4
                  Poczułem się po przeczytaniu tego.

                  To mówicie, że będzie świecić?
                  • avatar
                    Igoruss
                    0
                    Ciągle słyszymy o różnych rewolucyjnych technologiach ale jakoś rzadko pojawiają się na rynku. Firmom po prostu nie opłaca się wprowadzać nowych skoro stare nadal się sprzedają.
                    • avatar
                      arekdbz
                      0
                      Może za 10 lat zobaczymy jakieś urządzenia wykorzystujące ową technologię.
                      • avatar
                        pzilk
                        0
                        poczekamy, pooglądamy.
                        • avatar
                          Wiscoo
                          0
                          Matko bosko kochano... Jak czytam nazwy i technologie użyte do produkcji wyświetlaczy ostatnimi czasy, to zastanawiam się, dlaczego jeszcze produkujemy energię z paliw kopanych i nie podbijamy kosmosu...
                          • avatar
                            piccardo
                            0
                            Ja tu pozwolę sobie zacytować jedno zdanie "pomijamy oczywistą kwestię ceny" Tak bo niższa na pewno nie będzie!! Tak samo jak z podzespołami do PC, co z tego że producent ponosi coraz niższe koszty produkcji jak przy tym cena idzie w górę a nie w dół...
                            • avatar
                              Konto usunięte
                              0
                              Niestety ogólnie biorąc OLED zużywa więcej energii na taką samą zwierzchność i intensywność świecenia co LCD opartych na LED diodach. Więc jeszcze technologia LCD będzie sporo czasu gościć. Dowolne testy przez używanie przeglądarki w urządzeniach mobilnych, gdzie mnóstwo jest białych elementów na ekranie, LCD przekroczy w czasie działania dowolny ekran OLED (o tych samych parametrach i przekątnej). Nikt nie zaprzecza, że OLED ma znacznie więcej do zaoferowania (posiadam Galaxy note i nigdy się nie przesiądę na urządzenia przenośne z LCD, o ile nie będzie wyboru całkiem) ale jeżeli weźmiemy pobór mocy to OLED świecąc cały czas na biało pożera więcej energii. Jedynie jest ekonomiczny używając mieszanych trybów, np. filmy, gry, mieszana grafika i obraz, ponieważ OLED pokazuje obraz dynamicznie, więc zużywa ogółem mniej prądu poprzez zalety tech technologii. Ale zauważyłem pewien mankament na demo urządzeniach z OLED u operatorów komórkowych. Piksele się wypalają, tak samo jak na technologii plazmowej. Po długim wyświetlaniu tych samych elementów, poswatają "upiorne plamy, mgiełki poprzednich obrazów".