Płyty główne

Co drogie, a co dobre?

przeczytasz w 2 min.

Nie od dziś wiadomo, że to chipset steruje przepływem danych między wszystkimi podzespołami komputera. Dlatego właśnie płytę główną uważa się za podstawę peceta, najważniejszy jego element. Nie każdy zna jednak zasadę działania chipsetu, dlatego postaram się ją pokrótce opisać.

Mostek północny (Northbridge) i mostek południowy (Southbridge) to dwa najważniejsze, główne elementy chipsetu. Nazwy te wzięły się z uwagi na rozmieszczenie tych elementów w schemacie blokowym chipsetu (lepiej obrazuje to znajdujący się na dole diagram).

Mostek północny to element chipsetu, którego zadanie polega na łączeniu ze sobą tych komponentów, które zajmują się szybkim przetwarzaniem i przesyłaniem danych. Nie trudno więc się domyślić, że chodzi tutaj przede wszystkim o procesor, bo to on bierze największy udział we wszystkich zadaniach komunikacyjnych. Jeśli chodzi o układy Intela, kontroler pamięci jest zintegrowany w mostku północnym, podczas gdy w AMD od dłuższego czasu (dokładnie od Athlonów 64) mieści się on w samej jednostce centralnej, co owocuje tym, że procesor i pamięć mogą się wymieniać danymi w superszybkim tempie.
Później zaś są pamięć RAM oraz karta graficzna. Z tego powodu producenci od lat tworzą płyty główne w ten sposób, aby mostek północny znajdował się możliwie najbliższej podstawki procesora. Kiedy bowiem w grę wchodzą duże częstotliwości, powstają zakłócenia i przesłuchy – dlatego niewielka odległość mostku od podstawki CPU jest koniecznością, aby uzyskiwać stosunkowo krótkie szyny transmisji danych

Jeśli chodzi o mostek południowy, ten odpowiada za wszystkie peryferia. Są to, oczywiście, klawiatury, myszy czy drukarki, a nawet twarde dyski i napędy optyczne (np. nagrywarka DVD). Wszystkie te elementy cechuje fakt, że przetwarzają one niewiele danych (przynajmniej w porównaniu do procesora, RAM-u czy karty graficznej), dlatego podłącza je się do mostka południowego. A zatem mostek południowy to wszystkie porty USB, SATA, szyny PCI, kontrolery RAID, zintegrowane układy dźwiękowe czy też sieciowe. Poniżej prezentujemy diagram chipsetu Intel P45 – dzięki temu nie tylko poznacie wyposażenie najnowszego tworu Intela, ale również lepiej – moim zdaniem – przyswoicie wiedzę na temat opisanych (w największym skrócie!) mostków.

Widać wyraźnie, co oferuje chipset P45. W tym miejscu warto także wyjaśnić znacznie skrótów MCH oraz ICH, będących oznaczeniami poszczególnych mostków. MCH, czyli Memory Controler Hub, to nic innego jak układ kontroli pamięci na płycie głównej, podczas gdy I/O (Input/Output) Controller Hub nazywamy w skrócie ICH – jest to układ kontroli wejścia/wyjścia.

Na diagramie możecie zobaczyć ponadto kilka rozwiązań, które stosowane są opcjonalnie, co oznacza, że tylko niektóre płyty będą weń wyposażone – decyzja zależy tu od poszczególnych producentów.

Wiele źródeł zagranicznych wskazuje na fakt, że producenci nie będą raczej oferować obsługi pamięci DDR3. I nie sposób nie zgodzić się z taką opinią, ponieważ ceny modułów DDR3 w najbliższym czasie nie zejdą raczej do poziomu mainstream, a przecież płyty z chipsetem P45 nie mają być drogie (oczywiście pominąwszy konstrukcje high-end, które akurat testujemy). Co więcej, różnica wydajności między DDR2 a DDR3 nie jest też na tyle wysoka, aby opłacalnym było inwestowanie w droższe pamięci RAM. Przynajmniej takie wnioski można wyciągnąć po zapoznaniu się z pierwszymi testami. Kiedy na rynku pojawią się procesory Intel Nehalem, sytuacja ta powinna się zmienić – układy te mają w dużej mierze wykorzystywać pamięci DDR3 oferujące wysokie częstotliwości pracy