Płyty główne

Najczęstsze dylematy i wątpliwości

przeczytasz w 3 min.

Zaawansowany BIOS, oprogramowanie i dodatki

W płytach głównyh dla entuzjastów podkręcania znajdziemy zaawansowany BIOS. Dostępne w nim funkcje pozwalają ustawiać parametry pracy poszczególnych wentylatorów, przyspieszać pracę procesora i pamięci. Bez trudu ustawimy inną częstotliwość pracy, zmienimy napięcie czy - w przypadku pamięci RAM - opóźnienia (timingi).

Wiele płyt ma BIOS wyposażony w funkcje zapisywania i przywracania ustawień. Dzięki temu każdy miłośnik podkręcania może poświęcić dużo czasu na znalezienie optymalnych ustawień, a następnie zapisać je i mieć pewność, że nigdy ich nie straci.

Większość producentów dołącza do topowych płyt głównych specjalistyczne oprogramowanie. To aplikacje, które pozwalają podkręcać komponenty komputera bezpośrednio w systemie operacyjnym, bez konieczności wchodzenia do BIOSu i ponownego uruchamiania komputera.
Narzędzia te mają ułatwić overclocking, ale polecamy je początkującym użytkownikom, którzy nie mają jeszcze dużego doświadczenia w zwiększaniu wydajności poszczególnych podzespołów.

Funkcje Reset, Power i Clear_CMOS wielu producentów umieszcza w formie łatwych w użyciu przycisków. To istotne udogodnienia przewidziane dla najbardziej wymagających użytkowników.

Wyposażenie i oprogramowanie

Producenci dołączają do płyt wiele interesujących dodatków, które często okazują się przydatne, albo konieczne. Przed zakupem warto porównać jakie wyposażenie znajduje się w pudełku. Ile jest kabli SATA, czy są dodatkowe śledzie na wyjścia USB. Może w zestawie znajdują się dodatkowe sensowy temperatury itp.

Czasami wśród dodatków są odrębne karty dźwiękowe, które zapewniają znacznie lepszą jakość dźwięku - zwłaszcza w grach i filmach, oferują dodatkowe wyjścia cyfrowe coaxial i optyczne.
Asus jest jedną z firm, która dołącza do niektórych płyt kartę SupremeFX X-Fi.

Do płyt dla graczy równie często dodawane są gry. Czasami są to nowe i popularne  tytuły.

Rozmieszczenie elementów

Rozmieszczenie portów i złączy ma duże znaczenie. Jeśli zdecydujemy się na więcej niż jedną kartę graficzną, może się okazać, że wydajny podsystem graficzny zasłoni niektóre porty, np. SATA. Jeżeli chcemy zainstalować kilka twardych dysków i korzystać z kilku kart graficznych, upewnijmy się, że poszczególne elementy wyposażenia zostały dobrze rozplanowane na laminacie płyty.

W przypadku wielu płyt głównych porty SATA i inne złącza celowo instalowane są na krawędzi (pod kątem 90 stopni). Dzięki temu można zainstalować nawet najdłuższą kartę graficzną, a dostęp do dodatkowych portów i tak nie zostanie zablokowany.

Zintegrowana grafika - złącze HDMI i dźwięk

Dobry układ graficzny zaoferuje sprzętowy dekoder wideo ze wsparciem dla materiałów HD na płytach Blu-ray, a płyta główna z taką grafiką może być wyposażona w złącze HDMI, które docenią posiadacze telewizorów HDTV.

Płyta główna wyposażona w zintegrowaną kartę dźwiękową, kartę graficzną, oraz złącze typu HDMI, umożliwi przesyłanie do telewizora obrazu i dźwięku przy użyciu jednego kabla HDMI. Oczywiście telewizor musi dysponować złączem HDMI.

Dostępne są modele wyposażone w układy obsługujące standard Dolby Home Theater i HD Audio. Przy wyższych wymaganiach możemy dokupić odrębną kartę dźwiękową.

Czy moja płyta wymaga specjalnego zasilacza?

Jeżeli płyta główna ma 8-pinowe zasilanie, a twój zasilacz nie oferuje 8-pinowej wtyczki, jeszcze nie wszystko stracone. Bardzo często zdarza się, że płyta będzie działać poprawnie z 4-pinową wtyczką. Dodatkowe 4 piny są bowiem potrzebne przede wszystkim wtedy, gdy chcemy bawić się w podkręcanie. Albo w przypadku zastosowania bardzo wydajnego podsystemu graficznego (np. 2 szybkie karty pracujące w trybie SLI/CrossFire) - wówczas wymagane jest lepsze zasilanie, aby rozdzielić duży pobór energii elektrycznej między większą ilość źródeł.

Różne rodzaje zintegrowanych układów dźwiękowych - czymś się różnią?

Okazuje się, że jakość dźwięku oferowana przez takie układy zależy zarówno od zastosowanego kodeka i jakości samej płyty, co... naszego szczęścia. W sieci można znaleźć wiele testów wykonanych przy pomocy programu RightMark Audio Analyzer i jasno z nich wynika, że nawet płyty tego samego producenta i wyposażone w ten sam układ dźwiękowy mogą osiągać różne wyniki. Czy powinniśmy się tym martwić? Nie, ponieważ układy dźwiękowe stosowane w obecnych płytach zadowolą prawie każdego użytkownika, natomiast melomani nie zwrócą nań uwagi, bo wybiorą odrębną kartę dźwiękową, która kosztuje dodatkowe kilkaset złotych, ale i oferuje o wiele lepszą jakość.

Warto jednak pamiętać, że kodekom dźwiękowym towarzyszą różne wyjścia - najczęściej mini-jack, do których podłączamy aktywne kolumny wielokanałowe. Przez mini-jack podłączamy kolumny aktywne - z własnym wzmacniaczem. 

Warto zadbać o wyjścia cyfrowe audio - elektryczne lub optyczne. Dzięki nim można wyprowadzić dźwięk jednym kablem np. do amplitunera. Jest to przydatne zwłaszcza dla tych użytkowników, którzy lubią słuchać muzyki z komputera na lepszych jakościowo kolumnach, wchodzących w skład kina domowego czy dobrego zestawu stereofonicznego.