Gry

Wolfenstein 3D - ojciec chrzestny FPS-ów

przeczytasz w 2 min.

Wolfenstein 3D zadebiutował na rynku dokładnie 30 lat temu, stając się prekursorem trójwymiarowych strzelanek pierwszoosobowych.

Wolfenstein 3D. 30 lat temu rozpoczęła się historia… 

Dokładnie 30 lat temu – 5 maja 1992 roku – na rynku zadebiutowała gra Wolfenstein 3D. Stworzona przez studio id Software produkcja na dobre zapisała się na kartach historii, dając początek całej fali trójwymiarowych strzelanek pierwszoosoowych. 

Wolfenstein 3D

Gra Wolfenstein 3D wyznaczyła kierunek rozwoju całego gatunku. Zaprojektował ją John Romero, który podążał wytyczoną przez siebie trasą, przekraczając kolejne granice w następnych produkcjach. Doom z 1993 roku wprowadził możliwość ruchu postaci w górę i w dół oraz tryb deathmatchów, Heretic z 1994 roku pozwolił na używanie zbieranych podczas rozgrywki przedmiotów, a Quake z 1996 roku dodał „konsolę” i wiele istotnych nowinek multiplayerowych. I tak to się wszystko zaczęło… 

Kolejne istotne tytuły w historii pierwszoosobowych strzelanek to między innymi:

  • Tom Clancy’s Rainbow Six (1998) – dał początek gatunkowi taktycznych strzelanek
  • Half-Life (1998) – pokazał, że strzelanka może stać też dobrą fabułą
  • Medal of Honor (1999) – zapoczątkował trend symulacyjnych strzelanek z akcją w czasach II wojny światowej
  • Quake III Arena i Unreal Tournament (1999) – spopularyzowały dynamiczną rozgrywkę wieloosobową
  • Counter-Strike (1999) – spopularyzował taktyczną rozgrywkę drużynową
  • Deus Ex (2000) – połączył strzelankową rozgrywkę z erpegowymi systemami
  • Resident Evil Survivor (2000) – stanowił próbę połączenia survival horroru z rasową strzelanką
  • Serious Sam (2001) – położył nacisk na zwariowaną walkę z falami wrogów na dużych, otwartych arenach
  • Metroid Prime (2002) – połączył strzelankę z elementami przygodowymi i logicznymi
  • Battlefield 1942 (2002) – wprowadził w strzelankach bitwy na dużą skalę, z udziałem samolotów, okrętów i pojazdów
  • PlanetSide (2003) – umożliwił rozgrywkę sieciową dla setek graczy równocześnie
  • F.E.A.R. (2005) – skutecznie połączył strzelankę z horrorem
  • BioShock (2007) – udowodnił, że możliwe jest stworzenie „artystycznej” strzelanki

Po drodze były też oczywiście gry studia Crytek (Far Cry i Crysis), które wniosły strzelanki na wyższy poziom pod względem grafiki. Pojawiały się także kolejne odsłony serii Call of Duty, skutecznie popularyzujące gatunek. W ostatniej dekadzie natomiast największy wpływ na rozwój miały gry pokroju Overwatch, Destiny, PUBG i Fortnite, a więc strzelanki oparte na różnorakich bohaterach i reprezentujące format battle royale. 

Wolfenstein 3D – co to w ogóle za gra?

Wróćmy jednak do tematu. Wolfenstein 3D był trzecią odsłoną z serii (po Castle Wolfenstein i Beyond Castle Wolfenstein). Pozwalał przejąć kontrolę nad amerykańskim żołnierzem polskiego pochodzenia – B.J. Blazkowiczem. Zarówno fabuła, jak i rozgrywka polegała na walce z falami nazistów i próbie ucieczki z hitlerowskiej twierdzy. 

Na grę składa się łącznie 60 poziomów, 4 rodzaje broni oraz 5 typów przeciwników (plus bossowie). Początkowo Wolfenstein 3D wyszedł tylko na MS-DOS, ale z czasem trafił też na inne platformy: Macintosh, Acorn Achimedes, 3DO, Atari Jaguar, GameBoy Advance, Nintendo SNES, Apple IIGS, PlayStation 3, Xbox 360 i iPhone. W 2012 roku – z okazji 20-lecia – Bethesda udostępniła również darmową wersję gry w przeglądarce

Sama seria doczekała się jeszcze wielu kolejnych odsłon. Najważniejsze z nich to Return to Castle Wolfenstein (2001), Wolfenstein: Enemy Territory (2003), Wolfenstein (2009), Wolfenstein: The New Order (2014), Wolfenstein: The Old Blood (2015) i Wolfenstein II: The New Colossus (2017). Aktualnie cykl zamyka Wolfenstein: Cyberpilot z 2019 roku – stworzony z myślą o goglach VR. 

Źródło: id Software, Bethesda, Wikipedia, informacja własna

Komentarze

20
Zaloguj się, aby skomentować
avatar
Komentowanie dostępne jest tylko dla zarejestrowanych użytkowników serwisu.
  • avatar
    mgkiler
    11
    Do listy dodałbym Unreal 1.
    To był hit. Pierwsza gra, która dostała ocenę 10/10 w czasopiśnie CDAction

    No i Quake 1 - pierwszy FPS w pełni w 3D, a nie Raycastingiem 2D jak było w poprzednich grach.

    Brakuje też Doom z 1993 roku
    oraz Duke Nukem 3D
    • avatar
      paankracyk
      6
      A mi się jeszcze marzy gra z trybem multiplayer jak w return to castle wolfenstein... czy raczej Enemy Territory (dostępne za darmo rozwinięcie tej formuły). To były czasy...
      • avatar
        Janisz
        6
        Na liście powinien być też pierwszy Unreal...
        • avatar
          kitamo
          2
          Warto wspomniec ze Wolfenstein 3D nie jest grą 3D tylko jest perspektywa jest osadzona w 3D.
          Romero gdy pisal gre byl pod wplywem innej popularnej wtedy gry ktora korzystala z podobngo sposobu przedstawienia swiata czyli Ultimy Underworld która miala podobnie jak Wolfenstein symulowane srodowisko 3D za pomoca 2D.
          • avatar
            xxx.514
            2
            " Counter-Strike (1999) – spopularyzował taktyczną rozgrywkę drużynową " - miałem okazję trochę w to pograć, pooglądać też bardziej doświadczonych graczy i ani razu nie zauważyłem nawet pojedynnczego atomu taktyki.
            • avatar
              KENJI512
              1
              Pamiętam COD1, COD2, COD4MW...

              Gdy jeszcze COD był CODem, czyli grą 18+, w którą mimo, że grali nastolatkowie, to jakoś nie była dziecinna, dawała wiele frajdy, a o neonowych karabinach i skinach można było... się nimi nie martwić, że będą :D
              • avatar
                pawluto
                1
                Wolfenstein 3D to świetna gra - pamiętam jak łaziłem po tych korytarzach i jak na końcu wyskoczył Hitler...
                • avatar
                  lucullus
                  1
                  MLI i do przodu ;)
                  • avatar
                    NiemenCrystal
                    1
                    Czy wiecie, że szkło kryształowe wykorzystywane jest też w znanej biżuterii firmy Swarovski? Założyciel firmy i twórca legendy marki, Daniel Swarovski, sam produkował szkło kryształowe do swojej biżuterii, a jego autorska receptura jest tajna do dziś. Macie okazję ozdobić swój dom/mieszkanie i wydobyć z niego jeszcze więcej piękna dzięki misom i wazonom ze szkła kryształowego! Podrzucam wam link do takich mis i wazonów, serdecznie polecam
                    https://niemencrystal.com/kategoria-produktu/misy-i-wazony/
                    • avatar
                      Yesusik
                      0
                      Brakuje wieeeeeeeeeeeelu (jak to autor nazwał) "istotnych" tytułów w zaprezentowanym zestawieniu, datowanych przed TC-R6, czyli sprzed 1998 roku:
                      Doom (1993)
                      System Schock (1994) - to ten powinien mieć opis "połączył strzelankową rozgrywkę z erpegowymi systemami", a nie jakiś tam Deus Ex;
                      Duke Nukem 3D (1996)
                      Quake (1996)
                      = czyżby szanowny redaktor o tych tytułach nie słyszał?... a może uważa, za nieistotne dla branży gier, uwzględniając szczególnie gatunek FPS?! o.0
                      • avatar
                        złozi
                        0
                        Overwatch, Destiny, PUBG i Fortnite wrzucone do jednego worka, no nieźle.
                        • avatar
                          lukiiiii
                          0
                          Painkiller i strzelanie z kołków :)
                          • avatar
                            Konto usunięte
                            0
                            swego czasu zakazano dystrybucji tej gry z powodu zbyt dużego ....... realizmu :)