Procesory

Oszczędne platformy mini-ITX. Czy warto?

przeczytasz w 3 min.

Przetestowaliśmy dwie energooszczędne platformy mini-ITX: Gigabyte GA-GC230D opartą na procesorze intel Atom i Via Epia EX 15000G opartą na procesorze Via C7. Po tym krótkim przeglądzie, mam nieodpart

Oszczędzanie energii jest ostatnio bardzo modne. Mamy super-energooszczędne lodówki pracujące w klasie A, ekonomiczne hybrydowe samochody, a także super energooszczędne żarówki w domu. Podobnie jest na rynku komputerowym. Producenci procesorów jakiś czas temu zrozumieli, że CPU nie służy do ogrzewania mieszkania dlatego ilość pobieranej przez niego energii powinna być możliwie mała. Większość ma w swojej ofercie procesory o obniżonym, lub wręcz bardzo niskim poborze energii. Dziś zajmiemy się dwoma energooszczędnymi platformami. Pierwszą otrzymaliśmy od Via, drugą od Gigabyte. Oba urządzenia wykonano w formacie promowanym przez VIA Technologies - Mini-ITX.

od lewej: standardowy ATX, micro-ATX, mini-ITX i najmniejszy nano-ITX

Płyty główne wykonane w tym formacie mają rozmiary 170 x 170 mm, zazwyczaj jeden slot rozszerzeń oraz gniazda wyprowadzone podobnie jak wszystkie spotykane na rynku konstrukcje ATX. Najczęściej spotykane "małe" płyty microATX osiągają rozmiary 244 x 244 mm, pomimo że ich specyfikacja zakłada rozmiar minimalny na poziomie 171 x 171 mm.

po lewej: Płyta Via Epia EX 15000 G  oparta o procesor Via C7
po prawej: płyta Gigabyte GA-GC230D oparta o procesor Intel Atom

Dzięki wymuszonej standardem minimalizacji płyty Mini-ITX świetnie sprawdzają się w roli komputerów wbudowanych np. w samochodach, ale ostatnio wykorzystuje się je także do konstrukcji komputerów HTPC (ang. Home Theater Personal Computer).  Tego typu konstrukcje rządzą się swoimi prawami, nie oczekuje się od nich super wydajności ale w zamian mają pracować bezgłośnie. Tych maszynek nie używa się do grania, wystarczy że poradzą sobie z odtwarzaniem wideo w popularnych formatach HD - bowiem to jest ich główne zadanie.

procesor Intel Atom 230 1.6 GHz (najmniejszy na fotce)
chipset intel 945GC ze zintegrowaną grafiką GMA 950
i jeszcze mostek południowy też intela

Do niedawna w zasadzie jedynym producentem produkującym płyty główne w formacie Mini-ITX była VIA. Co prawda zdarzało się nam czytać nowości na temat konstrukcji innych firm, ale byłby one bardzo trudno dostępne na rynku a w Polsce w zasadzie nie osiągalne w sklepach. Dziś za sprawą mody na oszczędność energii format Mini-ITX przeżywa swoją drugą młodość.

procesor VIA C7 1.5 GHz,
chipset Via CN700 ze zintegrowaną grafiką Via UniChrome Pro II


Płyta główna
Gigabyte GA-GC230D
Via Epia EX 15000 G
Procesor
Intel Atom 230 (1.6 GHz)
Via C7 1.5 GHz
Chipset
Intel 945GC
Via CN700
Karta graficzna
Intel GMA 950
Via UniChrome Pro II
Pamięć RAM
1 slot DDR2, maks 2GB
1 slot DDR2, maks 1GB
Pamięć masowa
1x ATA 133, 2x SATA II
1x ATA 133, 2x SATA
Karta sieciowa
Realtek
Via VT6107
Karta dzwiękowa
Realtek ALC662
Via VT1708A HD
Sloty rozrzerzeń
1x PCI
1x PCI

Już na pierwszy rzut oka widać, że pomimo dzielenia tych samych rozmiarów płyty bardzo mocno różnią się od siebie. Konstrukcja VIA jest w zasadzie jednoznacznie dedykowana na rynek komputerów HTPC, świadczy o tym mnogość wyjść w jakie jest wyposażona. Płyta Gigabyte w tym zestawieniu mocno odstaje. Niestety nie jest to wina samego producenta, ale raczej ograniczeń jakie Intel nakłada na producentów budujących płyty główne w oparciu o Atoma. Zerknijcie na fotki

Nabywcy nie będą mieć problemów z podłączeniem płyty Via do swojego nowoczesnego telewizora. Producent przewidział chyba wszystkie możliwe kombinacje z jakich mógłby chcieć skorzystać nabywca. W przypadku sygnału cyfrowego mamy do dyspozycji złącze DVI-I, które przy pomocy odpowiednich adapterów możemy zamienić w HDMI lub DSub.
W przypadku sygnału analogowego mamy do dyspozycji złącze komponent (YPbPr), S-Video, oraz populary kompozyt (często nazywany po prostu "czincz"). Jak by tego było mało, bios płyty pozwala przełączać konfigurację złącz z ustawień domyślnych, do tych znacznie rzadziej spotykanych np. złącze komponent może pracować zarówno w trybie YPbPr jak i YCbCr a także jako klasyczny RGB. Jak dla mnie rewelacja.

Oczywiście obraz to nie wszystko, potrzebujemy także dźwięku. Tutaj również jest bardzo dobrze. Płyta Via dysponuje cyfrowym wyjściem S/PDIF zarówno w formacie optycznym jak i elektrycznym, a także stereofonicznym wyjściem analogowym również w postaci bardziej zjadliwych w świecie audio gniazd RCA (chinch). Co prawda brakuje wielokanałowego wyjścia analogowego, ale spójrzmy prawdzie w oczy. Czy ktoś jeszcze z niego korzysta? W zasadzie każdy właściciel amplitunera podłącza do niego sygnał audio przy pomocy S/PDIFa albo HDMI. 

Płyta główna z Atomem na pokładzie wypada w tym zestawieniu ascetycznie. Producent nie przewidział możliwości wyprowadzenia cyfrowego sygnału. Na "śledziu" są tylko wyjścia analogowe: Video DSub, oraz Audio Stereo Jack. Jednym słowem bieda. Trzeba tutaj jednak jeszcze raz zaznaczyć, nie jest to wina producenta płyty, tylko dostawcy procesora - który nakłada na producentów dość surowe obwarowania co do konstrukcji bazujących na ich produkcie.