Procesory

Chipsety siódmej generacji

przeczytasz w 2 min.

Kilka zdań wyżej pisałem, że nowe procesory AMD są wstecznie kompatybilne ze starymi płytami głównymi. Dzieje się tak dzięki dość sprytnie zaplanowanej przez AMD strategii rozwoju chipsetów. Płyty główne, które są w tej chwili dostępne na rynku, bazują na chipsetach nazywanych przez AMD serią 700 lub po prostu siódmą generacją chipsetów. Do tej rodziny należy cała grupa chipsetów, w której znajdują się produkty dla wszystkich sektorów rynku. Jak już wspomniałem wcześniej, Phenom II powinien działać na chipsetach 770X, 790X, 790FX, 780G, 790GX jednak to, czy dana płyta oparta na tych chipsetach wpiera nowy CPU zależy także od aktualizacji biosu. Listę kompatybilności znajdziecie jak zawsze na stronach producentów płyt głównych.

Większość z chipsetów jakie wymieniłem na liście kompatybilności jest bardzo dobrze znana. Dlatego dziś zajmiemy się najnowszym dzieckiem AMD, 790GX. To właśnie ten chipset jest delikatnie wskazywany przez AMD jako predysponowany do obsługi Phenoma II. Czym zatem jest 790GX? Mówiąc prosto dość udanym połączeniem topowego 790FX z bardzo dobrym biurkowym 780GX. AMD wybrało najważniejsze cechy z obu chipów i połączyło je w jeden.

Schemat blokowy ładnie przedstawia, co tak na prawdę zmieniło się względem innych chipów. Dla graczy najważniejsze będzie ograniczenie ilości dostępnych linii PCI-e 2.0 do 22. 790FX dysponował aż 38 liniami. W praktyce oznacza to zmniejszenie ilości dostępnych slotów PCI-e przeznaczonych do kart graficznych z czterech, do dwóch. Tyle też slotów znajdziemy na większości płyt. Oczywiście podobnie jak w przypadku 790FX także i tutaj linie PCI-e przydzielane są dynamicznie do slotów w zależności od tego ile z nich jest obsadzonych. Jeśli zainstalujemy tylko jedną kartę, będziemy dysponowali 1 slotem PCI-e 2.0 x16, jeśli zdecydujemy się na instalację dwóch kart sloty będą dysponowały 8 liniami adresowymi każdy. Taki układ w zdecydowanej większości graczy powinien wystarczyć w zupełności. Natomiast entuzjaści zawsze mogą użyć 790FX.

Drugą równie ważna innowacją w 790GX jest integracja w nim nieco zmodyfikowanego rdzenia graficznego znanego wcześniej z chipsetu 780GX. Względem starszego chipsetu podniesiono jego taktowanie, a także w specyfikacji wymuszono obecność dedykowanego układu pamięci dostępnego wyłącznie dla karty graficznej. AMD nazywa go "side port memmory". Co ciekawe także 780G przewidywał taką możliwość, niemniej bardzo niewielu producentów płyt głównych zdecydowało się z niej skorzystać. Dlaczego? O to należało by zapytać producentów płyt głównych. Teraz integracja pamięci jest wymagana, dlatego wszystkie płyty oparte na 790GX będą w nią wyposażone.

Zwiększenie taktowania rdzenia oraz obecność dedykowanej pamięci przełożyła się oczywiście na zwiększenie wydajności 3D tego układu. Wg niezależnych testów wydajność 3D wzrosła o około 30% w stosunku do starszego układu. Dlatego 790GX jest w chwili obecnej najszybszym zintegrowanym z chipsetem układem 3D obecnym na rynku. Warto jednak pamiętać, że nie obsługa gier jest jego głównym przeznaczeniem. Radeon HD 3300, bo tak nazywa się zintegrowany w 790GX układ potrafi niemal w pełni sprzętowo dekodować materiały video zapisane w rozdzielczościach HD. Przy tym wspiera standard HDCP, obsługuje złącza D-Sub, DVI oraz HDMI. To ostatnie także z dźwiękiem. Dlatego jest idealnym kandydatem do komputera multimedialnego. Jeśli używacie komputera do oglądania wideo, 790GX sprawdzi się w tej roli idealnie. Poniżej mała tabelka z zestawieniem cech trzech chipsetów o których mówiłem do tej pory.

Chipset780G790GX790FX
Obsługiwane CPUWszystkie AM2/AM2+Wszystkie AM2/AM2+Wszystkie AM2/AM2+
MagistralaHyperTransport 3.0HyperTransport 3.0HyperTransport 3.0
Zintegrowana grafikaRadeon HD3200Radeon HD3300Brak
Taktowanie grafiki500 MHz700 MHzNie dotyczy
Dekodowanie HDTakTakNie dotyczy
PCI Express22 Linie PCI-e 2.022 Linie PCI-e 2.038 Lini PCI-e 2.0
Mostki południoweSB700, SB750SB700, SB750SB700, SB750
TDP15W15W10W

790GX dziedziczy po 790FX wszystkie te cechy, za które go uwielbiamy. Są to min. świetna podatność na podkręcanie, w tym przypadku zarówno rdzenia graficznego jak i procesora. Bardzo niskie zużycie energii, a co się z tym bezpośrednio wiąże także niska temperatura pracy. 790GX nie potrzebuje aktywnego chłodzenia. Świetnie radzi sobie na pasywnym. Jedną z niewielu cech, jakie AMD zdecydowało się usunąć względem wyższego modelu to obsługa wielu procesorów. 790FX mógł pracować w konfiguracjach dwu-procesorowych z Athlonami FX. Niemniej ta konfiguracja jest tak niszowa, że chyba nikt z Was nie będzie za bardzo tęsknił za jej brakiem. To w zasadzie wszystko co warto powiedzieć o nowym, starym 790GX. Jako, że karty serii Radeon 4800 zostały na łamach naszego portalu dogłębnie przetestowane, przejdźmy do analizy wyników procesora.