Monitory

Pomiary kolorymetrem

przeczytasz w 4 min.

Procedura testowa

Testy monitora wykonałem za pomocą X-Rite i1 Display Pro. Skorzystałem z firmowego oprogramowania i1Profiler oraz aplikacji DisplayCAL. Procedura obejmuje pomiar najważniejszych parametrów monitora (najpierw w ustawieniach fabrycznych, a następnie przy optymalnych ustawieniach). Mierzone parametry to:

  • Jasność i kontrast
  • Gamut (odwzorowanie palety barw sRGB wyrażone w procentach) - im wyższa wartość tym lepiej
  • Temperatura barwowa (optymalna to 6500K - wartość niższa oznacza cieplejszy obraz (przewaga czerwieni), podczas gdy wyższa oznacza chłodniejszy obraz (większa ilość barwy niebieskiej)
  • Gamma - odwzorowanie jasności wyświetlania tonów pośrednich (im pomiar bliższy krzywej referencyjnej tym lepiej)
  • Delta E - jakość odwzorowania kolorów (im niższy wynik tym lepiej, punkt odniesienia to 3)

Ustawienia fabryczne

Pierwszego pomiaru wykonuję od razu po rozpakowaniu monitora i jego uruchomieniu na około 30 minut. Test jest wykonywany na ustawieniach fabrycznych (kontrast 70, jasność 70, temperatura barwowa normalna). Oto najważniejsze wyniki:

  • Jasność bieli: 227 cd/m2
  • Temperatura: 6200K
  • Kontrast: 2542:1
  • Jasność czerni: 0,0893 cd/m2
  • Delta E: 2,15

Jasność okazała się nieco niższa niż w specyfikacji technicznej, ale w zapasie mamy jeszcze jedną trzecią skali regulacji jasności, co pozwala się zbliżyć do deklarowanego poziomu 300 cd/m2.

Bardzo dobrze prezentuje się kontrast osiągając wartość ponad 2500:1, co jest cechą charakterystyczną matryc typu VA i stanowiących jedną z największych zalet w zestawieniu z ekranami IPS.

Nieźle wypada także pokrycie barw. Pomiary kolorymetrem pokazały, że matryca pokrywa 99,8% palety sRGB przy objętości 128,9%. W przypadku palety Adobe RGB jest nieco gorzej, ale wynik 82,5% (przy objętości 88,8%) i tak jest rezultatem znacznie przekraczającym typowe osiągi w monitorach przeznaczonych dla graczy. Ostatnio pomiar dotyczył filmowej palety DCI-P3 i również prezentuje się nieźle, osiągając poziom - 90,3%.

Temperatura kolorów przy fabrycznych ustawieniach okazała się nieco niższa od optymalnej, ale wartość 6200K mieści się w granicach tolerancji, zwłaszcza że łatwo możemy zmienić w ustawieniach monitora temperaturę na bardziej ciepłą lub zimną, w zależności od tego, jaki efekt jest dla nas najbardziej pożądany.

Na pochwałę zasługuje także wynik parametru Delta E, którego fabryczny poziom 2,15 świadczy o tym, że matryca została dobrze skalibrowana przed opuszczeniem hali produkcyjnej.

Oto wykresy pokrycia barw w poszczególnych paletach.

gamut srgb
Gamut sRGB przy ustawieniach fabrycznych

gamut dci-p3
Gamut DCI-P3 przy ustawieniach fabrycznych

Powyższe wyniki wskazują, że monitor nie tylko ma potencjał jako sprzęt typowo gamingowy, ale pozwoli też na inne zastosowania, tj. edycja grafiki czy wideo. Nie jest to poziom monitorów graficznych, ale wyraźnie przewyższa klasyczne monitory przeznaczone dla graczy. To dobra wiadomość, bowiem świadczy, że decydując się na jego zakup, zyskujemy dość uniwersalny sprzęt.

Do dyspozycji użytkownikom oddano także kilka gotowych trybów obrazu. Podzielone są one na dwie grupy: Gra i Profesjonalny. Nazwa tego drugiego sugeruje zastosowania, aczkolwiek pomiary niekoniecznie potwierdzają ten fakt, głównie ze względu na wysoki poziom parametru Delta E.

Oto najważniejsze wyniki pomiarów w trybach z zakładki Gra:

FPS

  • Jasność - 272 cd/m2
  • Temperatura kolorów - 6300K
  • Kontrast: 2558:1
  • Delta E - 5,9

Wyścigi

  • Jasność - 307 cd/m2
  • Temperatura kolorów - 6200K
  • Kontrast: 3026:1
  • Delta E - 7,65

RTS

  • Jasność - 293 cd/m2
  • Temperatura kolorów - 6200K
  • Kontrast: 3024:1
  • Delta E - 5,59

RPG

  • Jasność - 188 cd/m2
  • Temperatura kolorów - 6300K
  • Kontrast: 1943:1
  • Delta E - 2,56

Najlepiej wypada ostatni z profili, czyli RPG. Mimo najniższego kontrastu obraz prezentuje się najbardziej wiarygodnie, kolory są naturalne i nasycone, a wskaźnik Delta E jest zdecydowanie najniższy. Łatwo też zauważyć, że w niektórych trybach udało się uzyskać kontrast powyżej 3000:1. Niestety odbywa się to kosztem ogólnej jakości obrazu.

Oto wyniki profili z zakładki Profesjonalnej:

Czytnik

  • Jasność - 141 cd/m2
  • Temperatura kolorów - 4300K
  • Kontrast: 1834:1
  • Delta E - 3,78

Kino

  • Jasność - 287 cd/m2
  • Temperatura kolorów - 6300K
  • Kontrast: 3176:1
  • Delta E - 3,31

Projektant

  • Jasność - 219 cd/m2
  • Temperatura kolorów - 6100K
  • Kontrast: 3025:1
  • Delta E - 9,92

HDR

  • Jasność - 292 cd/m2
  • Temperatura kolorów - 6200K
  • Kontrast: 3029:1
  • Delta E - 5,23

Jako ciekawostkę należy potraktować tryb Projektant, który wbrew nazwie nadaje się najmniej do profesjonalnych zastosowań, ze względu na wskaźnik Delta E. Także tryb HDR jest nim tylko z nazwy. Przy jasności maksymalnej na poziomie 292 cd/m2 nie da się bowiem uzyskać efektu High Dynamic Range. Do tego potrzebne są znacznie wyższe wartości luminancji, przekraczające 400 cd/m2.

Ustawienia optymalne

Przyjmuje się, że optymalny poziom luminancji w warunkach domowych to 120 cd/m2, a za najlepszą temperaturą barwową uznawana jest wartość 6500K. Aby uzyskać takie parametry, trzeba w ustawieniach monitora wybrać zakładkę Obraz, a następnie Temperatura Barwowa i wybrać opcję Dostosowywanie. Kontrast pozostaje na fabrycznym poziomie 70 (jego obniżenie wpływa na luminancję), a jasność należy ustawić na 27.

Składowe barw powinny zostać ustawione następująco:

R = 93
G = 91
B = 97

Oto uzyskane wyniki:

  • Jasność bieli: 120,9 cd/m2
  • Temperatura: 6500K
  • Kontrast: 2540:1
  • Jasność czerni: 0,0476 cd/m2
  • Delta E: 0,46

Wyniki są bardzo obiecujące. Udało się poprawić praktycznie wszystkie parametry (oprócz kontrastu, który pozostał na tym samym, wysokim poziomie). Temperatura barw jest optymalna, poziom czerni obniżył się o połowę, a i tak niezły parametr Delta E obniżył się o dwa punkty.

Poziomy luminancji

W specyfikacji technicznej producent podaje wartość maksymalnej luminancji na poziomie 300 cd/m2. Wartość tę udało mi się uzyskać w trakcie testów, a w pewnych okolicznościach nawet ją przekroczyć. Po ustawieniu jasności i kontrastu na maksymalnym poziomie kolorymetr pokazał wartość 350 cd/m2. Niestety okupione to zostało bardzo dużymi zaburzeniami w kontraście i kolorach (bardzo częste zjawisko przy stosowaniu tak skrajnych parametrów), w praktyce nie pozwalających na korzystanie z monitora.

Poniższe wyniki uzyskałem przy optymalnych ustawieniach monitora (wskazanych wyżej):

  • 0% =  43 cd/m2
  • 10% = 72 cd/m2
  • 20% = 101 cd/m2
  • 30% = 130 cd/m2
  • 40% = 157 cd/m2
  • 50% = 185 cd/m2
  • 60% = 212 cd/m2
  • 70% = 240 cd/m2
  • 80% = 262 cd/m2
  • 90% = 285 cd/m2
  • 100% = 307 cd/m2

Luminancja rośnie stabilnie o ok. 22-29 cd/m2 na każde 10 punktów na skali jasności monitora. Zakres regulacji jasności wynosi ponad 260 cd/m2, co jest dobrym wynikiem, pozwalającym na swobodne dostosowywanie jej do potrzeb i okoliczności, w jakich korzystamy z monitora.

Dla porządku przeprowadziłem także testy po obniżeniu kontrastu do 50. Jak wspomniałem wcześniej, wiąże się to z wyraźnym obniżeniem poziomu jasności maksymalnej. Oto wyniki:

  • 0% = 25 cd/m2
  • 10% = 40 cd/m2
  • 20% = 56 cd/m2
  • 30% = 72 cd/m2
  • 40% = 88 cd/m2
  • 50% = 103 cd/m2
  • 60% = 118 cd/m2
  • 70% = 133 cd/m2
  • 80% = 146 cd/m2
  • 90% = 158 cd/m2
  • 100% = 171 cd/m2

W tym przypadku jasność maksymalna jest o ponad 45 procent niższa, co daje też mniejszy zakres jej regulacji - zaledwie 146 cd/m2.

Równomierność podświetlania

rownomiernosć podświetlenia
Klikniij grafikę aby powiększyć

W tym aspekcie monitor wypadałby całkiem nieźle (szczególnie jak na model z zakrzywionym ekranem), gdyby nie lewa strona matrycy, ze szczególnym uwzględnieniem dolnego rogu. Tutaj różnice w jasności przekraczają 16 procent (w porównaniu do środka ekranu). Zaburzeniu ulegają także kontrast i odwzorowanie kolorów. Nie powinno to przeszkadzać w trakcie gry, ale przy edycji zdjęć może stanowić sporą niedogodność.