Czy kupowanie nowej karty z 8 GB ma sens? Sprawdzamy tanie karty graficzne

Karty z 8 GB vRAM wiecznie żywe

Po tym, jak potwierdzono, że podstawowa wersja GeForce RTX 5060 Ti będzie oferować jedynie 8 GB vRAM i że na niedomiar złego AMD podąży w tej kwestii śladami NVIDII wprowadzając Radeona RX 9060 XT również w dwóch wariantach, w branży zawrzało. Poprzednia generacja już była szykanowana za wręcz regres w kwestii pojemności vRAM (połączony z niewielkimi przyrostami wydajności), jako że teoretycznie niżej pozycjonowany RTX 3060 miał takiej pamięci 12 GB. Zresztą niezupełnie bez powodu, gdyż w ostatnich dwóch latach pojawiło się wiele gier, które nie pozwolą cieszyć się pełnią ustawień graficznych na karcie z 8 GB vRAM i to niezależnie od jej wydajności.

Aż trudno uwierzyć, że okolice 1500 zł to obecnie najniższy segment cenowy GPU - inflacja nie ma litości.

Jak zwykle jednak kij ma dwa końce, a medal dwie strony i tym razem, dla odmiany, postanowiłem zabawić się w adwokata diabła. Można też powiedzieć, że porzuciłem spojrzenie entuzjasty pięknej grafiki w grach i starałem się wejść w buty innych graczy, którym może bardziej zależeć na tym, aby minimalnym kosztem faktycznie zagrać w dany tytuł, chociażby dla jego fabuły, postaci albo przyjemności samej rozgrywki. W tym celu wypożyczyłem trzy najnowsze, dosłownie zaprezentowane w ciągu ostatnich kilku miesięcy, karty graficzne z 8 GB:

• GeForce RTX 5060 8 GB (Gigabyte Aorus OC) ~1350 zł
• Radeon RX 9060 XT 8 GB (Gigabyte Gaming OC) ~1450 zł
• GeForce RTX 5060 Ti 8 GB (MSI Ventus) ~1750 zł

Do porównania i lepszego zobrazowania sytuacji wykorzystałem kilka innych alternatyw w tej cenie oraz 16-gigabajtowe warianty RTX’a 5060 Ti i RX’a 9060 XT. Aby całości dodać pikanterii, w testach uczestniczyły też obie nowe karty Intel Arc z rodziny Battlemage - ARC B570 o pojemności 10 GB oraz ARC B580 z aż 12 GB vRAM.

Z zewnątrz wyglądają jak nowoczesne i bardzo wydajne karty, ale są sytuacje, w których zachowują się jak sprzęt z minionej epoki - wszystko przez niedobory vRAM.

Ilość testowanych gier nieco zmalała, ale za to sprawdziłem też wydajność po zredukowaniu ustawień odpowiadających za tekstury oraz ogólnie w nieco niższych ustawieniach, opisywanych zwykle jako “wysokie”, ale bez aktywacji śledzenia promieni. Każdorazowo aktywny był upscaling w trybie jakości, choć to też nie zawsze oznacza tę samą jakość oprawy na każdej karcie, co zawsze odpowiednio będzie opisane pod wykresami. Dodatkowo w testach zawitały dodatkowe gry nastawione na rywalizację online, zatem tytuły potocznie zwane “e-sportowymi”. Bez zmian natomiast pozostała platforma testowa (z mocnym CPU, aby lepiej wykazać różnice pomiędzy kartami, bez limitowania wydajności procesorem):

Podstawowa platforma testowa:

• Procesor: AMD Ryzen 7 9800X3D
• Chłodzenie: Arctic Liquid Freezer II 420 mm RGB
• Płyta główna: ASUS ROG STRIX X670E-E GAMING WIFI
• RAM: 2x16 GB DDR5 6400 MT/s CL28 (Kingston Fury Renegade 8000 MHz)
• SSD: Lexar NM1090 1 TB + Lexar NM790 4 TB
• Zasilacz: be quiet! Dark Power Pro 13 1300 W 
• Obudowa: testbench Cooler Master (testy wydajności)

Gigabyte GeForce RTX 5060 Aorus Elite ma w bardzo specyficznym miejscu wyprowadzone złącze zasilania - zaraz obok śledzia!

Po co karcie graficznej własna pamięć?

Jeśli chcesz przejść od razu do wyników, kliknij TUTAJ

Zanim jednak przejdę do samych wyników, wypada jeszcze dokładniej omówić to, czym jest vRAM, czyli dedykowana pamięć graficzna, oraz do czego służy. Co do zasady sytuacja jest raczej prosta - pamięć służy przechowywaniu danych, do których karta graficzna potrzebuje mieć szybki dostęp - czy to na potrzeby obliczeń, czy też do wypełniania geometrii teksturami. Dane te są pobierane bezpośrednio z naszej pamięci masowej (SSD), zakładając, że ta korzysta z funkcji Direct Storage, ale częściej są przerzucane z pomocą CPU i pamięci systemowej do pamięci graficznej. Ten proces odbywa się w mniejszych lub (gdy aktywujemy Resizable Bar) w większych paczkach i zdecydowanie nie jest szybki.

Tak wygląda kolejność odpytywania przez GPU kolejnych poziomów pamięci graficznej.

Aby dane z SSD lub nawet tylko te zbuforowane już w RAM trafiły do karty graficznej, musimy wykorzystać złącze PCI-E, którego przepustowość to nawet w najlepszym przypadku 64 GB/s. W zasadzie brzmi jak całkiem sporo, ale jeżeli pomyślimy, że w każdej sekundzie chcielibyśmy wyświetlać nieco więcej niż kilka klatek, a niezbędne do tego dane gry wymagają powiedzmy dodatkowych 4-5 GB, to okaże się, że szybko komunikacja się zapcha, tym bardziej że nie można tej przepustowości w całości oddelegować na potrzeby przesyłu tego typu danych.

Technika Resizable Bar pozwala jednocześnie komunikować się z całą pamięcią GPU - to pomaga, zwłaszcza kartom Intel ARC, ale nie zastąpi faktycznej pojemności vRAM.

Ten najlepszy możliwy przypadek dotyczy sytuacji, w której mamy procesor, płytę główną oraz kartę zgodną z PCI-E 5.0, a do tego karta korzysta ze wszystkich szesnastu linii. Zejście do standardu PCI-E 4.0 (znacznie popularniejszego w tych budżetowych zestawach) oznacza obniżenie maksymalnej przepustowości o połowę (do 32 GB/s), natomiast część kart (w tym przypadku GeForce RTX 5060 i oba RTX 5060 Ti) dodatkowo jeszcze ogranicza ilość linii do ośmiu, zatem (jak łatwo policzyć) zostaje nam 16 GB/s w tych bardziej realistycznych przypadkach. To jednak nie koniec - przepustowość to tylko połowa problemu.

Jeżeli pamięci zabraknie na karcie, to zwykle oznacza to koniec zabawy i spadek wydajności do niegrywalnego poziomu…

Dostęp do danych znajdujących się bezpośrednio na karcie odbywa się z minimalnym opóźnieniem, często też te dane są dodatkowo cache’owane w pamięci podręcznej GPU. GPU nie musi prawie w ogóle czekać na takie dane, podczas gdy czas potrzebny na samo przejście sygnału z karty do procesora (z prośbą o dane z pamięci), z procesora do pamięci i dalej dopiero do karty graficznej, jest już znacznie dłuższy, w czym nie pomagają też opóźnienia pamięci RAM, która nie specjalizuje się w tego typu zadaniach. Większe opóźnienia to oczywiście niższa wydajność. Innymi słowy, jeżeli pamięci zabraknie na karcie, to zwykle oznacza to koniec zabawy i spadek wydajności do niegrywalnego poziomu.

Technologia MS Direct Storage pozwala znacznie przyspieszyć ładowanie gier do pamięci, ale niestety niewiele daje w sytuacji, gdy pojemność vRAM jest niewystarczająca.

Warto tutaj też podkreślić, że różne karty korzystają z różnych generacji pamięci graficznej. W tej kwestii to NVIDIA ma przewagę i GeForce RTX 5060 oraz RTX 5060 Ti wyposażono w GDDR7, która wewnętrzną przepustowością niemal dubluje pamięć GDDR6 stosowaną w kartach AMD oraz Intel. To jednak ma znaczenie tylko w sytuacji, gdy pamięci nie brakuje i limitem jest przepustowość wewnętrzna - zwykle 128 bitów, za wyjątkiem kart Intel (te mają 160 bitów i 196 bitów szerokości wewnętrznej szyny danych). W niczym natomiast to nie pomoże, gdy karta będzie musiała co chwilę dopraszać się o podmianę danych z pamięcią systemową.

Co w grach wymaga tyle tej pamięci?

Jeżeli na tym etapie zadajecie sobie pytanie, jak powyżej, to w sumie wam się nie dziwię. Dawniej gry, które potrafiły zachwycać wyglądem (choć polecam do nich już nie wracać, jeżeli chcecie dalej ten zachwyt tak ciepło wspominać) zadowalały się buforem na poziomie 512 MB (pierwszy Crysis), a z czasem jeszcze piękniejsze gry (Wiedźmin 3) potrafiły pokazać się z najpiękniejszej strony na kartach z 4 GB vRAM. Co się zatem zmieniło?

Ponad 20 lat temu taka grafika zachwycała i wydawała się fotorealistyczna - a działała na kartach wyposażonych w mniej niż 0,5 GB vRAM!

Przede wszystkim wzrosła rozdzielczość, w jakiej gramy - dawniej uznawane za opcję dla entuzjastów FHD (1920x1080) to dziś już wypierana i ekstremalnie budżetowa opcja w sytuacji, gdy kupujemy nowy monitor. Nie jest to bezpodstawna zmiana, jako że w grach stosuje się obecnie techniki, które pozwalają stosować ilość wierzchołków w modelach. Te określają szczegółowość modeli i świata, o której nawet się nie śniło te 10 lat temu i której zwyczajnie nie widać na ekranach FHD. Natomiast im większa rozdzielczość, tym większe zapotrzebowanie na pamięć graficzną.

Nowe, bardziej realistyczne techniki renderowania obrazu wymagają znacznie więcej pamięci graficznej...

Wraz ze wzrostem rozdzielczości twórcy zaczęli też przygotowywać tekstury w większym rozmiarze - to, co dawniej tylko najodważniejsi dorzucali do gier w formie modów, teraz jest często traktowane jako średni poziom tekstur, normalnie dostępny w grze, a najwyższe ustawienia sprawiają, że nawet karty z ponad 20 GB vRAM mają co robić… W niektórych grach są mechanizmy, które automatycznie skalują jakość tekstur do rozmiaru bufora, ale są też takie, które po prostu wyrzucą nas z gry, jeśli przesadzimy i pamięć się “rozleje”.

Tak wygląda Star Wars: Outlaws na najwyższych ustawieniach, gdy zabraknie vRAM... Do tego wydajność też wyraźnie spada.

Ostatecznie pojawiło się szeroko pojęte śledzenie promieni. To technika realistycznego operowania światłem w grze, za sprawą której dostajemy fotorealistyczne cienie, odbicia oraz oświetlenie wnętrz uwzględniające np. przenikanie światła przez różne materiały. Wszystko to liczone w czasie rzeczywistym. To niestety również oznacza więcej obliczeń, których dane trzeba gdzieś przechowywać… Jeżeli jednak zależy nam na fotorealistycznej grafice w grach, to innej drogi nie ma, zwłaszcza jeżeli jednocześnie chcemy też poruszać się po światach wypełnionych detalami i dynamicznymi obiektami, których cieniowanie (oraz odbicia) są nierealne do uzyskania z pomocą klasycznej rasteryzacji (przy zachowaniu choćby szczątków wydajności), abstrahując już od nakładu pracy, jakiej klasyczne metody wymagały od twórców gier.

Ale zaraz! Przecież mamy DLSSy i FSRy, a nawet XeSSy!

Była przed chwilą mowa o tym, że rozdzielczość odgrywa kluczową rolę w kwestii tego, ile vRAM potrzebujemy do płynnej gry, a z pewnością nieraz obiło wam się o uszy lub oczy hasło “upscaling” (w formie DLSS, FSR lub XeSS), który zasadniczo oznacza przecież, że gra renderowana jest w niższej rozdzielczości. To faktycznie prawda - znacząco zmniejsza się wtedy złożoność obliczeniowa i GPU ma mniej do roboty, zwłaszcza w przypadku Path Tracingu (najbardziej zaawansowanego śledzenia promieni), który jest ściśle powiązany z ilością pikseli. Niestety nie ma nic za darmo i w tym przypadku ceną jest właśnie vRAM.

Nowoczesne upscalery AI potrafią zaoferować lepszą jakość oprawy niż natywna rozdzielczość, ale wymagają więcej vRAM...

Modele AI, które odpowiadają za przetwarzanie takiego obrazu wygenerowanego w niższej rozdzielczości do natywnej ilości pikseli naszego ekranu, również zajmują miejsce w pamięci. O ile w takim 4K z upscalingiem można nawet nieco odzyskać pamięci, tak w QHD, czy też tym bardziej w FHD zysk jest praktycznie żaden. A jeżeli do tego jeszcze postanowimy skorzystać z wciskanych nam teraz w gardła generatorów klatek, to często okazuje się, że pamięci zaczyna jeszcze bardziej brakować i gra zamiast przyspieszyć, wyraźnie zwolni po aktywacji generatora.

Testy w grach “Triple-A” - tam gdzie vRAMu faktycznie będzie brakować

Zacznijmy od najtrudniejszej sytuacji, ale też takiej dosyć życiowej - wymieniacie starego PC na coś świeżego i przy okazji też kupujecie bardziej współczesny monitor z rozdzielczością QHD (2560x1440 px), aby móc dostrzec więcej detali, jakie obecnie oferują największe gry. Czy w takim przypadku warto nieco więcej przeznaczyć na kartę, aby ta miała te 16 GB vRAM? Zobaczmy wyniki testów.

Alan Wake 2 - Las
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra RT,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	37 33
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	32 29
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	32 29
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	30 24
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	30 25
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	27 20
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	26 23
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	23 16
Intel ARC B570 Asrock Challenger	22 18
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	21 18
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	18 12
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	17 16
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Black Myth: Wukong - Akt 1, Las
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Filmowe,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	48 40
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	43 31
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	40 28
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	40 28
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	37 33
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	36 25
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	35 27
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	30 23
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	27 24
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	27 23
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	23 20
Intel ARC B570 Asrock Challenger	23 19
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Cyberpunk 2077 (2.2) - Dogtown
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra RT,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	59 45
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	53 40
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	53 40
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	48 25
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	43 19
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	42 23
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	41 34
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	40 33
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	35 20
Intel ARC B570 Asrock Challenger	34 29
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	31 26
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	26 22
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

F1 2024 - fragment wbudowanego testu
1440p + DLSS/FSR Jakość, najwyższe ustawienia,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	94 67
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	88 67
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	82 56
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	69 61
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	68 51
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	67 53
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	63 44
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	62 44
Intel ARC B570 Asrock Challenger	61 52
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	53 42
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	52 45
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	49 41
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Hogwart's Legacy - Zakazany Las
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra z RT + Ray Reconstruction (z RTX),
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	87 59
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	75 59
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	71 41
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	67 34
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	65 32
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	60 28
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	58 49
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	57 44
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	57 46
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	55 24
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	43 36
Intel ARC B570 Asrock Challenger	38 21
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Horizon: Forbidden West - Las przy Koloseum
1440p + DLSS/FSR Jakość, najwyższe ustawienia,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	83 63
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	78 71
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	65 57
Intel ARC B570 Asrock Challenger	58 50
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	54 57
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	49 44
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	46 38
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	44 29
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	41 36
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	41 30
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	38 29
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	33 25
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Indiana Jones i Wielki Krąg - Szanghaj
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	93 83
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	93 80
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	82 76
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	64 31
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	61 53
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	57 49
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	52 44
Intel ARC B570 Asrock Challenger	30 26
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	0 0
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	0 0
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	0 0
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	0 0
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

S.T.A.L.K.E.R. 2: Serce Czarnobyla - las
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Epickie,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	71 53
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	62 55
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	60 53
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	48 42
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	45 40
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	42 34
Intel ARC B570 Asrock Challenger	41 36
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	34 28
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	33 16
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	30 20
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	27 13
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	22 7
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Star Wars: Outlaws - Kijimi
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	43 37
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	39 34
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	38 32
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	35 23
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	30 19
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	29 22
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	28 21
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	26 19
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	25 22
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	24 20
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	23 20
Intel ARC B570 Asrock Challenger	21 17
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Tutaj właśnie wychodzi to, o czym dosłownie trąbią wszyscy eksperci w branży PC - jeżeli chcemy grać w nowe oraz dopiero zapowiedziane gry w rozdzielczości, która obecnie jest standardem dla świeżo kupionych monitorów, to nawet DLSS nie pomoże kartom z 8 GB vRAM. W kilku starszych tytułach jest jeszcze znośnie, ale im nowsza gra, tym sytuacja ma się gorzej - do tego stopnia, że w grze Indiana Jones i Wielki Krąg większość lokalizacji, które zwiedzamy, nawet się nie wczyta, jeżeli wybierzemy inne niż średnie ustawienia bufora graficznego, a jak widać po wynikach, nawet po takiej redukcji ustawień gra działa znacznie gorzej niż na kartach z przynajmniej 12 GB vRAM.

Im nowsza gra, tym bardziej 8 GB vRAM będzie doskwierać na najwyższych ustawieniach

Indiana to też wyjątkowy przykład z uwagi na implementację Path Tracingu - tak zaawansowane śledzenie promieni dostępne jest tylko dla kart posiadających przynajmniej 12 GB vRAM. Na kartach z mniejszym buforem opcja w menu się nawet nie pokaże. Oczywiście to też ustawienia (Path Tracing), którym karty graficzne z tego najniższego segmentu i tak nieszczególnie są w stanie sprostać samą mocą obliczeniową, ale już w niższej rozdzielczości można się pokusić o granie również z aktywnym Path Tracingiem. Jeżeli natomiast ogólnie obniżymy ustawienia do poziomu “optymalnych”, zatem zwykle po prostu “wysokich”, ale już rezygnując całkowicie ze śledzenia promieni (tam gdzie to możliwe, bo część gier i tak wymusza jego działanie), to wyniki prezentują się nieco lepiej.

Alan Wake 2 - Las
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	57 49
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	55 48
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	53 43
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	51 36
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	45 36
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	43 38
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	41 33
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	39 35
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	33 24
Intel ARC B570 Asrock Challenger	32 26
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	31 25
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	28 23
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Black Myth: Wukong - Akt 1, Las
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	52 48
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	50 40
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	49 42
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	46 42
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	46 37
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	43 37
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	41 34
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	36 32
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	34 27
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	33 29
Intel ARC B570 Asrock Challenger	30 25
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	29 24
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Cyberpunk 2077 (2.2) - Dogtown
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra (bez RT),
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	72 55
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	69 55
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	68 62
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	67 51
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	60 48
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	59 46
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	58 53
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	54 50
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	48 43
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	44 35
Intel ARC B570 Asrock Challenger	42 37
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	37 32
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

F1 2024 - fragment wbudowanego testu
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	123 101
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	111 101
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	109 98
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	108 92
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	107 95
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	98 75
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	90 72
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	85 75
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	76 64
Intel ARC B570 Asrock Challenger	74 61
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	69 52
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	62 53
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Hogwart's Legacy - Zakazany Las
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra (bez RT),
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	104 88
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	99 88
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	97 84
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	96 59
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	94 71
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	91 72
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	85 58
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	81 55
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	80 66
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	77 49
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	76 68
Intel ARC B570 Asrock Challenger	71 58
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Horizon: Forbidden West - Las przy Koloseum
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	105 91
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	101 86
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	92 80
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	85 69
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	84 58
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	83 55
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	77 55
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	73 50
Intel ARC B570 Asrock Challenger	72 59
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	71 60
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	59 41
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	56 47
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Indiana Jones i Wielki Krąg - Szanghaj
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Średnie,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	110 97
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	108 95
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	90 82
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	88 77
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	72 58
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	67 55
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	59 51
Intel ARC B570 Asrock Challenger	49 39
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	34 23
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	34 21
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	31 21
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	29 18
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

S.T.A.L.K.E.R. 2: Serce Czarnobyla - las
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	79 59
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	75 62
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	73 48
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	69 52
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	65 56
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	62 45
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	57 42
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	54 46
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	50 43
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	48 37
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	47 38
Intel ARC B570 Asrock Challenger	45 40
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Star Wars: Outlaws - Kijimi
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	55 45
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	51 40
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	45 37
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	45 31
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	42 29
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	41 30
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	41 27
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	40 35
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	37 33
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	35 30
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	29 23
Intel ARC B570 Asrock Challenger	28 23
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Nadal trafiają się gry, w których wydajności tracimy niewspółmiernie dużo względem różnicy w cenie pomiędzy kartami z 8 GB i 16 GB, ale nie są to już tak dramatyczne zaorania wydajnością o glebę. Trzeba jednak odnotować że zwykle i tak model z większą pojemnością vRAM wypada po prostu opłacalniej - różnica w wydajności przewyższa procentową dopłatę. A do tego komfort gry bez poszukiwania ustawień które nie robia problemów jest zwyczajnie bezcenny, chyba że to akurat Wam nie przeszkadza, to faktycznie można rozważyć oszczędność tych 200-300 zł.

To wszystko nowoczesne i bardzo wydajne GPU - szkoda, że czasem limituje je pojemność pamięci graficznej.

Nie lubię detali w grach, a poza tym ludzkie oczy nie widzą powyżej FHD...

Podobnie, jak przy graniu w QHD na średnich/wysokich ustawieniach, wygląda sytuacja, jeżeli nadal posiadacie monitor FHD (albo skuszeni oszczędnością 200-300 zł też wolicie zakupić taki monitor, zamiast większego panelu QHD). Tu często nawet da się pograć w najwyższych ustawieniach standarowych (bez Path Tracingu) - choć jak dobrze się przyjrzycie, to tylko pozornie przyjemne granie. 

Alan Wake 2 - Las
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra RT,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	49 44
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	45 40
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	44 34
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	41 34
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	40 36
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	40 36
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	39 24
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	34 31
Intel ARC B570 Asrock Challenger	30 27
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	30 26
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	27 24
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	24 22
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Black Myth: Wukong - Akt 1, Las
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Filmowe,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	57 46
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	52 42
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	49 39
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	48 39
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	47 39
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	44 36
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	38 32
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	36 30
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	33 27
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	30 25
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	28 24
Intel ARC B570 Asrock Challenger	26 22
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Cyberpunk 2077 (2.2) - Dogtown
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra RT,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	87 63
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	84 63
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	81 56
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	74 56
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	73 43
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	64 37
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	61 50
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	60 48
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	59 47
Intel ARC B570 Asrock Challenger	55 45
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	48 38
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	42 35
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

F1 2024 - fragment wbudowanego testu
1080p + DLSS/FSR Jakość, najwyższe ustawienia,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	118 84
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	110 84
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	104 83
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	96 75
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	95 66
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	94 82
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	93 74
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	86 75
Intel ARC B570 Asrock Challenger	78 66
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	74 54
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	71 49
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	64 54
AMD Radeon RX 9070 XT Sapphire Pure	64 54
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Hogwart's Legacy - Zakazany Las
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra z RT + Ray Reconstruction (z RTX),
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	93 71
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	90 52
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	85 41
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	70 54
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	69 54
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	68 38
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	65 35
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	56 45
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	51 32
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	50 44
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	46 39
Intel ARC B570 Asrock Challenger	41 33
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Horizon: Forbidden West - Las przy Koloseum
1080p + DLSS/FSR Jakość, najwyższe ustawienia,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	101 75
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	92 81
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	80 70
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	76 68
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	75 45
Intel ARC B570 Asrock Challenger	71 61
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	70 43
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	64 37
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	61 54
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	61 39
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	56 33
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	55 48
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Indiana Jones i Wielki Krąg - Szanghaj
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	116 100
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	115 101
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	101 91
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	99 65
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	87 61
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	81 51
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	74 64
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	70 51
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	67 60
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	66 60
Intel ARC B570 Asrock Challenger	59 49
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	55 27
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

S.T.A.L.K.E.R. 2: Serce Czarnobyla - las
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Epickie,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	88 70
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	83 34
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	78 66
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	78 31
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	76 32
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	72 61
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	66 29
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	64 26
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	56 49
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	56 48
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	52 44
Intel ARC B570 Asrock Challenger	50 43
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Star Wars: Outlaws - Kijimi
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	62 51
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	57 48
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	54 36
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	54 35
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	52 31
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	48 32
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	45 37
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	43 28
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	37 31
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	35 30
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	33 29
Intel ARC B570 Asrock Challenger	29 25
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Jeżeli jednak dokładnie przyjrzymy się wynikom, a w szczególności pomiarom chwilowych spadków FPS (najniższy 1% wszystkich odczytów), to szybko odkryjemy, że braki vRAM mogą dawać mniej oczywiste objawy, których najpewniej nawet byśmy nie dostrzegli nie mając porównania do hojniej obdarzonych przez producenta w vRAM wariantów danej karty. Wyśmienitym przykładem będzie też taki Horizon Forbidden West - nowy Radeon RX 9060 XT oraz oba 8-gigabajtowe RTX “60” oferują pozornie bardzo przyjemną średnią ilość klatek na sekundę na poziomie 60-70 FPS - gdybyśmy te karty kupili, to bylibyśmy przekonani, że wszystko jest super i ekstra.

Jeśli w nowych grach musimy redukować detale nawet w FHD, to znaczy, że nasz sprzęt jest już niedzisiejszy - nawet jeżeli miał premierę miesiąc wcześniej... 

Tymczasem okazuje się, że w praktyce przyjemniej będzie się grało na starym Radeonie RX 7600 XT 16 GB, który nie łapie co chwilę spadków płynności. Natomiast dopłata 300 zł do RX 9060 XT 16 GB nawet w tej niskiej rozdzielczości zaoferuje nam dodatkowe 50% więcej średniego FPS i 100% wyższy odczyt minimalnego FPS. A to nie koniec - w takim Hogwarts Legacy oraz Star Wars: Outlaws na kartach z 8 GB dodatkowo jeszcze doświadczymy efektu ziemniaczanych tekstur, jeżeli zbyt szybko postanowimy przemierzać świat gry (i karta nie nadąży z doczytywaniem nowych plików z pamięci systemowej). Czy warto w tym przypadku oszczędzać na cenie zestawu 5-10%? Zobaczmy, czy obniżenie nie tylko rozdzielczości, ale jeszcze detali, poprawi tę sytuację.

Alan Wake 2 - Las
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	74 68
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	74 66
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	71 66
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	71 64
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	69 64
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	65 59
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	62 55
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	53 48
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	50 43
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	47 41
Intel ARC B570 Asrock Challenger	46 39
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	43 38
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Black Myth: Wukong - Akt 1, Las
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	72 61
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	72 60
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	70 61
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	70 61
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	63 52
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	60 51
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	58 50
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	49 42
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	48 40
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	46 38
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	39 35
Intel ARC B570 Asrock Challenger	37 31
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Cyberpunk 2077 (2.2) - Dogtown
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra (bez RT),
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	105 95
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	103 95
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	100 87
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	98 83
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	87 82
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	82 69
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	80 65
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	70 64
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	69 65
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	62 50
Intel ARC B570 Asrock Challenger	59 54
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	55 46
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

F1 2024 - fragment wbudowanego testu
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	143 121
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	140 121
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	138 125
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	137 121
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	135 122
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	119 109
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	112 101
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	105 96
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	99 90
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	92 84
Intel ARC B570 Asrock Challenger	87 76
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	77 64
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Hogwart's Legacy - Zakazany Las
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra (bez RT),
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	112 95
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	111 95
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	110 95
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	109 92
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	108 80
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	95 76
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	92 71
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	81 74
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	79 67
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	75 63
Intel ARC B570 Asrock Challenger	71 52
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	69 59
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Horizon: Forbidden West - Las przy Koloseum
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	128 112
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	126 107
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	124 114
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	120 103
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	109 93
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	104 91
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	101 90
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	99 87
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	95 83
Intel ARC B570 Asrock Challenger	91 77
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	73 60
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	65 58
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Indiana Jones i Wielki Krąg - Szanghaj
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Średnie,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	136 125
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	129 121
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	122 114
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	114 82
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	105 72
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	94 65
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	92 75
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	90 71
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	82 60
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	73 60
Intel ARC B570 Asrock Challenger	68 58
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	64 45
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

S.T.A.L.K.E.R. 2: Serce Czarnobyla - las
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	97 77
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	91 68
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	86 72
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	86 64
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	83 61
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	80 67
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	73 58
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	69 54
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	65 52
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	63 53
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	58 49
Intel ARC B570 Asrock Challenger	55 46
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Star Wars: Outlaws - Kijimi
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	75 62
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	73 64
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	70 55
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	68 52
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	65 49
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	62 50
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	59 51
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	55 48
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	45 39
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	41 35
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	37 33
Intel ARC B570 Asrock Challenger	36 31
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

W końcu się udało - karty z 8 GB w takich ustawieniach uzyskują wyniki niemalże identyczne, co ich odpowiedniki z 16 GB i różnice sprowadzają się do taktowania różnych modeli referencyjnych (na tym polu testowany Gigabyte GeForce RTX 5060 Aorus Elite wypada nad wyraz dobrze - znacznie lepiej, niż bym oczekiwał w przypadku tego GPU). Wyjątkiem nadal jest Indiana Jones, w którym ręcznie trzeba wybrać absolutnie najniższe ustawienia bufora graficznego, aby gra dobrze działała na 8 GB vRAM. Pamiętajmy jednak, że mówimy o grach, które już wyszły, a często wręcz premierę miały ponad rok temu, a sprzęt zwykle jednak kupujemy z myślą o graniu też w gry, które dopiero nadejdą - w tym roku lub w kolejnych dwóch, trzech latach.

Karty z 8 GB wymagają ostrożnego dobierania ustawień w grach, ale nadal da się na nich sensownie pograć nawet w najnowsze gry - przynajmniej w FHD

Skoro już wywołałem do tablicy temat przyszłości kart, to warto też mieć na uwadze nową generację konsol. Nie dlatego, aby ją kupić, ale jednak faktem jest, że to pod ten sprzęt twórcy gier zwykle optymalizują swoje dzieła. Konsola X-Box Series X oraz Playstation 5 (w tym Pro) wyposażono w 16 GB pamięci współdzielonej, z czego zwykle 10-12 GB zostaje na użytek układu graficznego - stąd też problem z dotrzymaniem tempa nawet tej już ustępującej generacji w przypadku kart z niskiego segmentu z 8 GB vRAM. Można, myślę, śmiało zakładać, że kolejna generacja dostanie ponownie jeszcze więcej pamięci i wtedy, za te 2-3 lata, karty z 8 GB nagle znajdą się w sytuacji takiej, jak ta, w której dziś są karty z 4 GB vRAM, czyli…

Karty z 8 GB vRAM to wyśmienita i realnie atrakcyjna propozycja dla graczy e-sportowych!

Owszem - nie każdy czerpie przyjemność z grania w gry fabularne i piękne graficznie. Ostatnimi laty można by nawet powiedzieć, że staje się to wyjątkowo kosztowną niszą dla koneserów, a gro graczy nie wychyla nosa poza gry, na których się wychowało, co zwykle oznacza Fortnite, Counter-Strike, League of Legends, Apex, Overwatch albo najbardziej jeszcze wymagające w tym towarzystwie GTA Online. Teraz, żeby nie było - nie ma w tym absolutnie nic złego - złe jest to, że recenzenci (w tym ja sam!) natarczywie unikają poruszania tego tematu. A tymczasem zobaczcie sami.

Counter-Strike 2 - mapa benchmark
1080p, ustawienia wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	414 235
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	412 239
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	390 213
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	374 209
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	362 210
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	353 218
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	341 193
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	279 156
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	266 170
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	261 156
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	243 125
Intel ARC B570 Asrock Challenger	237 149
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Counter-Strike 2 - mapa benchmark
1440p, ustawienia wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	275 137
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	274 135
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	269 127
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	265 125
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	249 106
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	235 139
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	221 107
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	189 113
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	187 94
Intel ARC B570 Asrock Challenger	168 99
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	166 79
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	164 97
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Counter-Strike 2 - mapa benchmark
1080p, ustawienia najniższe,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	741 274
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	739 269
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	735 247
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	734 251
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	730 240
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	729 235
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	721 199
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	695 163
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	684 158
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	591 152
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	541 185
Intel ARC B570 Asrock Challenger	497 175
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Counter-Strike 2 - mapa benchmark
1440p, ustawienia najniższe,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	712 239
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	708 231
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	705 226
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	701 220
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	700 225
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	695 218
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	654 194
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	563 149
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	549 143
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	534 179
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	504 146
Intel ARC B570 Asrock Challenger	485 169
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Fortnite - miasto przy moście
1080p, DX12, ustawienia niskie + wysoki zasięg rysowania,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	471 306
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	464 293
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	441 265
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	438 260
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	430 279
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	417 262
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	387 253
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	319 240
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	311 215
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	254 194
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	238 201
Intel ARC B570 Asrock Challenger	215 174
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Fortnite - miasto moście
1440p, DX12, ustawienia niskie + wysoki zasięg rysowania,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	395 257
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	355 251
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	353 232
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	331 226
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	325 209
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	323 239
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	277 183
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	263 198
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	248 205
Intel ARC B570 Asrock Challenger	235 156
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	227 159
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	202 139
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

W grach nastawionych na rywalizację wszelkie wodotryski i upiększenia graficzne są wprost niepożądane. Czasem przydają się cienie liczone w czasie rzeczywistym (widzimy cień wroga czyhającego na nas za winklem), ale te nie muszą być robione z precyzją i realizmem, jaką oferuje śledzenie promieni. Często wręcz gra się łatwiej, gdy na ekranie renderuje się mniej trawy, a drzewa się nie ruszają - dużo łatwiej dostrzec wtedy naszych oponentów. W takich niskich ustawieniach zwykle to procesor będzie limitować naszą wydajność, choć niekoniecznie, jak widać powyżej, dotyczy to kart z najniższego segmentu, gdy połączymy je z topowym CPU. Widać również, że nie występują nawet najmniejsze różnice w wydajności pomiędzy tymi samymi kartami w wariantach 8 i 16 gigabajtów.

Czy w starszym PC warto dopłacać do karty z większą pamięcią?

Na koniec pozostały zdaje się najciekawsze testy - dotyczące sytuacji, przed którą staje najpewniej największe grono graczy. Karta graficzna to obecnie najłatwiejszy w wymianie podzespół - wyjmujemy starą i wkładamy nową - jeżeli trzymamy się tego samego segmentu, to zwykle nawet przewód zasilający pozostanie bez zmian. Gracze znajdujący się właśnie w tej sytuacji, w której chcą do starego PC dopłacić nieco, aby wymienić kartę, są najbardziej narażeni na pułapkę zastawioną przez producentów GPU. Ostatecznie łatwo dojść do wniosku, że zakup karty z 16 GB własnej pamięci do PC, który ma 16 GB pamięci systemowej, to lekka przesada…

Gdyby tylko długość karty wpływała na pojemność pamięci...

Zapominamy lub zwyczajnie nie mamy świadomości o tym, że nasz starszy PC może korzystać z CPU, które wspiera tylko PCI-E 3.0 (np. Ryzen 5 2600 albo kiedyś nawet popularniejszy Core i5-10400F), co znacząco wpłynie na i tak już problematyczną sytuację z vRAM. Oliwy do ognia dolewają tu karty NVIDII, w których dodatkowo producent o połowę zmniejszył ilość aktywnych linii PCI-E i efektywnie w takim starym PC ich przepustowość spadnie nie czterokrotnie, jak na kartach AMD, tylko ośmiokrotnie! Jak to przekłada się na wydajność? Poniżej kilka specjalnie wybranych przykładów, w których faktycznie zabrakło pamięci i karta musiała korzystać z bufora w RAM - zatem sytuacji, których spodziewam się widywać więcej w nowych i zapowiedzianych grach odpalonych na kartach z 8 GB. Ale najpierw szybka prezentacja platformy testowej przygotowanej na potrzeby tych testów:

Dodatkowa platforma testowa (starszy PC z PCI-E 3.0):

• Procesor: AMD Ryzen 5 5500
• Chłodzenie: Endorfy Fera 5
• Płyta główna: ASUS B550 TUF Gaming
• RAM: 2x8 GB DDR4 3000 MT/s CL16 (G.Skill)
• SSD: Lexar NM790 1 TB
• Zasilacz: Corsair HX750W
• Obudowa: Cougar Duo Face

Alan Wake 2 - Las (PCI-E 3.0)
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Wysokie,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	45 39
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	41 36
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	34 29
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	25 21
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	24 19
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	21 18
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	21 9
Intel ARC B570 Asrock Challenger	20 15
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	16 7
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	15 7
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	15 6
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	14 5

Cyberpunk 2077 (2.2) - Dogtown (PCI-E 3.0)
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra RT,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	81 59
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	75 44
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	55 44
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	45 35
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	41 37
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	39 31
Intel ARC B570 Asrock Challenger	34 29
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	33 15
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	31 12
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	28 12
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	28 11
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	27 11
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

F1 2024 - fragment wbudowanego testu (PCI-E 3.0)
1080p + DLSS/FSR Jakość, najwyższe ustawienia,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	99 79
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	98 79
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	98 78
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	69 61
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	66 47
Intel ARC B570 Asrock Challenger	64 55
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	60 49
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	51 40
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	41 26
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	38 25
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	38 24
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	31 19
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Hogwart's Legacy - Zakazany Las (PCI-E 3.0)
1440p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra z RT + Ray Reconstruction (z RTX),
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	69 63
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	68 63
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	50 43
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	49 41
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	45 35
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	43 5
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	40 5
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	39 34
Intel ARC B570 Asrock Challenger	37 29
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	37 4
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	31 4
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	25 1
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Horizon: Forbidden West - Las przy Koloseum (PCI-E 3.0)
1080p + DLSS/FSR Jakość, najwyższe ustawienia,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	81 65
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	80 63
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	74 61
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	59 48
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	57 51
Intel ARC B570 Asrock Challenger	51 42
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	50 45
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	41 28
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	34 15
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	32 15
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	29 13
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	26 10
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Indiana Jones i Wielki Krąg - Szanghaj (PCI-E 3.0)
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra + średni bufor vRAM,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	93 85
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	93 85
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	92 84
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	85 73
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	71 60
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	65 57
Intel ARC B570 Asrock Challenger	58 47
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	45 29
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	25 15
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	24 15
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	22 11
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	20 11
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

S.T.A.L.K.E.R. 2: Serce Czarnobyla - las (PCI-E 3.0)
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Epickie,
[FPS] więcej=lepiej

AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	69 56
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	68 55
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	65 51
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	49 45
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	48 43
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	48 42
Intel ARC B570 Asrock Challenger	41 35
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	22 14
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	14 8
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	14 7
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	14 7
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	13 6
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Star Wars: Outlaws - Kijimi (PCI-E 3.0)
1080p + DLSS/FSR Jakość, ustawienia Ultra,
[FPS] więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 16 GB ASUS TUF Gaming OC	59 48
AMD Radeon RX 9060 XT 16 GB Gigabite Gaming OC	56 47
AMD Radeon RX 9060 XT 8 GB Gigabite Gaming OC	45 28
AMD Radeon RX 7700 XT Sapphire Pulse	43 35
NVIDIA GeForce RTX 5060 Ti 8 GB MSI Ventus 2X	39 24
AMD Radeon RX 7600 XT Gigabyte Gaming OC	35 28
NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti 8 GB NVIDIA Founders Edition	35 22
NVIDIA GeForce RTX 5060 Gigabyte Aorus Elite	31 20
NVIDIA GeForce RTX 3060 12 GB ASUS Phoenix	30 26
Intel ARC B580 Intel Limited Edition	30 25
NVIDIA GeForce RTX 4060 MSI Ventus 2X	27 19
Intel ARC B570 Asrock Challenger	24 20
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Jak widzicie, tam, gdzie wcześniej było “jako tako”, na topowym dziś CPU, które oferuje pełną przepustowość PCI-E, sytuacja drastycznie się zmieniła na starszym PC ze średniego segmentu. Co więcej, w zależności od gry, mniej lub bardziej wzrasta wykorzystanie pamięci systemowej i w zestawie, który ma jej tylko 16 GB, może się okazać, że jej również zabraknie, a wtedy dane będą doczytywane z dysku, co oznacza aktywację trybu pokazu slajdów (albo wyrzucenie gry do pulpitu)…

Platforma z niższego segmentu i na starszych podzespołach - w sumie nadal nie wygląda staro...

Jedyne niewzruszone gry to te nastawione na grę online i z wybranymi niskimi ustawieniami, choć tam i tak wydajność spadła bardzo mocno, z uwagi na po prostu słabszy procesor. W zasadzie jeżeli siedzicie na platformie AM4 z procesorem typu Ryzen 5 1600X albo nawet wspomnianym Ryzen 5 3600, a do tego macie kartę klasy GeForce 1060 albo Radeona RX 580 4 GB, to w grach e-sportowych dużo więcej zyskacie wymieniając samo CPU na Ryzen 7 5700X3D (upewniwszy się, że dla waszej płyty głównej wydano BIOS wspierający to CPU), niż zmieniając GPU na najświeższy model. Będzie to też tańsze ulepszenie.

Jakoś gram na karcie z 2-4 GB i jest ok - po co mi więcej niż 8 GB?!

Spotkałem się z licznymi komentarzami, jakoby większość graczy siedziała na kartach ze znacznie skromniejszą pojemnością pamięci graficznej, niż te krytykowane obecnie 8 GB i że dla nich taka przesiadka będzie super wyborem. Cóż - trudno się nie zgodzić, że odczują spory przyrost wydajności. Tego nikt nie neguje (a NVIDIA ostatnio nawet pokazała wykres, który sugeruje 900x więcej FPS na RTX 5050 względem GeForce GTX 1050 Ti…), ale też moją rolą nie jest ślepe przyklaskiwanie marketingowym zapewnieniom producentów. Jeżeli widzę, że dana konfiguracja ma istotne wady i w licznych sytuacjach sprawia problemy, to uważam, że warto taki produkt napiętnować.

To, że produkt działa, nie oznacza, że jest wybitnym lub rozsądnym wyborem - czasami warto spojrzeć na sprawę szerzej.

Nawet argument o tym, że większość graczy gra tylko w gry pokroju CS2 albo LoL, które dobrze radzą sobie nawet na 2-4 GB vRAM, jest zupełnie nieprzemyślany. Grają tylko w takie gry, bo zwyczajnie nie mają wyboru! A skoro już wydają ciężko zarobione lub długo zbierane pieniądze na nową kartę, to raczej nie chcieliby, aby ta za rok okazała się być tak samo niezdolna uciągnąć ambitniejszych gier w przyzwoitej oprawie. Dlatego tak ważne jest, aby ten przekaz dotarł jak najszerzej i aby decyzje zakupowe były świadome.

To w końcu warto, czy nie warto pakować się w karty z 8 GB vRAM?

Rola recenzentów sprzętu komputerowego polega na tym, aby testowany sprzęt sprawdzić w różnych scenariuszach i porównać do innych propozycji w zbliżonej cenie. Oceniając karty graficzne zawsze staram się wybiegać nieco w przyszłość, jako że też mam ciut większy wgląd w to, w jaką stronę zmierza świat gier. Stąd też trudno mi rekomendować dla typowego odbiorcy zakup nowej karty, która już dziś często okazuje się przestarzała, zwłaszcza że dopłata do pełnowartościowego wariantu jest zwykle relatywnie niewielka (tym bardziej w skali zakupu całego nowego PC - wtedy ta dopłata waha się w przedziale 5-10%).

Jednocześnie trzeba mieć świadomość, że są gracze, którzy nie kupują karty albo nawet całego PC po to, aby kupować i grać w nowe i zachwycające oprawą gry dla pojedynczego gracza. Jeżeli faktycznie szukają sprzętu, który ma dostarczać maksymalnie dużo FPS w popularnych grach online, to te 200-300 zł zdecydowanie lepiej dopłacić do szybszego RAM albo CPU, niż do dodatkowych 8 GB vRAM na karcie graficznej. Zatem absolutnie nie jest tak, że karty z 8 GB w 2025 roku to zmarnowany krzem i nie nadają się do niczego.

Szkoda tylko, że producenci nie są w tej kwestii bardziej transparentni albo chociaż nie zaprzestaną promować tych kart jako “ta sama wydajność, tylko mniej pamięci”, jako że wydajność zbyt mocno jest uzależniona od tej pamięci… Może jakieś oznaczenie “E-Sport Edition” na kartach z 8 GB? Albo “Retro-Gaming”? Ostatecznie jeżeli szukacie karty, na której chcecie pograć w gry z lat 2000-2019, to faktycznie vRAM nigdy nie będzie problemem. A tymczasem pozostaje mi oraz moim kolegom z branży dalej starać się uświadomić nabywców kart graficznych o tym, w jak wielu zastosowaniach 8 GB jest dziś niewystarczające i że z czasem będzie tylko gorzej.

Dziękuję firmie Gigabyte za dostarczenie kart do testów.