Nowa seria ATi X1000 : Radeon X1800 XL

13 listopada 2005przeczytasz w 2 min.

Po 18 miesiącach od premiery swojego ostatniego procesora graficznego X800 (R420) i 3 miesiące po wydaniu przez nVidię drugiego już GPU zgodnego z Shader Model 3.0 (G70), inżynierowe z firmy ATi w końcu mogli oddać do użytku swoje najnowsze dzieło - chip o kodowym oznaczeniu R500.

W dzisiejszych czasach głównym elementem określającym nowoczesność i stopień zaawansowania grafiki jest zgodność z ShaderModel 3.0 (DirectX 9c), którą ATi R500 oczywiście już dysponuje. To oznacza, że po ponad półtora roku dominacji nVidii w tej dziedzinie, ATi nareszcie może iść ramię w ramię ze swoim największym konkurentem.

Czy klasyfikowanie kart na podstawie obsługi określonego Modelu Cieniowania jest/było słuszne, tego raczej żaden użytkownik-gracz nie będzie pewien. Zwłaszcza, że oba te modele mieściły się przecież w obrębie jednej specyfkacji DirectX : 9b lub 9c (Microsoft nie chciał ich nawet rozróżnić jako 9.1) - czy taka subtelna różnica może oznaczać coś nadzwyczajnego dla zwyłego gracza? Czy zapewni mu więcej zabawy i emocji podczas gry? Na to pytanie chyba nie musimy już sobie odpowiadać.

Co do jednego jesteśmy natomiast pewni - SM 3.0 stał się potężnym narzędziem walki marketingowej. Co gorsza, ci dwaj najwięksi producenci procesorów graficznych zaczęli wchodzić w 'układy' z producentami gier, optymalizując niektóre z nich pod swoje chipy.
Na szczęście w kolejnej wersji DirectX 10 Microsoft położy kres szybkiemu tempu wprowadzania coraz to nowych funkcji w kartach graficznych. Była to jedna z wielu rewelacji na temat nowego API kart graficznych ogłoszona przez Rudolpha Balaza, menadżera produktu Microsoftu, podczas tegorocznej konferencji Professional Developers Conference. Więcej na ten temat pisaliśmy już we wrześniowym artykule.

Oczywiście zgodność z DirectX 9c to nie jedyna cecha nowych procesorów ATi. Inżynierowie wymyśli jeszcze kilka technologii, dzięki którym karty Radeon X1000 mają bez kompleksów rywalizować z najnowszymi GeForce'ami 7800. Najważniejsze z nich to:

technologia wykonania 90 nm
nowa, ultrawątkowa architektura (Ultra-Threaded Shader Engine)
pierścieniowy kontroler pamięci
CrossFire - technologia łączenia dwóch kart (odpowiednik SLI u nVidii)
Avivo - zaawansowany obraz i wideo

Każdą z nich po krótce omówimy w tym artykule.

Na początek porównanie możliwości czterech najsilniejszych chipów : obecny rywal GeForce 7800, oraz dwa starsze. Widać wyraźnie, że ATi nadrabiało poważne tyły w stosunku do swojej konkurencji. Dopiero teraz zaoferowało rozwiązania, które nVidia wprowadzała kolejno w tamtym i w tym roku.

Wydajność 'teoretyczną' karty przyjęło się oceniać na podstawie liczby potoków renderujących i częstotliwości taktowania GPU, oraz liczby jednostek Vertex Shader. Przypomnijmy, że w swojej specyfikacji G70 nVidia rozróżniła 'potoki pixeli' i 'potoki renderujące piksele'. Tych pierwszych GPU nVidii ma aż 24, natomiast rzeczywistych potoków renderujących" jest 16, a więc tyle samo co w nowym X1800.

	nVidia NV40 GeForce 6800	nVidia G70 GeForce 7800	ATi R400 Radeon X850	ATi R500 Radeon X1800
data wydania	04'2004	06'2005	05'2004	10'2005
technologia wykonania	130 nm	110 nm	130 nm	90 nm
liczba tranzystorów	222 mln	302 mln	160 mln	320 mln
kontroler pamięci	256-bit GDDR	256-bit GDDR	256-bit GDDR	256-bit GDDR
	Pixel procesor
Shader Model	3.0	3.0	2.0b	3.0
potoki Pixel Shader	16	24	16	16
potoki ROP renderujące	16	16	16	16
maksymalna liczba Z w cyklu	32	32	16	16
liczba tekstur w cyklu	16	16	16	16
statyczne pętle i rozgałęzienia	tak	tak	tak	tak
dynamiczne pętle i rozgałęzienia	tak	tak	nie	tak
multiple render target	tak	tak	tak	tak
floating-point render target	tak	tak	tak	tak
techniki filtrowania	dwu/trójliniowe anizotropowe	dwu/trójliniowe anizotropowe	dwu/trójliniowe anizotropowe	dwu/trójliniowe anizotropowe miejscowe anizo
maksymalny poziom filtrowania anizo	x 16	x 16	x 16	x 16
	Vertex procesor
Shader Model	3.0	3.0	2.0b	3.0
liczba jednostek Vertex	6	8	6	8
statyczne pętle i rozgałęzienia	tak	tak	tak	tak
dynamiczne pętle i rozgałęzienia	tak	tak	nie	tak
odczyt tekstur z vertex shader	tak	tak	nie	tak
teselacja	nie	nie	nie	nie
	FSAA, HSR, HDR
algorytmy FSAA	multipróbkowanie, obracaną siatką	multipróbkowanie, obracaną siatką, przeźroczyste	multipróbkowanie, obracaną siatką, czasowe	multipróbkowanie, obracaną siatką, czasowe, przeźroczyste,
próbkowanie FSAA	2/4/6/8	2/4/6/8	2/4/6	2/4/6
HSR - usuwanie niewidocznych	tak	tak	tak	tak
kompresja tekstur, bufora-Z	tak	tak	tak	tak
szybkie czyszczenie bufora-Z	tak	tak	tak	tak
HDR	tak	tak	tak	tak
obsługa OpenEXR HDR	tak	tak	nie	tak

procesor video	tak	tak	nie	tak