Karty graficzne

Najczęstsze dylematy i wątpliwości przy zakupie karty

przeczytasz w 3 min.

 

1.    Panel LCD a sprawa jakości obrazu – jak to jest?

W większości przypadków istnieje zależność pomiędzy wydajnością karty, a nominalną rozdzielczością panelu LCD. Dobierając kartę do danego typu monitora, zwróćmy uwagę na wydajność interesującej nas karty w rozdzielczości „natywnej” monitora. Unikniemy w ten sposób drobnej, ale jednak zauważalnej utraty jakości (ostrości) w generowanej grafice 3D – skalowanie obrazu przez panel.

Przykład: jeśli dysponujemy monitorem LCD o rozdzielczości 1680x1050, powinniśmy wybrać kartę graficzna, która oferuję dobrą wydajność w tej rozdzielczości. Przeskalowanie obrazu w dół np: do 1280x1024, często powoduje stratę w jakości obrazu.

2.    Marka i model karty – czy jest to istotne?

W sprzedaży znajdziemy bardzo dużo różnorodnych produktów, które pomimo tego samego układu będą różnić się częstotliwościami taktowania, pojemnością pamięci RAM, systemem chłodzenia, czy podatnością i możliwościami do dalszego podkręcania (tzw. overclocking).

Marka producenta ma dziś znaczenie, ale w pierwszej kolejności zwracajmy więc uwagę na typ układu jaki znajduje się na interesującej nas karcie, a następnie na ilość oraz rodzaj zamontowanej pamięci.

3.    Typ i rodzaj pamięci na karcie – czy ma to znacznie?

Przed zakupem warto sprawdzić jakimi kostkami pamięci dysponuje karta - DDR2, GDDR3, GDDR5, oraz jaką szerokość ma szyna danych do pamięci – 128-bit, 256-bit, 512-bit

Dobrym źródłem przydatnym do porównań będzie nasz komparator - Zestawienie GPU. Dzięki zawartej tu bazie danych łatwo można ocenić jak dalece parametry danego produktu odbiegają od modelu referencyjnego, w którym taktowania oraz typ i rodzaj pamięci zostały dobrane dla danego układu w sposób optymalny.

Wydajność pamięci na karcie graficznej zależy od szerokości szyny danych, taktowania, jak i jej opóźnień. Wpływa to bezpośrednio na parametr zwany przepustowością. Generalna zasada jest taka, że im wyższy numerek przy oznaczeniu typu kostek (np. GDDR3, GDDR5), tym kości dysponują wyższą przepustowością.

 

4.    DirectX10 – jak go wykorzystać

Niemal wszystkie sprzedawane karty graficzne są w stanie obsłużyć funkcje wchodzące w skład bibliotek multimedialnych DirectX (DX) w wersji 10-tej. Pierwsza odsłona tych bibliotek zadebiutowała wraz z pojawieniem się na rynku systemu Windows Vista. Kolejna (10.1) po wydaniu zbioru poprawek Service Pack 1. Korzystając z Windows XP możliwości tych kart są ograniczone do środowiska DirectX9c, co bezpośrednio przekłada się na mniej efektowne środowisko 3D, ale też na wyższą wydajność w tym trybie.

Karty obsługujące wyższą specyfikację DX posiadają zgodność z bibliotekami o niższym oznaczeniu (np. DX8.1, DX9c). Należy jednak uważać na najsłabsze karty z segmentów budżetowych albowiem ich wydajność i tak nie pozwoli na uaktywnienie bardziej zaawansowanych efektów dostępnych spod API DX10 – brak płynności w generowaniu grafiki. W przypadku takich kart, zgodność ze specyfikacją DX10 ma znaczenie jedynie marketingowe.

5.    Karta zintegrowana a mniejsza ilość pamięci w systemie

Często zdarza się że po złożeniu komputera opartego o zintegrowaną grafikę w systemie znika nam część pamięci operacyjnej RAM. Np. zamiast 2GB (2048MB) pamięci, dostępne dla aplikacji pozostaje 1792MB.
Karty zintegrowane w większości przypadków nie posiadają własnej pamięci graficznej, a jedynie „pożyczają” tę pamięć od płyty głównej. Przydzielaniem specjalnej przestrzeni na potrzeby grafiki zajmuje się BIOS płyty. W ustawienia te możemy więc ingerować przydzielając taką wartość na jakiej nam akurat zależy. Ogólnie przyjętą zasadą jest, aby ustawienie to, w stosunku do pojemności pamięci operacyjnej, wynosiło 1 do 8. Mając więc 2GB pamięci zainstalowanej na płycie, na potrzeby karty przeznaczmy 256MB; mając 1GB przeznaczmy 128MB, itd.

Istnieją jednak „integry” które posiadają własną dedykowaną pamięć (w zależności od płyty) – np. Radeon HD3300 posiadający własny SidePort o pojemności 32, 64 bądź 128MB.

6.    Rodzaje złącz kart graficznych

Dzisiejsze karty podłącza się do płyty poprzez szeregowe złącze PCI-Express wykorzystujące 16 linii komunikacyjnych (x16). Obecnie panującym standardem jest PCI-E w wersji 2.0. Dysponując jednak starszą kartą ze złączem PCI-E 1.0 (np. GeForce 8800GTX), bez problemu osadzimy ją na płycie która posiada nowocześniejszy standard 2.0 – obydwa typy złącz są ze sobą zgodne mechanicznie oraz elektrycznie.

Powyższy przykład dotyczy także sytuacji odwrotnej, a więc karty w standardzie PCI-E 2.0 oraz płyty ze złączem v1.0. Różnica przepustowości portów w tych standardach, tylko w niewielkim stopniu przekłada się na wydajność karty graficznej. Dla mocniejszych konstrukcji (segmenty wysoki w górę), szybsza i nowocześniejsza szyna wydaje się już nieodzowna.

Bardzo stare dziś płyty korzystające z graficznego portu AGP nie będą w stanie obsłużyć nowoczesnych kart (fizycznie inne złącze), dlatego przed zakupem danej karty upewnijmy się czy posiadany komputer dysponuje odpowiednim złączem w standardzie PCI-Express.