Recenzja ASUS ROG Strix SCAR 17 SE – najszybszy laptop ASUSa i możliwe, że najszybszy laptop w ogóle!

Nieco wcześniej w tym roku mieliśmy okazję testować MSI Titan GT77 – potężną, ale również bardzo masywną jednostkę o zbliżonej do ASUS Strix SCAR 17 SE specyfikacji. Jakkolwiek ogromne wrażenie na nas zrobił ów Titan, to jednak w pamięci zapadł jako bardzo duży i ciężki sprzęt – stanowczo nie dla każdego, co potwierdziła również jego cena – 23 tysiące złotych. ASUS do tematu najmocniejszego laptopa na świecie podszedł od nieco innej strony i Strix SCAR 17 SE, pomimo iż skrywa Intel Core i9-12950HX oraz NVIDIA RTX 3080 Ti, faktycznie nadal wygląda jak laptop oraz jest odczuwalnie lżejszy. Ale czy jednocześnie oferuje równie wysoką albo i wyższą wydajność? To właśnie sprawdzimy w naszej recenzji.

Jednego Strix SCAR 17 SE nie ukrywa – trudno o bardziej gamingowy wygląd.

ASUS ROG Strix SCAR 17 SE rozpieszcza nas dodatkami

Zanim przejdziemy do omówienia samego laptopa, koniecznie trzeba poświęcić nieco czasu na znacznie ponadprogramowy zestaw akcesoriów, jaki otrzymujemy razem z laptopem. Otóż w kartonie (którego wewnętrzny układ też daje do zrozumienia, że nabyliśmy produkt premium), poza laptopem i dosyć masywnym (1 kg, 180x85x35 mm) zasilaczem o mocy 330 W z klasyczną baryłkową końcówką, znajdziemy jeszcze jeden mniejszy zasilacz (0,3 kg, 75x75x30 mm) o mocy 100 W – tym razem korzystający ze złącza USB-C.

Taki dodatkowy zasilacz świetnie sprawdzi się, gdy na laptopie nie chcemy grać, a zależy nam na redukcji ciężaru i rozmiaru sprzętu dźwiganego w torbie.

Ponadto ASUS dorzuca dwa wymienne elementy ozdobne obudowy. Można dokupić jeszcze inne lub skorzystać z ich wzorów do drukarek 3D, aby samemu sobie wydrukować taką ozdobę bardziej pasującą do naszego stylu. Podobnie unikatowym rozwiązaniem jest token NFC (nie mylić z NFT), który w fizycznej formie ma swoje miejsce z boku obudowy i w zależności od jego obecności można skonfigurować różne opcje dostępu i bezpieczeństwa (np. cała ukryta partycja dyskowa, widoczna tylko po włożeniu tokena). Intrygujące, przydatne oraz innowacyjne – a przy tym nadal utrzymane w gamingowej formie.

 
Token trzyma się na magnes, ale niestety nie ma otworu, aby np. umieścić go przy pęku kluczy.

Największą ciekawostką będzie jednak z pewnością dołączona w zestawie latarka na światło UV (ultrafioletowe). Po co to? – zapytacie. Otóż po to, aby móc sobie poświecić na pokrywę laptopa i dojrzeć, jak pięknie wtedy mienią się normalnie ledwo widoczne wzory :D To tak bardzo bez sensu, że aż nam się podoba – pasuje do absurdalnie drogiego sprzętu, jakim mimo wszystko jest omawiany tu laptop. Oczywiście ozdoby reagują na każdy typ światła UV, zatem grając np. w nocnych klubach będziemy się jeszcze bardziej wyróżniać.

Kiedy zwyczajne RGB to za mało i trzeba myśleć „out of box”…

ASUS ROG Strix SCAR 17 SE jest nieco zbyt plastikowy jak na swoją cenę

Pora zabrać się za samego laptopa. Ten od razu po wzięciu do rąk daje znać, że do wyjątkowo mobilnych jednostek się nie zalicza. Waży równo 3 kg, a wymiarami (395x282x23-28 mm) jest nieco większy od typowych 17-calowych laptopów dla graczy. Jednocześnie jednak nie posiada o 5 cm wydłużonego kuperka na potrzeby zmieszczenia chłodzenia, jak miało to miejsce w MSI Titan GT77.

Pokrywa posiada na środku wypust ułatwiający jej otwieranie.

Pokrywa laptopa została wykonana ze stopu metali lekkich i z matowym czarnym wykończeniem, które niestety dobrze eksponuje odciski palców. Logo serii ROG, które znajdziemy na pokrywie, posiada konfigurowalne podświetlenie RGB, przy czym podświetlany jest tylko obrys logo (co wygląda bardzo dobrze). Dodatkowo w pokrywie zamontowano pasek RGB na spodniej krawędzi ekranu (gdy ten otworzymy) – tym podświetleniem również możemy sterować w aplikacji ASUS Armoury Crate. Zawiasy chodzą satysfakcjonująco płynnie, ale mogłyby być nieco sztywniejsze – maksymalne odchylenie matrycy to niespełna 130°.

Bez aktywnego RGB wygląda nawet całkiem dystyngowanie.

Pod spodem czeka na nas plastikowa pokrywa podzespołów z bardzo dużą dozą gumowych zdobień (w tym cały jasnoszary fragment perforacji w jednym z narożników!), pełniących oczywiście rolę antypoślizgową, ale również ozdobną, jeżeli lubicie laptopa trzymać po zamknięciu „do góry nogami”. Tutaj również dojrzymy dwa z czterech głośników – w tym przypadku odpowiedzialne głównie za niskie pasmo.

Biały pasek obejmujący front i część boków laptopa to oczywiście kolejne RGB.

Po otwarciu pokrywy czeka na nas kolejna niespodzianka – nie tylko pulpit jest w całości plastikowy, ale dodatkowo część tego plastiku jest matowo-przeźroczysta, ujawniając pod spodem głównie niezbyt wyględny fragment konstrukcji (nie uświadczymy tu żadnych układów scalonych, co mogłoby uzasadnić takie rozwiązanie). Stanowczo nie doceniamy takiego wyboru stylu i materiału w tak drogim sprzęcie. Sztywność całej konstrukcji jest co najwyżej poprawna (choć jak na plastik to realnie całkiem dobra), a ponownie matowe wykończenie sprawia, że nie powinniśmy się rozstawać ze ściereczką z mikrofibry.

ASUS ROG Strix SCAR 17 SE oferuje niewiele więcej złączy niż ultrabooki

Jak już pewnie zwróciliście uwagę, ASUS wyprowadził część z portów z tyłu obudowy. To bardzo dobre rozwiązanie, zwłaszcza w przypadku bardzo grubego przewodu zasilającego. Ogólnie wygodnie jest mieć kilka portów wyprowadzonych z tyłu. Ale nie wszystkie… A tymczasem ASUS najwyraźniej do tego właśnie dąży, gdyż szybki dostęp mamy tylko do dwóch złączy USB-A.

Miło, że w ramach cięć dotyczących złączy nie zrezygnowano z miniJacka.

Żeby było „śmieszniej”, to nawet nie są to wyjątkowo szybkie złącza – ot, zupełnie standardowe USB 3.2 gen.1, zatem do 5 Gbps. Z drugiej strony nie umieszczono żadnego złącza, mimo że zdecydowanie miejsca nie brakowało. Ogólnie zatem do naszej dyspozycji mamy:

• 1x Thunderbolt 4 (40 Gbps z DP 1.4a);
• 1x USB-C 3.2 gen. 2 (10 Gbps z PD 100 W);
• 2x USB-A 3.2 gen. 1 (5 Gbps);
• 1x HDMI 2.1 (48 Gbps),;
• 1x RJ45 (2,5 GbE);
• 1x miniJack 3,5 mm (Combo);
• 1x złącze zasilania.

Stety lub niestety, ładowanie przez USB możliwe jest tylko przez wolniejszy z portów USB-C, co oznacza wolniejszy transfer przy używaniu rozbudowanych stacji dokujących z obsługą Power Delivery. Z drugiej strony, jeżeli korzystamy z dołączonej ładowarki, nadal mamy dostęp do szybszego z portów. Pro-tip dla ASUSa – we flagowym modelu można by rozważyć ładowanie przez PD z obu portów…

Brak dedykowanego (mini)DisplayPort oraz przynajmniej jeszcze dwóch złączy USB-A to poważnie niedopatrzenie w tej klasie sprzętu.

Bardzo wygodna klawiatura i poprawny touchpad

Laptopy dla graczy często zaniedbują temat touchpada, traktując go jako zło konieczne (jedynym wyjątkiem od tej reguły są laptopy Razera z touchpadem, który równa się klasą z tym w produktach Apple). Nie inaczej jest w przypadku testowanego ASUSa – touchpad jest dosyć duży i gładki, nie posiada przesadnie dużej martwej strefy, ale wrażenia z jego użytkowania nie różnią się zbytnio od tych, jakie oferują laptopy za 3-4 tysiące złotych.

Gładzik oczywiście jest wielodotykowy i obsługuje gesty. W każdej chwili można go dezaktywować skrótem klawiszowym.

Klawiatura to z kolei zupełnie inna para kaloszy – jest nie tylko odpowiednio duża, aby dało się na niej wygodnie pisać, ale również posiada bardzo wyraźnie odczuwalny próg aktywacji, co docenią bardziej profesjonalni gracze. Układ jest wyspowy i udało się nawet zmieścić blok numeryczny. Podświetlenie (a jakże, pełne RGB) przebija się tylko przez opis klawiszy, choć tu należy zaznaczyć, że żadne z oznaczeń F1-F12 nie zostało podświetlone (podświetla się tylko ich dodatkowa funkcjonalność) – będziecie musieli się nauczyć kolejności występowania tych klawiszy na pamięć.

Całe podświetlenie można ze sobą oraz z dodatkowymi akcesoriami zsynchronizować w aplikacji ASUS Aura.

Dostajemy bardzo solidne głośniki i bardzo nieobecną kamerę

Nagłośnienie zaimplementowane przez ASUSa w Strix SCAR 17 SE naprawdę dobrze brzmi. Nie jest to może najlepiej grający laptop, jaki słyszeliśmy, ale realnie niewiele w tej kategorii można mu zarzucić – możliwe, że przydałoby się nieco większe natężenie (głośność) – nasze testy wykazały jedynie 81 dB dla maksymalnego ustawienia. Ogólnie jednak zarówno muzyka, jak i filmy, a także oczywiście gry brzmią na tych 4 głośnikach całkiem przyjemnie. Dzięki temu, że głośniki średnio-wysokotonowe umieszczono pod ekranem i są skierowane prosto w użytkownika, to dźwięk jest zaskakująco czysty.

Piękne, szczupłe ramki – wszystko to możliwe dzięki pozbyciu się kamerki internetowej…

Gorzej ma się sprawa z kamerą, której faktycznie ASUS znowu zapomniał dołożyć. Owszem, gracze i tak chętnie sięgają po lepsze niż typowo spotykane w laptopach kamerki, zwłaszcza jeżeli stać ich na laptopa za 20 tysięcy. Ale to nie powód, aby tego od nich wymagać. Gdyby taka wysokiej jakości kamera ASUS (na USB, którego przypominamy, jest bardzo limitowana ilość w tym laptopie!) była dołączona w zestawie, to byśmy nawet okiem nie mrugnęli, a tak niestety – dostajemy produkt wybrakowany względem powszechnie przyjętych standardów. Na pocieszenie dodamy, że obecne w laptopie mikrofony całkiem dobrze zbierają nasz głos – czysto i z dużej odległości.

Oprogramowanie ASUS Armoury Crate steruje wszystkim

Zanim przejdziemy do samych testów, to należy jeszcze przedstawić aplikację Armoury Crate – czyli innymi słowy panel sterowania laptopem, który robi znacznie więcej niż tylko to. Zasadniczo to aplikacja, która pozwoli nam spersonalizować zarówno wygląd na zewnątrz, jak wewnątrz laptopa, skatalogować nasze ulubione gry oraz dopasować do nich (oraz innych aplikacji) dedykowane profile wyświetlania (owszem – można sterować ustawieniami matrycy).

Tutaj oczywiście też dowiemy się wszystkiego o parametrach pracy naszego sprzętu, a także będziemy mogli ręcznie je optymalizować (lub wybrać jeden z przygotowanych profili wydajności). Warto zaznaczyć, że ASUS nie oszczędzał na obecności MUXa dla grafiki, zatem możemy na stałe przepiąć matrycę do dyskretnej grafiki w celu zwiększenia wydajności (albo do zintegrowanego układu Intela w celu wydłużenia czasu pracy na baterii). Nie jest to jednak moduł aktywny, zatem po zmianie konieczny jest restart sprzętu. Trochę szkoda.

Specyfikacja testowanego laptopa ASUS ROG Strix SCAR SE 17

Testy i pomiary najlepszej (naszym zdaniem) dostępnej dla tego modelu matrycy

ASUS nieco dziwnie segmentuje swoją ofertę laptopów. Dużo ostatnio pisaliśmy o ich zjawiskowej matrycy ASUS Nebula, która dostępna jest dla rodziny Zephyrus. Najwyraźniej ich topowy sprzęt dla graczy nie zasługuje na takie wypasy i najlepsze, co mogli tu zaoferować, to (i tak wyśmienita) matryca IPS 1440p z odświeżaniem 240 Hz. Jest też opcja z panelem IPS 1080p 360 Hz dla osób przedkładających szybkość gry ponad jej jakość, ale w praktyce i tak prawdziwego e-sporotwego monitora nie zastąpi, zatem nieszczególnie polecamy jej wybór.

 
  
Od lewej wizualizacje pokrycia gamutów: sRGB, DCI-P3 oraz Adobe RGB.

Nasze pomiary wykazały praktycznie pełne pokrycie przestrzeni kolorów sRGB oraz bardziej filmowej DCI-P3 (również stosowanej w grach). Wzorowo wypada fabryczna kalibracja – kolory są dokładnie takie, jak być powinny – przynajmniej w domyślnym profilu. Możemy bowiem wybrać jeden z kilku dodatkowych, które nieco modyfikują działanie matrycy, aby lepiej sprawdzała się w konkretnych scenariuszach (jak np. gry FPS ze znacznie jaśniejszym ustawieniem gamma).

  
Od lewej weryfikacja odwzorowania (po kalibracji) gamutów: sRGB, DCI-P3, Adobe RGB (kliknij, aby powiększyć).

Panel wspiera HDR (włącznie z Dolby Vision), ale nie jest przy tym szczególnie jasny – nie odnotowaliśmy więcej niż 400 nit jasności, co raczej nie zdaje egzaminu przy odtwarzaniu treści w HDR. Pochwalić natomiast trzeba równomierność podświetlenia, choć jednocześnie w naszym modelu obecne było jego wyciekanie (przy krawędziach) - stanowczo w tak drogim sprzęcie powinno się takie wady wyłapywać jeszcze przed spakowaniem sprzętu.

Raport z badania równomierności podświetlenia - delta E.

ASUS określa czas reakcji panelu na 3 ms z aktywnym trybem Overdrive (aktywowany z poziomu aplikacji). Realnie średni czas jest bliższy 4 ms (oscylując między 2 ms a 6 ms), co i tak jest wyśmienitym wynikiem jak na monitor LCD oraz idealnie pasuje do 240 Hz odświeżania panelu – odświeżania, które przy okazji jest adaptacyjne, zatem nie uświadczymy rozrywania ekranu. Ten panel to stanowczo bardzo mocna strona testowanego laptopa, ale i tak pozostaje pewien niesmak, że ASUS nie zaoferował tu swojego najlepszego panelu Nebula.

Testy zasilania oraz czasu pracy na baterii nie dają powodów do dumy

Laptopy dla graczy nigdy nie słynęły z bardzo długiego czasu pracy na baterii, choć ostatnimi czasy konstrukcje oparte o procesory AMD Ryzen 6000 mocno ten stereotyp starają się naprostować. W tym przypadku jednak nie mamy procesora AMD, tylko najszybszy na rynku mobilnym Intel Core i9-12950HX – 16-rdzeniowego potwora o taktowaniu 5 GHz, którego dodatkowo wspiera najmocniejsza odmiana najszybszej (jeszcze przez chwilę) mobilnej karty graficznej NVIDIA RTX 3080 Ti. To nie mogło się dobrze skończyć dla baterii.

Pomiar czasu pracy na baterii

PCMark 10 - Gaming maksymalna wydajność, aktywne Wi-Fi, jasność 100%
HP Spectre X360 14 (66 Wh)	2:02 h
OMEN 16 (86 Wh)	1:50 h
Victus by HP 16 (70 Wh)	1:32 h
MSI Raider GE66-12UH (99,9 Wh)	1:28 h
MSI Crosshair 15 R6E (90 Wh)	1:25
Gigabyte AORUS 17 XE4 (99,9 Wh)	1:24 h
MSI Titan GT77 (99,9 Wh)	1:21 h
Lenovo Legion 7-16ACH (99 Wh)	1:10 h
ASUS ROG Strix SCAR 17 SE (90 Wh)	1:08 h
Razer Blade 14 (61,6 Wh)	1:06 h
Gigabyte A5 K1 (49 Wh)	1:05 h
ASUS ROG Flow Z13 (56 Wh)	1:03 h
PCMark 10 - Modern Office tryb lepsza bateria, aktywne Wi-Fi, jasność 110-130 nit
HP Spectre X360 14 (66 Wh)	15:06 h
Razer Blade 14 (61,6 Wh)	9:02 h
OMEN 16 (86 Wh)	7:12 h
ASUS ROG Strix SCAR 17 SE (90 Wh)	6:16 h
ASUS ROG Flow Z13 (56 Wh)	5:31 h
MSI Raider GE66-12UH (99,9 Wh)	4:54 h
MSI Titan GT77 (99,9 Wh)	4:48 h
Victus by HP 16 (70 Wh)	3:51 h
Gigabyte AORUS 17 XE4 (99,9 Wh)	3:32 h
MSI Crosshair 15 R6E (90 Wh)	3:04 h
Gigabyte A5 K1 (49 Wh)	3:02
Lenovo Legion 7-16ACH (99 Wh)	2:38 h
PCMark 10 - Video  tryb lepsza bateria, offline, jasność ~200 nit, głośność 50%
HP Spectre X360 14 (66 Wh)	14:02 h
Razer Blade 14 (61,6 Wh)	8:21 h
OMEN 16 (86 Wh)	7:19 h
ASUS ROG Strix SCAR 17 SE (90 Wh)	5:56 h
MSI Titan GT77 (99,9 Wh)	4:27 h
MSI Raider GE66-12UH (99,9 Wh)	4:16 h
Gigabyte AORUS 17 XE4 (99,9 Wh)	3:56 h
Victus by HP 16 (70 Wh)	3:06 h
MSI Crosshair 15 R6E (90 Wh)	3:00 h
ASUS ROG Flow Z13 (56 Wh)	2:55 h
Gigabyte A5 K1 (49 Wh)	2:53 h
Lenovo Legion 7-16ACH (99 Wh)	2:52 h
PCMark 10 - Idle tryb oszczędzania baterii, offline, jasność 0%
HP Spectre X360 14 (66 Wh)	21:06 h
ASUS ROG Strix SCAR 17 SE (90 Wh)	12:22 h
Razer Blade 14 (61,6 Wh)	11:07 h
OMEN 16 (86 Wh)	8:50 h
MSI Titan GT77 (99,9 Wh)	8:45 h
ASUS ROG Flow Z13 (56 Wh)	8:43 h
MSI Raider GE66-12UH (99,9 Wh)	7:21 h
Gigabyte AORUS 17 XE4 (99,9 Wh)	5:05 h
Victus by HP 16 (70 Wh)	4:27 h
Lenovo Legion 7-16ACH (99 Wh)	3:42 h
Gigabyte A5 K1 (49 Wh)	3:39 h
MSI Crosshair 15 R6E (90 Wh)	3:20 h

Jakże wielkie było nasze zaskoczenie, gdy okazało się, że jednak czas pracy na baterii depcze po piętach modelom ze wspomnianymi procesorami AMD, znacznie przekraczając to, co uzyskaliśmy podczas testów podobnej konfiguracji od MSI (Titan GT77) – za wyjątkiem może faktycznie grania na baterii, ale tu raczej nikt nie oczekuje zachowania innego niż w przypadku komputera z podpiętym UPS.

Laptopa ładuje się do 50% w 30 minut – to wybitnie dobry wynik dla baterii o pojemności 90 Wh!”

Pobór energii podczas grania z podpiętym zasilaniem już tak bardzo nie zachwyca. Zasilacz o mocy 330 W stanowczo ma co robić i sam przy tym też się potrafi nagrzać. Z drugiej strony, to nadal znacznie tańsze (w kontekście zużycia energii) granie niż nawet na średniej klasy PC.

Pomiar zużycia energii przez laptopa ASUS ROG Strix SCAR 17 SE

Spoczynek	62 W
Obciążenie renderem CPU	135 W (167 W peak)
Obciążenie grą	263 W (280 W peak)

Kultura pracy jest wyśmienita, dopóki nie aktywujemy turbo…

Chłodzenie w laptopie ASUS ROG Strix SCAR 17 SE to prawdopodobnie największa jego zaleta, choć zdecydowanie nie jest idealne. Trzeba jednak ASUSowi oddać, że realnie zdołał zaprojektować układ odbierający stale ponad 220 W energii w klasycznie wyglądającym laptopie. Udało się to osiągnąć za sprawą nie tylko jeszcze bardziej niż w poprzednim modelu rozbudowanej komory parowej (pokrywającej praktycznie wszystkie wydające ciepło elementy procesora i karty graficznej), ale również dzięki zastosowaniu ciekłego metalu w roli przewodnika ciepła między rdzeniem a komorą parową. Tak intensywny transfer zwyczajnie nie byłby możliwy z użyciem standardowej pasty termoprzewodzącej.

Masywna komora parowa odbiera ciepło z komponentów i przekazuje je dalej do radiatorów - to pozwala znacznie odchudzić laptopa. 

Całość odebranego ciepła z laptopa wyrzucają dwa duże wentylatory, które niestety niedostatek swojej liczebności (przypominamy – Titan GT77 od MSI miał 4 wentylatory!) muszą nadrobić prędkością obrotową, co oznacza wyższy poziom hałasu (bo tak trzeba dźwięk pracy tego laptopa określić). Tak jak już wspominaliśmy – laptop posiada kilka trybów pracy chłodzenia i pełną wydajność oferuje tylko w trybie turbo, który rozkręca wentylatory bardzo blisko maksymalnej prędkości obrotowej. Ręcznie ustawiając wszystkie suwaki na maksymalną pozycję można jeszcze nieco więcej mocy wykrzesać z laptopa, ale wentylatory chodzące na 100% są już naprawdę nieznośne…

Pomiar głośności pracy laptopa ASUS ROG Strix SCAR 17 SE
[dBA], mniej = lepiej

Cichy	38,5
Wydajny	43,4
Turbo	50,0
Manualnie (100%)	(...) 57,4

Okazuje się natomiast, że tryb Performance jest całkiem kulturalny. Realnie cichszy od większości laptopów gamingowych (które testowaliśmy) pracujących w tak nazwanym trybie. W czym tkwi haczyk? Otóż ASUS powinien ten tryb nazwać raczej zbalansowanym, jako że od trybu turbo różni się drastycznie limitem mocy procesora, a co za tym idzie - jego taktowaniem. Karta graficzna również nieco zwalnia i sumarycznie laptop praktycznie spada półkę wydajnościową niżej…

Nieco lepiej sprawa wygląda, gdy obciążymy tylko procesor (np. renderingiem) – tutaj chłodzenie radzi sobie nawet na niższych obrotach i spadek taktowania nie jest aż tak odczuwalny. W takim przypadku nawet tryb cichy spisuje się całkiem dobrze, a w tym trybie laptop faktycznie jest cichy.

Co ciekawe, mimo widocznych na wykresach bardzo wysokich temperatur podzespołów, sama obudowa nie ma problemów z przegrzewaniem się – ciepło bardzo sprawnie jest przenoszone w obszar wentylatorów i dalej wypychane poza obudowę. W praktyce laptop najcieplejszy jest, gdy nic nie robi i wentylatory ledwo co się obracają. Podczas pełnego obciążenia klawiatura robi się wręcz chłodna w dotyku.

Badanie temperatury obudowy w spoczynku:

Na niebiesko średnia temperatura danego obszaru, a na pomarańczowo jego najwyższy odczyt.

Badanie temperatury obudowy przy renderowaniu na CPU:

Na niebiesko średnia temperatura danego obszaru, a na pomarańczowo jego najwyższy odczyt.

Badanie temperatury obudowy podczas gry:

Na niebiesko średnia temperatura danego obszaru, a na pomarańczowo jego najwyższy odczyt.

Ostatecznie o ile imponuje nam, że ASUS poradził sobie z tak mocnymi podzespołami w tak standardowych rozmiarów obudowie, to jednak jesteśmy rozczarowani poziomem hałasu, jaki SCAR 17 SE generuje, gdy chcemy całą tę moc w pełni wykorzystać w grach. Inwestycja w słuchawki z ANC jest tu raczej obowiązkowa (w zasadzie ASUS mógłby takowe dołączać w zestawie jako gratis - wówczas byśmy się hałasu laptopa nie czepiali ;)).

Jak najmocniejszy laptop ASUSa radzi sobie w grach?

Testy w grach przeprowadziliśmy w dwóch trybach – turbo i performance – pierwszy pokazuje pełnię możliwości testowanego laptopa, a drugi realną wydajność, jaką oferuje bez konieczności używania stoperów do uszu. Wyniki porównaliśmy do wcześniejszych testów na m.in. MSI Titan GT77, przy czym należy pamiętać, że wykonywane one były na starszych sterownikach i starszych wersjach gier.

MSI Titan GT77-12UHS - pomiar wydajności w grach
[FPS], 2560x1400 px, najszybszy tryb pracy, więcej = lepiej

Cyberpunk 2077 (Ultra, Ultra RT + DLSS Q)	MSI Titan GT77 (i9-12900HX + RTX 3080 Ti)	53  42
	ASUS ROG Strix SCAR 17 SE (Turbo) (i9-12950HX + RTX 3080 Ti)	53  40
	ASUS ROG Strix SCAR 17 SE (Performance) (i9-12950HX + RTX 3080 Ti)	50  38
	ASUS Zephyrus Duo 16 (R9 6900HX + RTX 3080 Ti)	45*  36*
	MSI Raider GE66  (i7-12700H + RTX 3080)	44  33
	Lenovo Legion 7 (R7 5800H + RTX 3080)	42*  32*
	ASUS ROG Strix SCAR 17 SE (Turbo) (i9-12950HX + RTX 3080 Ti)	70  49
Dying Light 2 (Ultra, Wysoki RT + DLSS Q )	MSI Titan GT77 (i9-12900HX + RTX 3080 Ti)	69  50
	ASUS ROG Strix SCAR 17 SE (Performance) (i9-12950HX + RTX 3080 Ti)	69  48
	ASUS Zephyrus Duo 16 (R9 6900HX + RTX 3080 Ti)	64*  43*
	MSI Raider GE66  (i7-12700H + RTX 3080)	63  45
Far Cry 6 (Ultra, RT ON)	MSI Titan GT77 (i9-12900HX + RTX 3080 Ti)	83  72
	ASUS ROG Strix SCAR 17 SE (Turbo) (i9-12950HX + RTX 3080 Ti)	81  72
	ASUS ROG Strix SCAR 17 SE (Performance) (i9-12950HX + RTX 3080 Ti)	78  71
	MSI Raider GE66  (i7-12700H + RTX 3080)	78  70
	ASUS Zephyrus Duo 16 (R9 6900HX + RTX 3080 Ti)	70*  56*
Horizon: Zero Dawn (Ultra + TAA )	MSI Titan GT77 (i9-12900HX + RTX 3080 Ti)	109  85
	ASUS ROG Strix SCAR 17 SE (Turbo) (i9-12950HX + RTX 3080 Ti)	109  84
	ASUS ROG Strix SCAR 17 SE (Performance) (i9-12950HX + RTX 3080 Ti)	108  81
	ASUS Zephyrus Duo 16 (R9 6900HX + RTX 3080 Ti)	96*  66*
	MSI Raider GE66  (i7-12700H + RTX 3080)	93  67
	Lenovo Legion 7 (R7 5800H + RTX 3080)	91*  61*
Legenda		/  średni FPS  /  1% Low FPS *testy w 2560x1600 px

Nawet w trybie turbo nie udaje się dogonić MSI Titan. Te wyniki, a także analiza taktowania oraz temperatur ukazana wcześniej dają powód do podejrzeń, że jednak procesor w konstrukcji ASUSa jest niewystarczająco dobrze chłodzony. Osiągi w grach, które głównie bazują na karcie graficznej, wypadają podobnie co na Titanie albo nawet ciut lepiej (ASUS fabrycznie wyżej ustawia taktowanie boost), ale gdy tylko gra więcej wymaga od procesora, to wydajność zaczyna się oddalać od tego, co widzieliśmy na laptopie MSI. Niemniej, wydajności nadal mamy tu pod dostatkiem nawet do tych najbardziej wymagających tytułów. Na koniec jeszcze sprawdziliśmy, jak ASUS ROG Strix SCAR 17 SE radzi sobie z najnowszymi, dopiero co wydanymi grami w swojej natywnej rozdzielczości, ale już tylko w trybie "zdatnym do użytkowania", czyli Performance.

MSI Titan GT77-12UHS - pomiar wydajności w grach
[FPS], 2560x1440 px, tryb performance, więcej = lepiej

Assassin's Creed: Valhalla (Najwyższe, TAA)	104  55
Spider-Man: Miles Morales (Ultra + max RT + DLSS Q)	51  34
A Plague Tale: Requiem (Ultra + DLSS Q)	54  42
Elden Ring (Maksymalne)	81 47
Wiedźmin 3: Dziki Gon 4.0 (Ultra+, max RT)	35 25
Legenda	średni FPS   1% Low FPS

Najnowsze tytuły, za wyjątkiem może "odświeżonego" o Ray Tracing Wiedźmina (oraz nietestowanego Portal, który od sprzętu wymaga jeszcze więcej) oferują stanowczo wystarczającą wydajność, aby w najwyższych ustawieniach i w natywnej rozdzielczości sobie bardzo przyjemnie pograć. Taki stan rzeczy powinien się utrzymać pewnie do końca zbliżającego się 2023 roku, a potem pozostanie nam zwiększanie poziomu DLSS albo redukcja części ustawień graficznych. Zawsze można też zmienić laptopa na SCAR 17 SE z 2023 roku ;) 

Testy syntetyczne – sprawdzamy wydajność ogólną ASUS ROG Strix SCAR 17 SE

Testy jak zwykle rozpoczynamy od pakietu Futuremark, w tym testów wydajności 3D w nomen omen 3DMarkach. Tu ponownie wyniki na wykresach nie były wykonywane na jednakowych sterownikach, wersjach systemu oraz samej aplikacji, jednak nadal oferują pewien pogląd na sytuację.

3D Mark - Time Spy
[punkty] wynik ogólny

MSI Titan GT77 Intel Core i9-12900HX, GeForcce RTX 3080 Ti 16 GB, TGP 175 W	13 849
ASUS ROG Strix SCAR 17 SE Intel Core i9-12950HX, GeForcce RTX 3080 Ti 16 GB, TGP 175 W	13 405
Dream Machines RX3080-17PL38 Intel Core i9 11900K, GeForce RTX 3080	12689
MSI Raider GE66-12UH Intel Core i7-12700H, GeForce RTX 3080 TGP 150 W	12628
Lenovo Legion 7  AMD Ryzen 7 5800H, GeForce RTX 3080 TGP 165 W	12262
Gigabyte AORUS 17 XE4 Intel Core i7-12700H, GeForce RTX 3070 Ti TGP 130 W	11187
ASUS Strix SCAR 17 G733 AMD Ryzen 9 5900HX, GeForce RTX 3080	10986
Lenovo Legion 5 Pro  AMD Ryzen 7 5800H, GeForce RTX 3070 TGP 140 W	10701
MSI Crosshair 15 R6E  Intel Core i7-12700H, GeForce RTX 3070 TGP 140 W	10208
Razer Blade 14 AMD Ryzen 9 5900HX, GeForce RTX 3080 TGP 100 W	9945
Acer Nitro 5 Intel Core i7-11800H, GeForce RTX 3070 TGP 100 W	9685
Gigabyte A5 K1 AMD Ryzen 5 5600H, RTX 3060 TGP 130 W	8486
Victus by HP 16 AMD Ryzen 7 5800H, GeForce RTX 3060 TGP 95 W	7938
OMEN 16 AMD Ryzen 7 5800H, Radeon RX6600M TGP 100 W	7795
HP Omen X 2s Intel Core i7-9750H, GeForce RTX 2080 Max-Q	7076
Asus ROG Strix Hero III G531GW-ES013 Intel Core i7-9750H, RTX 2070	6440
Hyperbook SL504 Intel Core i7-9750H, GeForce RTX 2060	6182
ASUS ROG Zephyrus G14 GA401IV AMD Ryzen 9 4900HS, GeForce RTX 2060 Max-Q	6051
Asus FX505DU AMD Ryzen 7 3750H, GeForce GTX 1660 Ti	5046
Dream Machines G1650-15PL61 Intel Core i5-10300H, GeForce GTX 1650 4GB	3624
Acer Swift 5 Intel Core i7 1165G7, Intel Xe	1514

3D Mark - Port Royal
[punkty] wynik ogólny

ASUS ROG Strix SCAR 17 SE Intel Core i9-12950HX, GeForcce RTX 3080 Ti 16 GB, TGP 175 W	8487
MSI Titan GT77 Intel Core i9-12900HX, GeForcce RTX 3080 Ti 16 GB, TGP 175 W	8432
Lenovo Legion 7  AMD Ryzen 7 5800H, GeForce RTX 3080 TGP 165 W	7890
Dream Machines RX3080-17PL38 Intel Core i9 11900K, GeForce RTX 3080	7743
MSI Raider GE66-12UH Intel Core i7-12700H, GeForce RTX 3080 TGP 150 W	7532
ASUS Strix SCAR 17 G733 AMD Ryzen 9 5900HX, GeForce RTX 3080	6925
Gigabyte AORUS 17 XE4 Intel Core i7-12700H, GeForce RTX 3070 Ti TGP 130 W	6812
Lenovo Legion 5 Pro  AMD Ryzen 7 5800H, GeForce RTX 3070 TGP 140 W	6584
Razer Blade 14 AMD Ryzen 9 5900HX, GeForce RTX 3080 TGP 100 W	6508
MSI Crosshair 15 R6E  Intel Core i7-12700H, GeForce RTX 3070 TGP 140 W	6070
Gigabyte AERO 17 HDR YC Intel Core i9-10980HK, GeForce RTX 3080	6060
Acer Nitro 5 Intel Core i7-11800H, GeForce RTX 3070 TGP 100 W	5791
Gigabyte A5 K1 AMD Ryzen 5 5600H, RTX 3060 TGP 130 W	5088
Hyperbook NH5 (2021) Intel Core i7-10870H, GeForce RTX 3060 TGP 80 W	4828
Victus by HP 16 AMD Ryzen 7 5800H, GeForce ,RTX 3060 TGP 95 W	4512
OMEN 16 AMD Ryzen 7 5800H, Radeon RX6600M TGP 100 W	3641

Wyniki w zasadzie pokrywają się z tymi z gier – Titan pozostaje Titanem, oferując bezkompromisową wydajność (przy wyższej kulturze pracy). Testowany STRIX jednak nie pozostaje wcale daleko w tyle, zwłaszcza zważywszy na znacznie mniejszy układ chłodzenia (a co za tym idzie wagę i ogólne wymiary). Rodzi się pytanie, czy taki status utrzyma się również poza grami – ostatecznie to ASUS posiada mocniejszą odmianę procesora Intel Core i9.

PC Mark 10
[punkty] wynik ogólny

MSI Titan GT77 Intel Core i9-12900HX, GeForcce RTX 3080 Ti 16 GB, TGP 175 W	8357
ASUS ROG Strix SCAR 17 SE Intel Core i9-12950HX, GeForcce RTX 3080 Ti 16 GB, TGP 175 W	8096
ASUS ROG Flow Z13 + ROG XG Mobil Intel Core i9-12900H, GeForce RTX 3080 16 GB TGP 150 W	7919
Dream Machines RX3080-17PL38 Intel Core i9 11900K, GeForce RTX 3080	7872
Gigabyte AORUS 17 XE4  Intel Core i7-12700H, GeForce RTX 3070 Ti TGP 130 W	7790
ASUS Zephyrus Duo 15 GX551 AMD Ryzen 9 5900HX, GeForce RTX 3080 Max-Q	7456
ASUS Strix SCAR 17 G733 AMD Ryzen 9 5900HX, GeForce RTX 3080	7390
MSI Raider GE66  Intel Core i7-12700H + GeForce RTX 3080 8 GB TGP 150 W	7344
ASUS ROG Flow Z13 Intel Core i9-12900H, GeForce RTX 3050 Ti 4 GB TGP 40 W	7202
ASUS ROG Zephyrus Duo 15 GX5550L Intel Core i9 10980HK, RTX 2080S Max-Q	7198
Lenovo Legion 7  AMD Ryzen 7 5800H, GeForce RTX 3080 TGP 165 W	7097
MSI Crosshair 15 R6E  Intel Core i7-12700H, GeForce RTX 3070 TGP 140 W	7055
Lenovo Legion 5 Pro  AMD Ryzen 7 5800H, GeForce RTX 3070 TGP 140 W	7038
Razer Blade 14 AMD Ryzen 9 5900HX, GeForce RTX 3080 TGP 100 W	6814
OMEN 16 AMD Ryzen 7 5800H, Radeon RX6600M TGP 100 W	6802
Asus ROG Zephyrus S GX502GV Intel Core i7-9750H, RTX 2060	6376
Dream Machines G1660Ti-17PL26 Intel Core i7-9750H, GTX 1660 Ti	6282
Gigabyte A5 K1 AMD Ryzen 5 5600H, RTX 3060 TGP 130 W	6231
Asus FX505DU AMD Ryzen 7 3750H, GTX 1660 Ti	5399
Acer Swift 5 Intel Core i7 1165G7, Intel Iris Xe	4868
Acer Swift 3 AMD Ryzen 7 4700U, iGPU Radeon (Vega 7)	4803
Lenovo Yoga C940 Intel Core i7-1065G7, Intel Iris Plus	4665
Acer Aspire 5 Intel Core i5 1135G7, Intel Iris Xe	4382

Crossmark to test weryfikujący głównie codzienne, biurowe i biznesowe zastosowania sprzętu - karta graficzna nie ma tu znaczenia.

Wyniki testu CrossMark - wynik ogólny
[pkt], na czerwono wynik "wydajności", na zielono "kreatywności", a na żółto "reakcji", więcej = lepiej 

Desktop PC Core i7-12700KF, RTX 3060 12GB, 64 GB RAM 5200 MHz, 1 TB SSD PCI-E 4.0 x4	2129 1927 / 2422 / 1949
MSI Titan GT77 Core i9-12900HX,  RTX 3080 Ti 16 GB 64 GB DDR5 4000 MHz 2 TB SSD PCI 4.0x4	2111 1953 / 2317 / 2015
Intel NUC Dragon Canyon 12th Core i9-12900, RTX 3060, 64 GB RAM 3200 MHz, 1 TB SSD PCI-E 3.0 x4	1982 1844 / 2208 / 1781
MSI Raider GE66  Core i7-12700H,  RTX 3080 8 GB 32 GB DDR5 4800 MHz 1 TB SSD PCI 4.0x4	1938 1800 / 2125 / 1836
ASUS ROG Strix SCAR 17 SE Core i9-12950HX, RTX 3080 Ti 64 GB DDR5 4800 MHz 4 TB SSD NVMe PCI-E 4.0	1929 1756 / 2230 / 1657
ASUS ROG Flow Z13 Core i9-12900H, RTX 3050 Ti 4 GB 16 GB DDR5 5200 MHz 1 TB SSD  PCI 4.0x4	1928 1777 / 2196 / 1669
Gigabyte AORUS 17 XE4 Core i7-12700H,  RTX 3070 Ti, 16 GB DDR4 3200 MHz, 1 TB SSD PCI 4.0 x4	1918 1854 / 1970 / 1960
MSI Crosshair 15 R6E Core i7-12700H,  RTX 3070, 32 GB DDR4 3200 MHz, 1 TB SSD PCI 4.0 x4	1810 1766 / 1885 / 1725
MSI Creator P50 Intel Core i7-11700, RTX 3060 64 GB DDR4 3200  MHz 1 TB SSD PCI-E 3.0x4	1452 1486 / 1495 / 1238
Desktop PC Core i7-10700, RTX 3080, 32 GB RAM 3600 MHz 1 TB SSD PCI-E 3.0 x4	1389 1330 / 1541 / 1158
Huawei MateBook 14s Core i5-11300H, Intel Iris Xe80, 16 GB RAM	1350 1379 / 1336 / 1308
Lenovo Legion 7 Ryzen 7 5800, RTX 3080, 16 GB RAM	1310 1315 / 1397 / 1067
Gigabyte A5 K1 Ryzen 5 5600H, RTX 3060 16 GB DDR 4 3200 MHz 512 GB SSD PCI-E 3.0 x4	1302 1316 / 1371 / 1082
HP Spectre X360 14 Core i7-1165G7, Intel Iris Xe96 16 GB RAM	1280 1261 / 1453 / 911
OMEN 16 AMD Ryzen 7 5800H, Radeon RX6600M 16 GB DDR4 3200 MHz 512 GB SSD PCI 3.0	1260 1232 / 1370 / 1046
MSI PRO DP21-11M Core i5-11400, UHD730 8 GB RAM	1207 1296 / 1201 / 991
ASUS Expert Book Core i3-10110U, Intel UHD 8 GB RAM	691 791 / 588 / 744
Lenovo V14-ADA Ryzen 3 3250U, Vega 3 8 GB RAM	631 725 / 549 / 630
HP G8 255 Athlon Gold, Radeon Graphics 8 GB	600 690 / 522 / 599
ASUS Vivobook Go 15 Intel Celeron N4020	320 414 / 241 / 347

Syntetyczne testy, zarówno PCMark10, jak i CrossMark nie wypadły pomyślnie dla ASUSa – strata 5% może i nie wydaje się duża, ale świadczy o lepszym zbalansowaniu podzespołów w przypadku MSI (lub lepszym zarządzaniu pracą procesora) – być może istotną rolę odgrywają też pamięci – MSI wybrało niżej taktowane (4000 MHz) moduły z niższym opóźnieniem (CL32), podczas gdy ASUS postawił na standardowe taktowanie (4800 MHz) z równie standardowym opóźnieniem (CL40). Powodu można się również dopatrywać w dysku – MSI postawiło na jeden ekstremalnie szybki dysk, podczas gdy ASUS wybrał opcję macierzy RAID 0 z dwóch bardziej standardowych dysków NVMe PCI-E 4.0 (które razem oferują oszałamiające prędkości liniowego zapisu/odczytu, ale mniej imponującą szybkość wykonywania losowych operacji).

Z pewnością nie można odmówić takiej konfiguracji prędkości zapisu i odczytu liniowego – tylko, że te wartości na wiele się nie zdają w codziennych zastosowaniach, zatem to faktycznie może być powód różnic w testach ogólnych na korzyść Titana. Niemniej to nadal diabelnie szybka konfiguracja dysków.

Testy w zastosowaniach profesjonalnych potwierdzają wcześniejsze wnioski

Przechodzimy już do realnych testów w aplikacjach użytkowych (graficznych i projektowych), jakie testuje pakiet SPEC oraz nasza własna procedura. Ostatecznie tak szybki sprzęt nadaje się nie tylko do grania, ale może równie dobrze na siebie samego zarobić (w rękach wprawionego zawodowca). W tym przypadku testy prowadziliśmy tylko w trybie Performance, jako że w takich zastosowaniach wycie wentylatorów w trybie turbo jest w naszej opinii nieakceptowalne.

Wyniki testów z pakietu SPECviewperf 2020

Wyniki testów z pakietu SPECWorkstation 3.1

Testy nie chcą wyjść inaczej – procesor często dławiony do 50 W nie ma wielkiego pożytku ze swojej specyfikacji. Pewnym rozwiązaniem byłoby ustawienie ręcznej krzywej chłodzenia (oprogramowanie na to pozwala), aby pozwolić na nieco dłuższe utrzymywanie wysokiego taktowania bez rozkręcania jeszcze w pełni wentylatorów. Finalnie jednak ASUS ROG Strix SCAR 17 SE raczej zawodzi w zastosowaniach „poza grami”, do których ewidentnie nie został zaprojektowany. Owszem – nadal oferuje tu ogromną wydajność, ale nie na tyle dużą, aby uzasadnić swój koszt i zwyczajnie zdarza mu się przegrywać z konkurencją wyposażoną w lepiej zaopiekowane Core i7-12700H. 

Czy warto kupić laptopa ASUS ROG Strix SCAR 17 SE?

Czytając recenzję mogliście pewnie odnieść wrażenie, że laptop ASUSa wypadł słabo w naszych testach – nic bardziej mylnego! Wyniki obiektywnie są wyśmienite i to generalnie niesamowicie szybki, całkiem zgrabny oraz do pewnego momentu nawet kulturalny laptop. Nawet jego stylistyka może się podobać, choć to już oczywiście kwestia gustu. Wszystko jednak rozbija się o cenę, a ta zwyczajnie nie zostawia miejsca na nawet najmniejsze kompromisy, których jednak sporo się doszukaliśmy.

RGB nie jest nachalne, a nawet jeżeli by nam przeszkadzało, to można je wyłączyć lub przestawić na neutralny, jednolity kolor.

Przykładowo matryca, mimo że wyśmienita i w zasadzie jedna z najlepszych, jakie testowaliśmy, to jednak nie ta zupełnie najlepsza z oferty ASUSa. Chłodzenie owszem wyśmienicie radzi sobie z odprowadzeniem ciepła, jakie generują nawet te ekstremalnie topowe podzespoły, ale robi to kosztem bardzo wysokiego natężenia dźwięku pracy wentylatorów. Dyski i pamięci również nie zostały dobrane (w naszym modelu) z zupełnie najwyższej półki, nawet jeżeli i tak są niesamowicie szybkie. A wisienką na torcie jest brak kamery internetowej i skromna ilość złączy.

ASUS ROG Strix SCAR 17 SE to niebywale szybki, zgrabny i widowiskowy laptop – w tym roku jednak nie udało mu się zdobyć korony najszybszego laptopa dla graczy

Poza już wspomnianymi „prawie idealnymi” zaletami, w testowanym laptopie podobało nam się to, jak długo potrafi pracować na baterii w trybie biurowym lub podczas oglądania filmów. Docenić trzeba również poziom, w jakim możemy laptopa spersonalizować – zarówno fizycznie przez wymienne fragmenty obudowy albo scenariusze pracy podświetlenia, jak i programowo przez oskryptowanie działania tokena NFC. Dużym plusem jest też obecność dodatkowego, mniejszego zasilacza.

Zielony pasuje do karty NVIDIA :)

Ostatecznie, za blisko 20 tysięcy złotych otrzymujemy jednego z najszybszych laptopów, jakiego obecnie może sobie wymarzyć wymagający mobilności gracz. Jeżeli aspekt mobilności jest ważniejszy od czystej wydajności, to w zasadzie będzie to obecnie najlepszy wybór w tym segmencie cenowym. W przeciwnym razie raczej skłanialibyśmy się ku dopłacie 3-4 tysięcy do MSI Titan GT77, który jest bardziej bezkompromisową propozycją.