Mini PC do dużych zadań – recenzja MSI PRO DP21 11M

To już trzeci testowany przez nas w ostatnim czasie mini PC, choć pierwszy tak prawdziwie biurowy – bez zbędnych fajerwerków i w pełni skupiający się na efektywności oraz kulturze pracy. Choć atrakcyjnego desingu nowemu MSI PRO też nie można odmówić, zwłaszcza jeżeli podchodzą nam bardziej industrialne wykończenia.

Wraz z komputerem otrzymujemy zestaw do montażu dwóch dodatkowych dysków 2,5.

MSI PRO DP21 zdecydowanie prezentuje się jak komputer do zastosowań profesjonalnych

Komputer można ostatecznie używać w jednej z trzech opcji usadowienia. Pierwsza (widoczna powyżej) „na stojąco” z użyciem dołączonej podstawy, druga (widoczna poniżej) „na leżąco” (po doklejeniu gumowych nóżek z zestawu, czego zapomnieliśmy zrobić) oraz trzecia z wykorzystaniem dołączonego adaptera do VESA, czyli na dedykowanym uchwycie.

Obudowa jest stalowa, ale front wykonano z plastiku – całość wygląda bardzo spójnie.

Z boku obudowy znajdziemy otwory wentylacyjne, którymi zestaw wypycha ciepłe powietrze. Otwór wlotowy umieszczono na górze (względnie po prawej) nad wentylatorem procesora, który de facto jest jedyną ruchomą częścią tego zestawu. Zasilacz w tym przypadku jest zewnętrzny, zatem chłodzony pasywnie.

Niestety MSI nie zastosowało żadnych filtrów przeciwkurzowych, zatem osoba odpowiedzialna za konserwację urządzeń w firmie będzie miała co robić.

Z przodu widać od razu cztery porty USB, co jest bardzo zacną liczbą jak na tak mały sprzęt. Niestety brak charakterystycznego dla USB 3.0 niebieskiego koloru złącza nie wynika tu z decyzji artystycznych – wszystkie cztery złącza są w standardzie USB 2.0. Obok znajdziemy jeszcze osobne złącza miniJack 3,5 mm dla słuchawek oraz mikrofonu, zatem jeżeli używamy zestawu ze złączem typu Combo, to konieczne będzie zastosowanie adaptera. Na szczycie (lub skrajnie po lewej) umieszczono przycisk zasilania oraz pod nim diodę sygnalizującą pracę dysku. Zasilanie sygnalizowane jest przez podświetlenie przycisku zasilania.

Srebrny emblemat z logo MSI jako jedyny przełamuje czerń obudowy, przy okazji wykonaniem imitując aluminium.

Pozostałe porty, w tym kolejne cztery USB, ale już prawidłowo w standardzie 3.2 (5 Gbps), znajdziemy naturalnie z tyłu obudowy, a łącznie z tymi z przodu MSI PRO DP21 oferuje:

• 4x USB 3.2 gen. 1;
• 4x USB 2.0 (front);
• 2x COM (RS-232);
• 1x RJ45 (GbE);
• 1x HDMI 2.0;
• 2x wejście mikrofonu (jedno na froncie);
• 1x wyjście słuchawkowe (front);
• 1x wyjście liniowe.

Przyznacie, że całkiem sporo złączy, jak na tak mały zestaw. W szczególności obecność złączy RS-232 podnosi przydatność tego zestawu w środowiskach, w których trzeba pracować ze specyficznymi maszynami analogowymi – wyklucza to konieczność stosowania często mało stabilnych adapterów na USB.

Na szczycie widać również złącze blokady typu Kensington.

W zasadzie mamy tu tylko jedno bardzo istotne zastrzeżenie – jedno złącze wyjścia obrazu to STANOWCZO za mało jak na dzisiejsze standardy. Fakt, że obecne tu HDMI 2.0 obsłuży nawet rozdzielczość 4K przy 60 Hz, niewiele tylko ten, nomen omen, obraz sytuacji poprawia.

Specyfikacja testowanego mini PC MSI PRO DP21

Minimalna konstrukcja nie oznacza braku możliwości rozbudowy!

Zwykle tak małe zestawy to w praktyce laptopy pozbawione ekranów i peryferiów, co oznacza, że w przypadku awarii jakiegoś podzespołu lub chęci ulepszenia sprzętu zostaje nam tylko wymiana całego zestawu na nowy. Nie jest tak w przypadku MSI PRP DP21. W zasadzie to jest to pod względem rozbudowy niemalże zwyczajny PC. Wymienić można procesor (LGA1200), pamięci (SO-DIMM DDR4), dysk (M.2-2280 NVMe), kartę sieciową (M.2-2230), a nawet chłodzenie (do 40 mm wysokości)!

Fabryczne chłodzenie Intela można w tej malutkiej obudowie wymienić na mocniejsze (z ciepłowodami i nieco spokojniejszym wentylatorem) czyniąc zestaw praktycznie bezgłośnym.

Od razu też widzimy, że nasza konfiguracja została wyposażona tylko w jedną kość RAM – w przypadku zestawu dla graczy byłaby to poważna wada, gdyż brak pracy 2-kanałowej znacznie obniża wydajność w grach. Jednak w zastosowaniach biurowych różnica jest już znacznie mniej dostrzegalna, a zawsze mamy możliwość łatwego dołożenia kolejnych 8 GB.

Wymienić możemy również fabryczny dysk M.2, choć płyta z chipsetem H510 nie skorzysta z przewagi, jaką dają dyski PCI-E 4.0.

Hipotetycznie zatem można wybrać konfigurację z bardzo podstawowym procesorem, małą pojemnością RAM i dysku, aby w razie potrzeby wymienić te podzespoły na mocniejsze odpowiedniki. Samo dołożenie dysków 2,5” jest w sumie bardzo proste, choć nawet tu konieczne będzie naruszenie plomby gwarancyjnej – to akurat nieładnie ze strony MSI…

Testy kultury pracy i wydajności chłodzenia

Testowana przez nas konfiguracja posiada niemal najwydajniejszy CPU, oferowany przez MSI w tej konstrukcji – szybszy byłby tylko i7-11700, choć biorąc pod uwagę limity zasilania nałożone na te procesory (w obu przypadkach 65 W, czyli identycznie, co najnowsze Core i9-12900 w najmocniejszym Intel NUC 12 Dragon Canyon!), różnice będą sprowadzać się raczej do wydajności 1-2 wątkowej, gdzie Core i7 utrzyma wyższy zegar boost. Nie jest to jednak aż tak problematyczne jak w sporo większym MSI Crator P50, w którym zapotrzebowanie na wydajność było bardziej uzasadnione docelowym zastosowaniem.

Co ciekawe, w mniej obciążających zastosowaniach, jak test 3DMark powyżej, procesor długo utrzymuje taktowanie powyżej 4 GHz na wszystkich rdzeniach.

W sytuacji, gdy przyjdzie nam do głowy na takim maluszku zająć się renderowaniem złożonych scen z użyciem procesora (trudno wspomagać się kartą, której nie ma), to taktowanie momentalnie spada do poziomu 3,2-3,3 GHz, gdzie utrzymuje się już całkiem stabilnie. Zmuszony do takiej pracy MSI PRO jest już bardzo głośny (52 dB z odległości 50 cm, czyli na poziomie uszu, gdy MSI PRO leży na biurku), co jest zasługą fabrycznego, wysokoobrotowego chłodzenia Intel. Co ciekawe zmiana profili wydajności nie wpływa na limit mocy procesora - ten zawsze wynosi 65 W, nawet w profilu "cichym". 

Biorąc pod uwagę, że takie obciążenie będzie bardzo rzadkim widokiem w typowych dla tego sprzętu sytuacjach, możemy przymknąć oko na ponad 80°C na procesorze. Szkoda też, że tryby wydajności nie różnią sie limitem mocy zasilania CPU.

Jeżeli jednak komputera będziemy używać bardziej zgodnie z przeznaczeniem, czyli do typowych zadań biurowych lub nawet projektowych, w których procesor nie będzie stale obciążony, to okazuje się, że chłodzenie jest ledwie słyszalne, oscylując między dwoma biegami (generując między 28 a 33 dB natężenia dźwięku). To świetny wynik w tej klasie sprzętu, często lepszy od typowych laptopów, które często potrafią być w takich sytuacjach głośniejsze. Nie polecamy jednak akywować trybu "cichego" pod pełnym obciążeniem - MSI obniża tu tylko obroty wentylatora, ale ten i tak aktywuje się z pełną siłą, gdy procesor dobije (rychło) do krytycznej temperatury. MSI powinno rozważyć w przyszłości poprawę działania profili, np. śladem tego z Intel NUC, narzucając limit 35 W i 55 W na niższe profile, dzięki czemu zagwarantuje cichą pracę nawet pod pełnym obciążeniem. Przy okazji warto nadmienić, że obudowa potrafi się mocniej nagrzać, ale tylko gdy faktycznie dłuższą chwilę sprzęt maksymalnie obciążamy. 

Pomiary poboru energii przez MSI PRO DP21-11M (tryb najwyższej wydajności) [W]

Spoczynek	20 W
Obciążenie odtwarzaniem filmu	26 W (51 W peak)
Obciążenie renderem CPU	95 W (105 W peak)

Kolejną zaletą zestawów miniPC jest niskie zużycie prądu, choć należy zaznaczyć, że uwzględniając pobór energii osobnego monitora, nie aż tak niskie, jak w przypadku samodzielnego laptopa. Pozornie mówimy tu o różnicy rzędu kilku watów, jednak w skali kilkuset komputerów w typowej korporacji może się to już przekładać na realną różnicę w kosztach utrzymania. Niemniej, w kategorii mini PC, MSI PRO DP21 wypada w tej kwestii całkiem dobrze, zwłaszcza biorąc pod uwagę użycie wydajnych, niemobilnych podzespołów.

Sprawdzamy wydajność MSI PRO DP21

Oczywiście testów wydajności nie mogliśmy odpuścić, choć te należy odnosić tylko do naszej konfiguracji testowej (Core i5-11400 + 8 GB RAM).

PC Mark 10
[punkty] wynik ogólny

Desktop PC Intel Core i7-12700KF, RTX 3060 12 GB TGP 160 W	8363
Intel NUC Dragon Canyon 12th Intel Core i9-12900, RTX 3060 12 GB TGP 160 W	8022
ASUS ROG Flow Z13 + ROG XG Mobil Intel Core i9-12900H, GeForce RTX 3080 16 GB TGP 150 W	7919
Razer Blade 14 AMD Ryzen 9 5900HX, GeForce RTX 3080 TGP 100 W	6814
MSI Creator P50 Intel Core i7-11700, RTX 3060 TGP 160 W	6722
Asus ROG Zephyrus S GX502GV Intel Core i7-9750H, RTX 2060	6376
Dream Machines G1660Ti-17PL26 Intel Core i7-9750H, GTX 1660 Ti	6282
Lenovo V55t AMD Ryzen 5 4600G, AMD Vega 7	5421
Microsoft Surface Laptop 14 AMD Ryzen 7 4980U, AMD Vega 8	5003
Acer Swift 5 Intel Core i7 1165G7, Intel Iris Xe	4868
Acer Swift 3 AMD Ryzen 7 4700U, iGPU Radeon (Vega 7)	4803
Lenovo Yoga C940 Intel Core i7-1065G7, Intel Iris Plus	4665
MSI PRO DP21-11M Intel Core i5-11400, Intel UHD 730	4451
Acer Aspire 5 Intel Core i5 1135G7, Intel Iris Xe	4382
Lenovo V14-ADA Ryzen 3 3250U, Vega 3	3324
ASUS Expert Book Core i3-10110U, Intel UHD	3141
HP G8 255 Athlon Gold, Radeon Graphics	3018
ASUS Vivobook Go 15 Intel Celeron N4020	1461

Porównanie do innych miniPC oraz laptopów biznesowych nie wypada w tym teście szczególnie korzystnie dla MSI PRO. Winę ponosi tu zintegrowany układ graficzny Intela, który zwyczajnie drastycznie przegrywa, nawet z układami AMD Vega, a o dedykowanych kartach nie wspominając. Lepiej sytuacja wygląda, gdy spojrzymy na wyniki CrossMark, który idealnie weryfikuje wydajność sprzętu w zastosowaniach stricte biznesowych.

Dokładnie takiego wyniku powinniśmy oczekiwać od komputera do pracy.

CrossMark
[punkty] wynik ogólny + wyniki cząstkowe pod wykresem

Desktop PC Core i7-12700KF, RTX 3060 12GB, 64 GB RAM 5200 MHz, 1 TB SSD PCI-E 4.0 x4	2129 1927 / 2422 / 1949
Intel NUC Dragon Canyon 12th Core i9-12900, RTX 3060, 64 GB RAM 3200 MHz, 1 TB SSD PCI-E 3.0 x4	1982 1844 / 2208 / 1781
ASUS ROG Flow Z13 Core i9-12900H, RTX 3050 Ti 4 GB 16 GB DDR5 5200 MHz 1 TB SSD PCI 4.0x4	1928 1777 / 2196 / 1669
MSI Creator P50 Intel Core i7-11700, RTX 3060 64 GB DDR4 3200  MHz 1 TB SSD PCI 3.0x4	1452 1486 / 1495 / 1238
Desktop PC Core i7-10700, RTX 3080, 32 GB RAM 3600 MHz 1 TB SSD PCI-E 3.0 x4	1389 1330 / 1541 / 1158
Huawei MateBook 14s Core i5-11300H, Intel Iris Xe80, 16 GB RAM	1350 1379 / 1336 / 1308
Lenovo Legion 7 Ryzen 7 5800, RTX 3080, 16 GB RAM	1310 1315 / 1397 / 1067
HP Spectre X360 14 Core i7-1165G7, Intel Iris Xe96 16 GB RAM	1280 1261 / 1453 / 911
MSI PRO DP21-11M Core i5-11400, UHD730 8 GB RAM	1207 1296 / 1201 / 991
ASUS Expert Book Core i3-10110U, Intel UHD 8 GB RAM	691 791 / 588 / 744
Lenovo V14-ADA Ryzen 3 3250U, Vega 3 8 GB RAM	631 725 / 549 / 630
HP G8 255 Athlon Gold, Radeon Graphics 8 GB	600 690 / 522 / 599
ASUS Vivobook Go 15 Intel Celeron N4020	320 414 / 241 / 347

20% ponad referencyjny wynik, który uznaje się za gwarantujący komfort, to świetny rezultat. Oczywiście do zestawów z dyskami PCI-E 4.0 oraz 12. generacją procesorów Intel dużo brakuje, ale to zwyczajnie byłby overkill do zastosowań, do jakich projektowano MSI PRO.

Dla zwolenników bardziej archaicznych testów, zamieszczamy również wyniki Passmark 9.0.

MSI podeszło mocno oszczędnie do kwestii dysku w modelu PRO DP21

Nasz model wyposażono w budżetowy dysk WD Blue SN530 o pojemności 256 GB. Co więcej, został on fabrycznie sformatowany z podziałem na dwie partycje – ~150 GB na system i ~75 GB na dane użytkownika, co uniemożliwiło wykonanie części testów (które wymagają 100 GB wolnej przestrzeni, podczas gdy same zajmują 60 GB…). Ogólnie nie jesteśmy zwolennikami takiego dzielenia dysków SSD, zwłaszcza że system Windows można obecnie przywracać bez utraty danych użytkownika z partycji systemowej.

Nie jest to może wyjątkowo szybki SSD ale do typowych zastosowań biurowych nie ma to znaczenia.

Wydajność tego dysku jest nam dobrze znana, bo to częsty wybór w konstrukcjach OEMowych. Jest on nieco szybszy od dysków SATA SSD, ale zdecydowanie daleko mu do osiągów nawet średniej półki modeli z tym samym interfejsem PCI-E 3.0.

Prędkość zapisu zdecydowanie nie jest mocną stroną tego dysku, szczęśliwie to ta mniej istotna z jego cech.

MSI PRO to nie jest sprzęt dla graczy

Bardziej, aby rozwiać wszelkie wątpliwości, niż nawet z ciekawości, wykonaliśmy też test w 3DMark Night Raid. To powinno wystarczyć, aby podkreślić, że komputer bez dedykowanej karty graficznej lub chociaż APU, nie nadaje się do grania.

3DMark Night Raid i Wild Life
[punkty] wynik ogólny

Intel NUC 12 Dragon Canyon
MSI Prestige 14 EVO	17 982 13 308
Dell Inspiron 14 7400	16 602 12 023
Lenovo Yoga 9i	15 145 12 228
ASUS ZenBook Flip S 13	13 920 12 112
HP Spectre X360 14	13 711 12 511
LG Gram 17	13 308 11 560
Microsoft Surface Laptop 14	13 182  6016
LG Gram 14	12 149 11 065
HP ENVY 13	12 012 7569
MSI PRO DP21-11M	6338  3270
Lenovo V14-ADA	5308  2940
HP G8 255	4366  2210
ASUS Vivobook Go 15	1450  952
Legneda:	3DMark Night Raid 3DMark Wild Life

Czy MSI PRO to dobry komputer do biura?

Widać, że MSI nie od dziś robi tego typu komputery, gdyż zestaw MSI PRO DP21 jest całkiem mocno dopracowany. Łączy w sobie bardzo kompaktowy rozmiar z wysoką wydajnością i responsywnością działania w zastosowaniach biurowych. Co więcej, osiąga to w całkiem stylowej obudowie, która dodatkowo odznacza się wysoką kulturą pracy.

Widać tu w sumie pewne podobieństwo do konsoli Xbox Series-S :)

Jedyne, do czego musimy się w konstrukcji MSI przyczepić, to kwestia złączy. Brak portów USB 3.2 na froncie oraz tylko jedno wyjście video to stanowczo złe decyzje designerskie, które realnie wpływają na komfort pracy z tym komputerem. Nieco może też zawodzić głośność chłodzenia pod pełnym obciążeniem, ale to raczej nigdy nie jest osiągane w typowych zastosowaniach. Doceniamy natomiast możliwości rozbudowy oraz serwisowania (przez wymianę podzespołów) – to zdecydowanie rzadki widok w tym segmencie PC.

MSI PRO DP21 to zaskakująco udana konstrukcja dla biznesu, choć nie jest pozbawiona drobnych mankamentów

Ostatecznie MSI PRO DP21 możemy polecić nie tylko do typowej pracy w boksach (gdzie zwykle jeden ekran wystarczy), ale również użytkownikom domowym, którzy potrzebują zgrabnego komputera do biurowych/naukowych zadań (i nie chcą być rozpraszani potencjałem gamingowym maszyny). Jego podstawowe konfiguracje rozpoczynają się już od 1999 zł, ale nawet dopłata do naszej wersji kosztującej 2800 zł nie jest złym pomysłem, względem wydajności, jaką wnosi. 

Sprzęt do testów dostarczył producent - MSI.