Nauka

Udany lot i lądowanie Starship SN10. Ale gdy opadł pył stało się niespodziewane...

przeczytasz w 2 min.

Przejście do historii w przypadku SpaceX Starship nie jest proste. Wiedzieliśmy już że górny człon rakiety potrafi latać na 10 kilometrów, a potem w kontrolowany sposób opadać na Ziemię. Niestety w momencie lądowania testowe SN8 i SN9 uległy rozbiciu. Nadzieją był lot SN10.

Pierwsza z trzech prób lądowania po locie na Starship SN8 wysokość ponad 10 kilometrów została podjęta w grudniu 2020 roku. Jak wiemy udało się prawie wszystko, z tą różnicą, że rakieta nie zwolniła odpowiednio i prawie pionowo opadając rozbiła się na powierzchni lądowiska.

Druga próba przeprowadzona już w tym roku, była jeszcze bardziej ekscytująca. Najpierw lot stanął pod znakiem zapytania ze względu na konflikt z FAA, które nie chciało wydać odpowiedniego zezwolenia na lot. W końcu Starship SN9 dokonał lotu, ale w trakcie lądowania nie przyjął odpowiedniej pozycji i uderzył bokiem w ziemię. Znowu rakieta została stracona.

Starship SN10 i SN9
Starship SN10 i SN9 jeszcze razem na platformie startowej

Ten lot był tym bardziej ciekawy, jako że obok SN9 na polu startowym stał już kolejny SN10. Nie stało się mu nic złego, więc SpaceX podjął kolejną próbę. Jak zwykle były odroczenia startu, ale w końcu 3 marca Starship SN10 poleciał.

Lot i lądowanie Starship SN10 to sukces, ale SpaceX chce nie tylko udanego lądowania

Trzecia próba w końcu okazała się sukcesem. Jak donosi SpaceX Starship SN10 wzniósł się na wysokość 10 kilometrów, potem opadał wykorzystując aktywną kontrolę areaodynamiczną trajektorii lotu, a tuż przed lądowaniem przyjął odpowiednią pozycję i przyziemił co pokazuje film SpaceX. Lot trwał 6 minut i 20 sekund.

Sukces, bo w końcu udało się wylądować sprawił, że SpaceX z humorem podeszło do tego co wydarzyło się kilka minut po lądowaniu. Starship SN10 podległ jak to określono „niezaplanowanemu demontażowi”. Na kolejnym filmie dokładnie widać co przez to rozumie SpaceX.

Wnioski z trzeciej próby lotu i lądowania SN10 są następujące. Poprawne lądowanie jest osiągalne z wykorzystaniem napędu Starship, ale zdolność tego modułu całej rakiety, w który wchodzi jest główny moduł napędowy Super Heavy, do ponownego wykorzystania wciąż nie została wykazana.

Wiadomo zatem już co czeka nas w niedalekiej przyszłości. SpaceX z pewnością podejmie kolejne wyzwanie, którego celem będzie poprawienie coraz bardziej korzystnej statystyki startów i lądowań Starship.

Źródło: SpaceX, Space.com

Czytaj więcej na temat SpaceX:

Komentarze

31
Zaloguj się, aby skomentować
avatar
Komentowanie dostępne jest tylko dla zarejestrowanych użytkowników serwisu.
  • avatar
    Kerebron
    22
    Operacja się udała, tylko pacjent nie żyje. :)
    • avatar
      Faflucy
      17
      Po prostu trzeba szybko wysiadać :)
      • avatar
        Ciekawski_
        10
        Muszę kilka kwestii wyjaśnić mniej zorientowanym.
        Czy Pan autor oglądną chociaż te filmiki? Każdy co się zna choć trochę na temacie to zobaczył, że to nie było udane lądowanie. Oczywiście lepsze od poprzednich, ale nie można go uznać za udane. Widać, że po wylądowaniu był pochylony. Albo nie wysunęły się "nogi", albo zostały zmiażdżone zbyt mocnym przyziemieniem. Na filmiku widać, że aż lekko podskoczył (odbił się) po przyziemieniu.
        Najciekawsze, że dla SpaceX to nawet lepiej, że ostatecznie eksplodował. Łatwiej posprzątać szczątki, niż demontować wrak. Ten prototyp i tak był jednorazowy i nie został by już nigdy użyty, nawet jakby nie eksplodował.
        No i trzeba pamiętać, że to wciąż są wczesne prototypy. One z założenia mają podczas swoich lotów dostarczać jak najwięcej informacji. Raczej nikt nie zakłada ich w pełni udanego lotu i lądowania. Już lot SN8 był tak dużym sukcesem, że SpaceX zrezygnowała z prototypów SN12-14 (częściowo skompletowany SN12 został rozebrany). Po SN11 będzie od razu mocno zmodyfikowany SN15. Prawdopodobnie już lot SN8 dostarczył informacji, których oczekiwali po całej serii SN8-14. Podejrzewam, że dopiero od tego modelu (SN15) zakłada się większą szansę na w pełni udany lot i lądowanie. Pewnie nie od razu SN15, ale któregoś z tej serii prototypów SN15-19.
        Jest rzecz, na którą nikt poza mediami specjalistycznymi, nie zwrócił uwagi, a jest to chyba najważniejszy element testu SN10. Lot został odwołany w wyniku nieprawidłowej/nienormatywnej pracy silnika, ale już 3 godziny później odbył się bardzo udany lot. To wręcz oszałamiające osiągnięcie. Wystarczy to porównać z nieudanym testem statycznym silnika SLS (Space Launch System). Po kilku tygodniach nadal nie wiadomo kiedy odbędzie się kolejny. 3 godziny kontra kilka-kilkanaście tygodni. SpaceX działa w takim tempie, że "chińskie tempo" (nawet jak coś im się nie uda, to szybko idą dalej), którym cały świat się zachwyca, jest wręcz ślimaczeniem się w porównaniu ze SpaceX. Ta firma to prawdziwy fenomen.
        • avatar
          maxbit
          7
          Przecież na filmie widać że coś tam było nie tak bo z boku ewidentnie coś sie jarało ...
          • avatar
            Yesusik
            6
            Niezaplanowany demontaż = dobre! :D
            • avatar
              kkastr
              2
              Budowa rakiet kosmicznych w pierwszych latach ery kosmicznej wszędzie była tak szybka i pełna nieudanych lub pół-udanych prób jak dziś w przypadku SpaceX (i niektórych innych firm). Dopiero kolejne pokolenia zaczęły wszystko wydłużać, spowalniać, komplikować i podrażać itp. Dziś podejście SpaceX - lot prototypu co ok. miesiąc - wydaje się niezwykłą innowacją, niewyobrażalnym tempem. A tak na prawdę jest tylko powrót do sposobu i tempa, które było naturalne w latach 60' i 70' XX wieku.
              • avatar
                Dariosex
                -15
                Niech szlak trafi tego Muska i jego rakiety! Tyle pieniedzy w bloto a ludzie biedni nie maja gdzie mieszkac i za co zyc! A taki jak on ma miliardy i sie rozbija najnowszymi ferrami! I to ma byc sprawiedliwosc spoleczena?
                Dosc juz tego. Ludzie biedni sie powinni zjednoczyc i isc po jego pieniadze i mu je po prostu zabrac co do dolara!
                To tylko pokazuje ze trzeba obalic caly swiatowy kapitalizm i wproawdzic prawdziwy sprawiedliwy dla wszystkich socjalizm gdzie kazdy na poczatek bedzie zarabial tyle samo bez wzgledu na wyksztalcenie bo tylko to pozwoli na eliminacje dyskryminacji placowej a w dalekiej perspektywie likwidacja wszelkiego pieniadza zeby caly towar swiata byl za darmo dla kazdego a kazdy by chodzil do pracy i wytwarzal wszystkie swiatowe produkty dla dobra calej ludzkosci!
                • avatar
                  greghostor
                  -18
                  Wy nie macie na co pieniędzy wydawać.
                  • avatar
                    calvo
                    0
                    "...ale w trakcie lądowania nie przyjął odpowiedniej pozycji i uderzył bokiem w ziemię." ?! Przyjecie zlej pozycji bylo skutkiem awarii, a nie przyczyna nieudanego ladowania.
                    • avatar
                      Konto usunięte
                      0
                      @Karol, fajnie że o tym napisałeś :) SpaceX jest w tym co robi pierwsze.
                      Co do super heavy, jeszcze go nie skonstruowali. ciekawe jak im wyjdzie łapanie pustaka w locie :)