Testujemy karty i procesory w grze Forspoken - pogrom bez uzasadnienia

Forspoken miał zaoferować powiew świeżości w świecie gier, który od lat jest całkowicie zdominowany przez kolejne sequele i prequele znanych serii lub dosłownie kolejne odcinki taśmowo już produkowanych hitów, takich jak Assassin’s Creed. Jeżeli ciekawi Was, czy to się udało, to na samym dole publikacji odnajdziecie mini-recenzję Forspoken w wykonaniu Macieja – on ogrywał grę na konsoli, zatem rzuci też trochę światła na jej wydajność. Tymczasem wracamy do meritum, czyli do testów wersji PC!

Wymagania odstraszają, ale co gorsza i tak są niedoszacowane!

W połowie stycznia informowaliśmy Was o wymaganiach sprzętowych gry Forspoken i już wtedy podniosły się głosy sprzeciwu graczy wyczekujących tego tytułu – wskazanie nadal najpopularniejszej karty (według ankiety Steam) do segmentu „720p i 30 FPS na najniższych ustawieniach” zdecydowanie nie napawa potencjalnych klientów optymizmem… W przypadku najwyższych wymagań jeszcze bardziej szokowało zestawienie obok siebie karty GeForce RTX 4080 i Radeona RX 6800 XT – kart, które dzieli przepaść (cenowa i technologiczna). Ogólnie wymagania te przedstawiały się następująco:

Minimalna konfiguracja sprzętowa (30 FPS, 1280x720 px, ustawienia Niskie):

• OS: Windows 10 (64-bit)
• procesor: Intel Core i7-3770K lub AMD Ryzen 5 1600
• 16 GB RAM
• karta graficzna: NVIDIA GeForce GTX 1060 6GB lub AMD Radeon RX 5500 XT 8 GB
• 150 GB wolnego miejsca na dysku twardym

Zalecana konfiguracja sprzętowa bez RT (30 FPS, 2560x1440 px, ustawienia Wysokie):

• OS: Windows 10 (64-bit)
• procesor: Intel Core i7-8700K lub AMD Ryzen 5 3600
• 24 GB RAM
• karta graficzna: NVIDIA GeForce RTX 3070 8GB lub AMD Radeon RX 6700 XT 12 GB
• 150 GB wolnego miejsca na dysku SSD

Zalecana konfiguracja sprzętowa z RT (60 FPS, 3840x2160 px, ustawienia Ultra):

• OS: Windows 10 (64-bit)
• procesor: Intel Core i7-12700K / AMD Ryzen 5 5800X
• 32 GB RAM
• karta graficzna: GeForce RTX 4080 16 GB / Radeon RX 6800 XT 16 GB
• 150 GB wolnego miejsca na dysku SSD NVMe

Wbrew miejscami pojawiającym się opiniom, jakoby Forspoken miał korzystać z Unreal Engine 5, zdecydowanie tak nie jest. Gra działa na silniku Luminous (którego logo wyświetla się przy uruchamianiu gry) – tym samym, którego użyto np. w Final Fantasy XV (tak, tym z 2016 roku). Został na potrzeby Forspoken mocno podrasowany i doposażony w funkcję śledzenia promieni, ale stanowczo nie transformowało go to we wspomniany Unreal Engine 5.

Ustawień jest dużo, ale niewiele zmieniają…

Pod względem dostępnych opcji już w samej grze mamy w zasadzie cztery gotowe presety (którymi posłużymy się w czasie testów) – Niski, Standardowy (który, jak rozumiemy, odpowiada temu, co widać na konsoli), Wysoki oraz Ultra Wysoki. Ten ostatni automatycznie aktywuje Ray Tracing, co znacząco wpływa na wydajność, choć nieszczególnie poprawia wrażenia z rozgrywki – ogólnie odpowiada tylko za cienie i to tylko wybranych obiektów. Pisząc bez ogródek - to jedna z najgorszych implementacji śledzenia promieni, z jaką się spotkaliśmy.

Realizm oferowany z aktywnym śledzeniem promieni wręcz wylewa się z ekranu...

Warto zaznaczyć, że wybór predefiniowanego profilu nie wpływa na ustawienia modeli i tekstur – te trzeba ręcznie dostosować. Istotne jest jeszcze to, że w przypadku niektórych kart gra z własnej inicjatywy aktywowała upscaling (FSR/DLSS/XeSS) – faktycznie jest to funkcja, która sporo w tej grze daje, ale również wpływa na jakość obrazu. Testy bazowe oczywiście wykonywaliśmy upewniwszy się, że skalowanie jest wyłączone.

Przegląd ustawień graficznych - tak testowaliśmy najwyższe ustawienia.

Podczas testów zasadniczo ustaliliśmy, co następuje – ustawienia standardowe i wysokie praktycznie nie różnią się wizualnie (wydajnością, jak zaraz się przekonacie, w zasadzie też nie). Ustawienia niskie są okrojone względem pozostałych i gra wygląda na tym profilu (nie przebierając w słowach) paskudnie. Ustawienia najwyższe (Ultra) poza Ray Tracingiem dodają jeszcze kilka innych efektów, a tekstury w trybie Ultra są odczuwalnie ładniejsze.

Porównanie ustawień Niskich do Ultra z Ray Tracing

Porównanie ustawień Standardowych do Ultra z Ray Tracing

Porównanie ustawień Wysokich do Ultra z Ray Tracing

Galeria zdjęć w pełnej rozdzielczości do ręcznej analizy (3840x2160 px)

Ustawienia (od lewej) Niskie, Średnie, Wysokie, Ultra.

Ustawienia (od lewej) Niskie, Średnie, Wysokie, Ultra.

Ustawienia (od lewej) Niskie, Średnie, Wysokie, Ultra.

Na czym testowaliśmy Forspoken

Testy w grach wykonaliśmy na kartach obecnie dostępnych w sklepach oraz kilku dodatkowych starszych generacji (z naszego magazynu). Platforma testowa to dobrze znany zestaw z premierowych testów kart graficznych.

Nasza platforma testowa:

• Procesor: Intel Core i9-12900KS
• Chłodzenie: NZXT Kraken Z73
• Pamięć: Fury Beast 2x16 GB DDR 5 (5600 MHz, CL40, gear 2)
• Płyta główna: ASUS ROG Strix Z690-F
• SSD: Samsung SSD 980 PRO 1 TB (PCI-E 4.0)
• Zasilacz: Corsair RM1000x
• Obudowa: Cooler Master Master Case H500M

W czasie testów używaliśmy systemu Windows 11 21H2 oraz najnowszych sterowników dostępnych na dzień 26.01.2023, tj. Adrenaline 22.12.1 dla kart AMD RDNA2, Adrenaline 23.1.1 dla kart AMD RDNA3 oraz Game Ready 528.24 dla kart NVIDII. Oficjalnie tylko sterowniki NVIDII posiadały już optymalizację do testowanej gry.

Testy przeprowadziliśmy w otwartej części mapy i procedura uwzględnia również sekwencje walki (niezbyt wymagającej, ze względu na konieczność powtarzalności testów). Gra posiada limit 120 FPS, którego obecnie nie da się w łatwy sposób obejść, zatem na wykresach wycinaliśmy karty, które ten limit osiągały. Warto zaznaczyć, że gra posiada wbudowany benchmark, ale ten podchodzi bardzo optymistycznie do wydajności i prezentuje raczej osiągi podczas pokojowego zwiedzania pustej mapy. Jednocześnie zaznaczamy, że nasze testy też nie pokazują najgorszego możliwego przypadku. Miejsce, które wybraliśmy, jest po prostu na tyle obciążające, aby wykazać skalowanie się kart.

Testy w FHD – różne profile ustawień

Na początek sprawdzimy, jak zwykle, kolejne gotowe zestawy ustawień w standardowej (nadal) rozdzielczości, jaką jest FHD. Dla każdego profilu dobraliśmy odpowiadające mu nazwą ustawienia modeli i tekstur.

Forspoken - 1080p, ustawienia Niskie
[FPS], RT OFF, więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 3070 Ti NVIDIA Founders Edition	102 79
NVIDIA GeForce RTX 3070 NVIDIA Founders Edition	98 74
AMD Radeon RX 6700 XT AMD	86 68
AMD Radeon RX 6650 XT AMD	76 57
Intel ARC A770 Intel ref.	74 55
NVIDIA GeForce RTX 3060 ASUS Dual OC	68 50
Intel ARC A750 Intel ref.	67 48
AMD Radeon RX 5700 ASUS TUF OC	62 47
AMD Radeon RX 6600 MSI MECH 2X	62 47
NVIDIA GeForce RTX 3050 Gigabyte Eagle	49 36
NVIDIA GeForce GTX 1070 MSI Ventus	46 34
NVIDIA GeForce GTX 970 [FSR B] ASUS STRIX	31 23
NVIDIA GeForce GTX 970 ASUS STRIX	25 17
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Aż trudno uwierzyć, ale okazuje się, że posiadacze kart z 4 GB vRAM (nawet tych szybszych, jak testowany przez nas GTX 970) nieszczególnie będą w stanie pograć na PC w Forspoken. Nawet aktywowanie FSR w trybie zbalansowanym (tryb wydajność niczym nie różnił się od patrzenia w stary telewizor bez sygnału) ledwo udaje się przekroczyć granicę średnich 30 FPS, ale i tak trzeba się liczyć ze spadkami poniżej 25 FPS w czasie walki. Dopiero karty z 6-8 GB pamięci graficznej pozwoliły rozsądnie pograć w takich ustawieniach (choć nadal daleko tu do ideału, jeżeli nie posiadamy przynajmniej Radeona RX 6600, GeForce RTX 3060 lub Arc A750). Zgadza się – karty za około 1500 zł to absolutne minimum, aby na najniższych ustawieniach móc realnie pograć w FHD bez upscalingu!

Forspoken - 1080p, ustawienia Standardowe
[FPS], RT OFF, więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 3080 Ti NVIDIA Founders Edition	102 79
AMD Radeon RX 6900 XT AMD	100 78
NVIDIA GeForce RTX 3080 MSI Suprim X	96 75
AMD Radeon RX 6800 XT AMD	90 61
AMD Radeon RX 6800 AMD	80 61
NVIDIA GeForce RTX 3070 Ti NVIDIA Founders Edition	79 61
NVIDIA GeForce RTX 3070 NVIDIA Founders Edition	75 59
AMD Radeon RX 6700 XT AMD	65 52
AMD Radeon RX 6650 XT AMD	57 45
Intel ARC A770 Intel ref.	56 43
Intel ARC A750 Intel ref.	52 39
NVIDIA GeForce RTX 3060 ASUS Dual OC	50 40
AMD Radeon RX 5700 ASUS TUF OC	47 36
AMD Radeon RX 6600 MSI MECH 2X	47 38
NVIDIA GeForce RTX 3050 Gigabyte Eagle	37 29
NVIDIA GeForce GTX 1070 MSI Ventus	34 26
NVIDIA GeForce GTX 970 [FSR B] ASUS STRIX	22 16
NVIDIA GeForce GTX 970 ASUS STRIX	18 14
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Podbicie ustawień graficznych oczko wyżej mocno daje w kość wszystkim kartom. Na wspomnianych wyżej kartach można nadal jako tako pograć, ale realnie trzeba już pomyśleć o przesiadce na coś klasy RTX 3070 lub chociaż RX 6700 XT. Zatem do ustawień standardowych w natywnym FHD potrzeba karty za 2000-2500 zł… Karty Intela oferują w tym przypadku zbliżoną wydajność, ale do stabilnych 60 FPS sporo tutaj zabrakło.

Forspoken - 1080p, ustawienia Wysokie
[FPS], RT OFF, więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 4080 NVIDIA Founders Edition	119 93
AMD Radeon RX 7900 XTX AMD	119 92
AMD Radeon RX 7900 XT AMD	116 92
NVIDIA GeForce RTX 4070 Ti Gigabyte Gaming OC	115 92
NVIDIA GeForce RTX 3090 Ti KFA2 EX Gamer	108 84
NVIDIA GeForce RTX 3080 Ti NVIDIA Founders Edition	100 75
AMD Radeon RX 6900 XT AMD	97 76
NVIDIA GeForce RTX 3080 MSI Suprim X	92 72
AMD Radeon RX 6800 XT AMD	86 59
AMD Radeon RX 6800 AMD	77 59
NVIDIA GeForce RTX 3070 Ti NVIDIA Founders Edition	76 59
NVIDIA GeForce RTX 3070 NVIDIA Founders Edition	71 57
AMD Radeon RX 6700 XT AMD	63 51
AMD Radeon RX 6650 XT AMD	54 45
Intel ARC A770 Intel ref.	54 41
Intel ARC A750 Intel ref.	50 37
NVIDIA GeForce RTX 3060 ASUS Dual OC	48 36
AMD Radeon RX 5700 ASUS TUF OC	45 35
AMD Radeon RX 6600 MSI MECH 2X	42 33
NVIDIA GeForce RTX 3050 Gigabyte Eagle	35 28
NVIDIA GeForce GTX 1070 MSI Ventus	33 25
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Tak jak już wspomnieliśmy wcześniej, ustawienia wysokie niewiele zmieniają wydajność względem ustawień „standardowych” i w zasadzie można ich używać zamiennie – wyjątkiem będą ustawienia tekstur – dla kart z 6 GB należy stanowczo pozostawić przynajmniej właśnie szczegółowość tekstur na poziomie standardowym. Do tych ustawień w rozdzielczości FHD polecamy karty klasy RTX 3070 Ti lub RX 6800.

Forspoken - 1080p, ustawienia Ultra (z RT)
[FPS], RT ON, więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 4090 NVIDIA Founders Edition	117 82
NVIDIA GeForce RTX 4080 NVIDIA Founders Edition	104 78
AMD Radeon RX 7900 XTX AMD	93 68
NVIDIA GeForce RTX 4070 Ti Gigabyte Gaming OC	85 63
AMD Radeon RX 7900 XT AMD	84 64
NVIDIA GeForce RTX 3090 Ti KFA2 EX Gamer	80 60
NVIDIA GeForce RTX 3080 Ti NVIDIA Founders Edition	73 55
NVIDIA GeForce RTX 3080 MSI Suprim X	67 50
AMD Radeon RX 6900 XT AMD	66 47
AMD Radeon RX 6800 XT AMD	60 42
NVIDIA GeForce RTX 3070 Ti NVIDIA Founders Edition	56 42
AMD Radeon RX 6800 AMD	53 40
NVIDIA GeForce RTX 3070 NVIDIA Founders Edition	53 42
AMD Radeon RX 6700 XT AMD	44 33
AMD Radeon RX 6650 XT AMD	38 30
Intel ARC A770 Intel ref.	38 28
AMD Radeon RX 5700 ASUS TUF OC	38 29
Intel ARC A750 Intel ref.	35 25
NVIDIA GeForce RTX 3060 ASUS Dual OC	34 25
AMD Radeon RX 6600 MSI MECH 2X	30 24
NVIDIA GeForce GTX 1070 MSI Ventus	27 21
NVIDIA GeForce RTX 3050 Gigabyte Eagle	24 19
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Najwyższe ustawienia mocno obniżają wydajność, ale lwia część tego spadku płynności wynika z aktywacji śledzenia promieni (które realizuje cieniowanie części obiektów i postaci na krótkim dystansie). W tym przypadku do płynnego grania realnie trzeba wyposażyć się w Radeona RX 6900 XT lub RTX 3080 – a przypominamy, że nadal mówimy o rozdzielczości FHD i średniej powyżej 60 FPS… Dość powiedzieć, że w takich ustawieniach nawet RTX 4090 nie zawsze utrzymuje poziom limitu 120 FPS!

Forspoken wiele zyskuje na jakości przy wyższej rozdzielczości, ale również wiele traci na wydajności

Kolejnym etapem zwiększania poziomu trudności dla kart graficznych było podnoszenie rozdzielczości. Tutaj przyznajemy, że z perspektywy czasu (mając już wszystkie wyniki zebrane i przeanalizowane) mogliśmy testy w wyższych rozdzielczościach wykonać bez aktywnego śledzenia promieni, jako że jego koszt jest niewspółmiernie wysoki do zysku na jakości obrazu. Zasadniczo można jednak przyjąć, że karty AMD po wyłączeniu Ray Tracingu wskoczą o jeden segment wyżej, niż to jest widoczne na poniższych wykresach.

Forspoken - 1440p, ustawienia Ultra (z RT)
[FPS], RT ON, więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 4090 NVIDIA Founders Edition	99 80
NVIDIA GeForce RTX 4080 NVIDIA Founders Edition	81 65
AMD Radeon RX 7900 XTX AMD	73 56
NVIDIA GeForce RTX 4070 Ti Gigabyte Gaming OC	65 49
AMD Radeon RX 7900 XT AMD	63 52
NVIDIA GeForce RTX 3090 Ti KFA2 EX Gamer	63 51
NVIDIA GeForce RTX 3080 Ti NVIDIA Founders Edition	56 43
NVIDIA GeForce RTX 3080 MSI Suprim X	52 43
AMD Radeon RX 6900 XT AMD	52 41
AMD Radeon RX 6800 XT AMD	45 32
NVIDIA GeForce RTX 3070 Ti NVIDIA Founders Edition	44 32
NVIDIA GeForce RTX 3070 NVIDIA Founders Edition	40 33
AMD Radeon RX 6800 AMD	38 29
AMD Radeon RX 6700 XT AMD	32 25
Intel ARC A770 Intel ref.	29 23
AMD Radeon RX 5700 ASUS TUF OC	28 24
NVIDIA GeForce RTX 3060 ASUS Dual OC	25 18
AMD Radeon RX 6600 MSI MECH 2X	24 19
Intel ARC A750 Intel ref.	22 18
NVIDIA GeForce RTX 3050 Gigabyte Eagle	18 15
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Rozdzielczość 2560x1440 px okazuje się być dedykowana posiadaczom tylko najnowszych kart graficznych (Radeony RX 7900 XTX, RX 7900 XT oraz GeForce RTX 4000), z małym może wyjątkiem osób, które kupiły na początku zeszłego roku GeForce RTX 3090 Ti. Dopiero te najnowsze karty są w stanie utrzymać średnio ponad 60 FPS, a jeżeli zależy Wam na utrzymaniu również minimalnego FPS powyżej tej wartości, to wybór karty ogranicza się do RTX 4080 i RTX 4090. Pocieszyć się można jedynie tym, że w tej rozdzielczości już można posiłkować się upscalingiem bez znaczącego spadku jakości obrazu w ruchu.

Forspoken - 2160p, ustawienia Ultra (z RT)
[FPS], RT ON, więcej=lepiej

NVIDIA GeForce RTX 4090 NVIDIA Founders Edition	61 52
NVIDIA GeForce RTX 4080 NVIDIA Founders Edition	45 34
AMD Radeon RX 7900 XTX AMD	42 35
NVIDIA GeForce RTX 3090 Ti KFA2 EX Gamer	39 32
NVIDIA GeForce RTX 4070 Ti Gigabyte Gaming OC	38 27
AMD Radeon RX 7900 XT AMD	36 32
NVIDIA GeForce RTX 3080 Ti NVIDIA Founders Edition	34 23
NVIDIA GeForce RTX 3080 MSI Suprim X	33 29
AMD Radeon RX 6900 XT AMD	30 26
AMD Radeon RX 6800 XT AMD	26 16
NVIDIA GeForce RTX 3070 Ti NVIDIA Founders Edition	23 16
AMD Radeon RX 6800 AMD	23 20
NVIDIA GeForce RTX 3070 NVIDIA Founders Edition	21 15
Legenda	// średni FPS // 1% Low FPS

Do grania w Forspoken w 4K przy najwyższych ustawieniach nadaje się obecnie tylko jedna karta – GeForce RTX 4090. W praktyce jednak nawet ten tytan wydajności chętnie skorzysta z DLSS (które w tej rozdzielczości wygląda już całkiem dobrze i na ustawieniu Quality nie ustępuje jakością wygładzaniu TAA). Topowe karty z poprzedniej generacji ledwo utrzymują poziom 30 FPS bez podpierania się upscalingiem, a karty Intela całkiem skapitulowały.

DLSS, FSR i XeSS - do wyboru, do koloru!

Co ciekawe, Forspoken dołącza do grona obecnie zaledwie kilku gier, które jednocześnie wspierają upscaling dedykowany kartom NVIDII (DLSS 2), ten powszechnie dostępny i rozwijany przez AMD (FSR 2), oraz najświeższy XeSS, sprzętowo realizowany przez karty Intela. Ich wpływ na wydajność jest bardzo duży i bez problemu możemy nawet ją podwoić (jeżeli nie przeszkadza nam niespecjalnie wyraźna papka zamiast obrazu na monitorze 4K po aktywowaniu trybu Ultra Performance).

Forspoken - 2160p z upscalingiem, ustawienia Ultra bez RT
[FPS], GeForce RTX 3090 Ti, więcej=lepiej

Natywne 4K + TAA	39,0 22,0
DLSS 2 Jakość	56,0 46,0
FSR 2 Jakość	56,0 48,0
FSR 2 Balans	63,0 52,0
DLSS 2 Balans	64,0 53,0
DLSS 2 Wydajność	70,0 57,0
FSR 2 Wydajność	70,0 56,0
DLSS 2 Ultra Wydajność	83,0 66,0
FSR 2 Ultra Wydajność	84,0 64,0
Legenda	/ średni FPS / 1% Low FPS

Niestety nie możemy na karcie NVIDII sprawdzić wydajności skalowania XeSS, ale zasadniczo daje ona podobny rezultat do, jak widać, identycznie działających (w kontekście FPS) funkcji DLSS i FSR. Dla rozdzielczości 4K stanowczo radzimy używać dowolnej z tych funkcji w trybie Jakość lub ostatecznie Balans. Dla rozdzielczości 1440p tryb Jakość wygląda jeszcze dosyć dobrze, ale w FHD raczej radzimy pozostać przy natywnej rozdzielczości. Same metody, jak zwykle, znacząco się od siebie różnią, co postaraliśmy się zaprezentować na filmie. Statyczne obrazki nie oddają tak dobrze niektórych problemów – zwłaszcza tych, które ujawniają się tylko w ruchu - niemniej przygotowaliśmy poniżej również takie statyczne porównanie.

Forspoken - porównanie jakości DLSS 2, FSR 2 i XeSS (1440p)

Obejrzyj w

W naszym odczuciu w tej grze (w obecej chwili) to FSR 2 oferuje lepszą jakość obrazu, choć dotyczy to tylko trybu Jakość. DLSS 2 w niższych trybach lepiej radzi sobie z rekonstrukcją obrazu, zwłaszcza podczas dynamicznego ruchu (a FSR od trybu Wydajność zaczyna jeszcze trapić migotanie krawędzi). XeSS na kartach Intela oferuje zupełnie inne podejście i obraz jest bardziej miękki niż w przypadku FSR 2 i DLSS 2 – wszystko jest tutaj bardziej soczyste, a im szybszy tryb aktywujemy, tym rekonstrukcja więcej zaczyna sobie dopowiadać (łyse drzewa niemalże się zazieleniają!). Który tryb jest lepszy, to w zasadzie bardzo subiektywna kwestia - jedno jest pewne, każdy z nich oferuje obraz niegorszy od zwyczajnego TAA, jednocześnie wyraźnie podnosząc wydajność.

Porównanie TAA do natywnego 4K

Porównanie FSR 2 Quality do natywnego 4K

Porównanie DLSS 2 Quality do natywnego 4K

Porównanie XeSS Quality do natywnego 4K

Porównanie DLSS 2 Quality do XeSS Quality

Porównanie FSR 2 Quality do DLSS 2 Quality

Porównanie FSR 2 Quality do XeSS Quality

Galeria zdjęć w pełnej rozdzielczości do ręcznej analizy (3840x2160 px) - kliknij, aby otworzyć w pełnym rozmiarze (~2 MB każde zdjęcie)

Od lewej Natywne 2160p, a następnie z aktywnym TAA, MSAA, FXAA.

Upscaling FSR 2 - od lewej: Jakość, Balans i Wydajność.

Upscaling DLSS 2 - od lewej: Jakość, Balans i Wydajność.

Upscaling XeSS - od lewej: Jakość, Balans i Wydajność.

Jaki procesor do Forspoken? 6-rdzeniowy…

Po testach kart pora na pozostałe podzespoły. Zacznijmy od procesora, który akurat w tej grze został wyjątkowo dobrze zoptymalizowany w znaczeniu, że gra potrafi wykorzystać nawet pełne 8 rdzeni. To niestety złe wieści dla posiadaczy budżetowych zestawów zbudowanych o (skądinąd wyśmienity) Intel Core i3 12. i 13. generacji. Nieczęsto widujemy sytuację, w której starusienki Core i5-8400 deptał mu po piętach. Starsze 4-rdzeniowce mają problem, aby utrzymać chociażby 60 FPS.

Test procesorów w najwyższych ustawieniach z Ray Tracingiem
RTX 4090, 1920x1080 px, więcej = lepiej

Intel Core i9-12900KS	117 82
Intel Core i7-12700K	117 75
Intel Core i5-12600K	112 67
Intel Core i5-12400F	101 65
Intel Core i3-12100F	78 48
Intel Core i5-8400	75 52
Intel Core i5-4690	54 35
Legenda:	średni FPS 1% low FPS

Warto jednak zaznaczyć, że lokalizacja, w której testowaliśmy procesory, to oczywiście środek miasta, w którym mamy dużo NPC, ale nie potrzebujemy dużo FPS. Wniosek z tego jest taki, że nawet te słabsze procesory dobrze będą dogadywać się w Forspoken z kartami ze zbliżonego segmentu.

W Forspoken pograsz z 8 GB, ale stanowczo lepiej mieć 16 GB RAM…

W przeciwieństwie do procesora, Forspoken stanowczo nie pogardzi pamięcią systemową. Gra (sam jej proces) bez skrępowania alokuje 12 GB w RAM, jeżeli pamięci mamy pod dostatkiem. Niestety w komputerze z tylko 8 GB, pamięci często brakuje i gra potrafi łapać liczne mikroprzycięcia – a przypominamy, że testujemy na czystym systemie. Stanowczo zatem polecamy skorzystać z niskich obecnie cen pamięci RAM i dokupić kolejne 8 GB do zestawów z taką właśnie pojemnością.

Forspoken realnie wymaga SSD... I to nie byle jakiego!

Pewną nowością zaimplementowaną w Forspoken jest obsługa API Microsoft DirectStorage. Jest to funkcja, która pozwala ładować dane do pamięci karty graficznej (prawie) bezpośrednio z SSD. Wymagane jest oczywiście posiadanie Windows 10 lub 11 oraz dysku SSD PCI-E (najlepiej 4.0, ale 3.0 też działa). Co ta funkcja daje? Brak czasu ładowania – dosłownie!

Pomiar czasu ładowania i minimalnego FPS w zależności od dysku, na którym została zainstalowana gra

SSD NVMe PCI-E 4.0	0,7 s 82 FPS
SSD NVMe PCI-E 3.0	1,1 s 81 FPS
SSD SATA	7,5 s 59 FPS
HDD SATA	27,2 s 1 FPS
Legenda:	czas wczytywania (s) 1% low FPS

Jeżeli grę zainstalujemy na szybkim SSD NVMe PCI-E 4.0, to wczytywanie gry będzie polegać na wygaszeniu ekranu menu i od razu pojawieniu się obrazu z grą. Nieco wolniejsze dyski PCI-E 3.0 nadal znacznie przyspieszają ładowanie względem grania bez DirectStorage na szybkim dysku PCI-E 4.0. Dysk SATA SSD wypada już wyraźnie gorzej, ale realnie problem stanowią dopiero dyski HDD. Jeżeli jeszcze takiego dysku używacie, to stanowczo nie instalujcie na nim Forspoken – gra regularnie łapie spadki FPS dosłownie do 0 i w praktyce grać się nie da.

Maciej Piotrowski

O dwa lata za późno, czyli recenzja Forspoken na PS5

Forspoken – gra, o której zapomniano jeszcze przed jej premierą

No niestety, twórcy Forspoken dali ciała. Potężnie spóźnili się na początek imprezy (czytaj - premierę PS5) i teraz ich gra zbiera za to cięgi. Czy zasłużenie? Chyba tak, bo gdyby lepiej ten projekt przemyśleć i dopracować, to kto wie – może nawet byłby z tego całkiem niezły next-genowy kąsek. A wiecie co jest najlepsze? Że gdyby Forspoken w obecnym stanie pojawiło się na premierę PlayStation 5 (albo kilka miesięcy później), to idę o zakład, że dużo więcej byłoby jej wybaczone. Wówczas nowa konsola potrzebowała mocnych, charakternych produkcji, a ta taka by była. Problem w tym, że branża gier nie stoi w miejscu i coś co wczoraj mogłoby uchodzić na niezły wstęp do nowej generacji dziś już raczej mało kogo rusza. No bo tak z ręką na sercu – skoro graliśmy już w takie wizualne perełki, jak choćby Returnal, Horizon Forbidden West czy nawet The Callisto Protocol, to czy Forspoken z tak nierówną oprawą graficzną jest jeszcze w stanie wzbudzić jakiekolwiek większe emocje? Ano właśnie. A to niestety nie wszystkie grzeszki nowej gry Luminous Productions.

Jakiego sprzętu potrzeba do grania na PC w Forspoken?

Najnowsze dziecko Square Enix jest grą niesamowicie nierówną (nie tylko graficznie…) – z jednej strony mamy bardzo dobrze zrobione animacje ruchu głównej postaci, nienajgorszą mimikę twarzy oraz pokaźne obszary do zwiedzania (jak na grę z otwartym światem przystało). Na to jednak przychodzi problem z bardzo pustymi pod względem detali lokalizacjami oraz zupełnie zepsutym działaniem oświetlenia (inaczej nie da się tego określić).

Cutscenki są całkiem dobrze reżyserowane i dobrze ukrywają niedociągnięcia w grafice.

Zasadniczo gra wygląda tak, jakby twórcy zaimplementowali pełną realizację oświetlenia i cieniowania z pomocą śledzenia promieni, ale okazało się, że nawet na RTX 4090 gra nie utrzymuje 30 FPS w 4K i trzeba było te funkcje wyrzucić. Niestety zabrakło już czasu na przygotowanie klasycznie realizowanego oświetlenia i finalnie gra pod tym względem oferuje poziom zbliżony do Half-Life 2. To samo w sobie nie byłoby jeszcze powodem do narzekań, ale jeżeli na to nałożymy ogromne wymagania sprzętowe, to sytuacja robi się już bardzo nieciekawa i wymaga rychłego łatania.

Forspoken nieco zawodzi oprawą graficzną, a przy tym wymaga bardzo mocnego sprzętu – to nie jest przepis na sukces

Ogólnie do cieszenia się grą w Forspoken potrzeba dosyć świeżego sprzętu – aby pograć na średnich ustawieniach na nowym komputerze, trzeba by go wyposażyć przynajmniej w Intel Core i5-10400F, 16 GB RAM i GeForce RTX 3060 Ti lub Radeon RX 6700 XT. To oznacza wydatek na poziomie 5 tysięcy złotych - przypominamy - do grania na średnich detalach w FHD… Szkoda, bo gra od strony samej gry zdaje się być całkiem przyjemna i warta zagrania (przynajmniej po tych 4-5 godzinach, które zagraliśmy, szukając miejsca do testów). To co powinniście przede wszystkim wyciągnąć z tego testu, to że nie warto w tym tytule korzystać ze śledzenia promieni, przynajmniej w obecnej na czas premiery formie (zwłaszcza na kartach AMD - te jeszcze więcej zyskują po wyłączeniu tej opcji). 

Grę Forspoken (w wersjach PC i PS5) na potrzeby niniejszej publikacji otrzymaliśmy bezpłatnie od polskiego wydawcy tego tytułu - firmy Cenega S.A.